X. E. Rustamova, M. D. Maxsumov, U. A. Tuymachev fuqaro muhofazasi va fuqaro muhofazasi tibbiyot xizmati

Oldindan tayyorlanishga kirishadi:
•  Tinchlik  davrida  yashirinish  joy lari  fondini  to‘plash  va 
ularning doimiy foydalanishga tayyorgarligini ta’minlash.
•   Aholini  ko'chirish  va  ishchi-xizmatchilami  tarqoq  holda 
(yoyilgan  holda) joylashtirishni  ishonchli tayyorlash va o‘z  vaqtida 
o‘tkazish.
•  Ommaviy qirg‘ in qurolidan aholini h imoyalashda eng muhim 
ahamiyatga ega bo‘lgan shaxsiy himoya vositalarini yig'ish.
Differensial yondashish  shundan  iboratki,  himoya tadbirlar hajmi 
va xarakteri shahar xo‘jalik obyektining siyosiy, iqtisodiy va mudofaa 
ahamiyatiga qarab hamda mahalliy sharoitga qarab  o'rnatiladi.
52

---

Radioaktiv  zararlanish  zonalaridagi  himoya  rejimi  to'g'risidagi 
tavsifhoma aniq vaziyatga bog‘Iiq (me’yorida, kuchii, xavfli yoki o‘ta 
xavii zararlanish). Masaian: me’yorida zararlangan zonada (A-zonada) 
aholi  himoya  inshootida  6  soatgacha  boiib,  so‘ng  odatdagi  xonaga 
o‘tishi  mumkin.  Xonadan  tashqarida,  ko‘chada  bo‘lishi  4  soatdan 
oshmasligi lozim. Chegaraiash rejimi sutkadan keyin tugaydi.
Korxonalar va muassasalar odatdagi rejimda ishini davom ettirishadi.
Kuchii  zararlangan  zonada  (B-zonada)  -   himoya  inshootlarida
1-3  sutka davomida bo‘lishi zarur, odatdagi binoga o‘tishga to'rtinchi 
sutkada ruxsat beriladi, binodan tashqarida bo‘lish vaqti chegaralanadi 
3-4  soat sutkasida.  Korxonalar va muassasalar,  shu jumladan FMTX 
va FM shtabi o‘rnatgan maxsus rejimda ishlashadi.  Ochiq maydonda 
ishlash bir necha sutkagacha tugatiladi.
Xavfli  zararlanish  zonasida  (V-zona)  -   odamlaming  himoya 
inshootlarida bo‘lishlari 3 sutka va undan ortiq, odatdagi binoga o‘tish 
faqat beshinchi sutkada ruxsat etiladi.
0 ‘ta  (favqulodda)  xavfli  zararlanish zonasida  (G-zona),  nurlanish 
dozasining quvvati juda yuqori va odamlarga uzoq vaqt davomida xavf 
tug‘diradi, himoya inshootlarida bo‘ lish 6 sutkadan oshadi, oddiy binoga 
o‘tish  6-7-sutkada  ruxsat  etilishi  mumkin,  shu  zonadan  odamlami 
ko‘chirish  (nurlanishdan  xavfsiz zonaga)  birinchi  iloji  topilishi  bilan 
amalga oshirilishi kerak.