Узбекистон Республикаси кишлок ва сув хужалиги вазирлиги

8. Аниқланган жорий ўзгаришларни ер кадастри дафтарига киритиш.

Массив ҳудудидаги ер майдонлари таркибида йил давомида рўй берган ўзгаришларни ҳисобга олган ҳолда ер кадастри дафтарига иккиламчи маълумотларни тушириш бирламчи маълумотлар сингари амалга оширилади.

Ер кадастри дафтарига барча ёзувлар ручкада ёзилади. Бу ерда ҳеч қандай хатога йўл қўйиш мумкин эмас. Агарда бирор бир хатога йўл қўйилса, эҳтиёткорлик билан ушбу хатонинг устидан чизилади ва унинг юқори қисмига тўғри сон ёзилади.
Туман ер ресурслари хизматининг бошлиғи ёки ушбу хизмат таркибидан ажратилган масъул мутахассис ер кадастри дафтарини юритилишини тўғрилигини йилда бир марта текширади, бешинчи бўлимни эса икки марта текширади (1 июлга ва 1 январга бўлган ҳолатлари бўйича). Бу ҳақда у дафтарнинг энг охирида зарурий ёзув қолдиради.
Ер кадастри дафтари олдиндан варақлари рақамланган, тикилган ва муҳрланган ҳолда қишлоқ фуқаролар йиғинида сақланади ва юритилади.


9. Массив ерларининг янги ер экспликациясини тузиш.

Массивнинг ер турлари таркибида юз берган барча ўзгаришлар махсус тузиладиган экспликацияга туширилиши зарур. Барча ўзгарган контурлар (тўла ўзгарган ёки қисман) ер ҳисоби харитасига туширилади. Бунда ўзгаришдан сўнги шартли белгилар харитага туширилади. Агарда контурнинг бир қисми ўзгарган бўлса, ўзгармаган қисмида олдинги тартиб рақами сақлаб қолинади, ўзгарган қисмига ушбу тартиб рақами «а», «б» индекслари билан қўйилади.

Ўзгарган контурларнинг барчаси қайтадан ёки янгидан ҳисоблаб чиқилганидан сўнг ер турлари бўйича янги маълумотлар умумлашган ҳолда берилади.
Барча ўзгаришлар ер ҳисоби харитасида қизил ранг билан кўрсатилади. Шундан сўнг барча ўзгаришлар ҳисобга олингани ҳолда хўжалик ерларининг янги экспликацияси тўлдирилади (7-жадвал).
7-жадвал

Массив ер майдонларининг экспликацияси

( 20___ йил 1 январ ҳолати бўйича)

т/р	Ер турларининг номи	Майдони, га	Умумий майдонга нисбатан, %
1.	Ҳайдалма ерлар – жами
	Шу жумладан: суғориладиган
	лалми
2.	Кўп йиллик дарахзорлар – жами
	Шу жумладан: боғлар
	узумзорлар
	тутзорлар
3.	Бўз ерлар - жами
4.	Пичанзорлар – жами
5.	Яйловлар - жами
	Жами қишлоқ хўжалик ерлари
6.	Ўрмонлар
	Шу жумладан: ихота полосалари
7.	Бутазорлар
8.	Ботқоқликлар
9.	Сув билан банд ерлар – жами
	Шу жумладан: дарёлар
	кўллар ва хавзалар
	суғориш тармоқлари
10.	Йўллар ва йўлаклар билан банд ерлар
11.	Қурилишлар, ҳовли, кўча ва майдонлар билан банд ерлар
12.	Бошқа ерлар
	Хўжалик чегарасидаги барча ерлар
14.	Бегона ерлар фойдаланувчилар
	Хўжаликка бириктирилган умумий ер майдони

10. Массив ҳудудида фаолият юритаётган фермерларнинг ер майдонларини ер турлари бўйича ҳисобини юритиш

Бугунги кунда мавжуд бўлган массив ҳудудида одатда кўп сонли фермерлар фаолият кўрсатадилар. Улар хилма-хил йўналишларга эга бўлганлари ҳолда турли миқдорлардаги ер майдонларидан фойдаланадилар. Ушбу майдонлар ҳам турли ер турларидан ташкил топган бўлиб, бу ер турлари майдонлари бўйича ҳар йили маълум бир ўзгаришларга учраб туради. Шу сабабли ҳам уларни ҳисобини тўғри юритиб бориш зарур. Ҳисоблар куйидаги, 8-жадвал кўринишида бўлиши мумкин.

8-жадвал
Массив ҳудудида фаолият кўрсатаётган фермерлар
майдонларини ер турлари бўйича ҳисоби

Т/р	Йўналиши	Уму-мий май-дони, га	Шу жумладан
			Ҳай-далма ерлар	Суғо-рила-диган ҳай-далма ерлар	Кўп йиллик дарахт-зорлар	Яйлов ва пичан-зорлар	Бошқа ерлар
1.
2.
3.
…
	Жами

11. Массив ҳудудида ерларни йўқлама қилиш

Ерларни йўқлама қилиш - ер майдонларининг ўлчамларини аниқлаш, фойдаланиш ҳуқуқини берувчи ҳужжатларни қайта кўриб чиқишданг иборат бўлган тадбир ҳисобланади. Бу ишни ўтказишдан мақсад - ер участкаси ўлчамини, назоратини, ҳисобини аниқ олиб бориш ва маҳаллий бюджетга ер солиғини тўлиқ ундирилишини таъминлашдан иборатдир. Ерларни йўқламадан ўтказиш натижаси бўйича қуйидаги кўринишда ҳисобот тузилади ( 9 -жадвал).

9-жадвал
Массив ерларини йўқламадан ўтказиш ҳисоботи

Т/р

Фермерлар номи

Йўналиши

Умумий майдона, га

Шу жумладан, га

Қарор бўйича

Амалда

Қарор бўйича

Амал-да

Фарқи + ; -

Экин ери

Кўп йиллик дарахтзорлар

Яйлов ва пичан-зорлар

Бўз ер-лар

Бошқа ерлар

Қарор бўйича

Амал-да

Фарқи + ; -

Боғ-зор

Узум-зор

Тут-зор

1.

2.

3.

4.

5.

…

Жами

Амалга оширилган йўқлама натижалари бўйича туман ҳокимиятида маълум қарорлар қабул қилинади.

Фойдаланилган адабиётлар

1. Бобожонов А.Р., Раҳмонов Қ.Р., Ғофиров А.Ж. Ер кадастри (дарслик) Т.: ТИМИ, 2008.

2. Бобожонов А.Р., Раҳмонов Қ.Р., Ғофиров А.Ж. Ер кадастри. Т.: Чўлпон, 2002.
3. Қурбонов Э.Қ., Бобожонов А.Р., Рахмонов Қ.Р. Ер кадастри асослари. Т.: ТТЕСИ,1999
4. Ўзбекистон Республикасининг Ер кодекси. Ўзбекистон Республикасининг янги қонунлари. 19-жилд, Т.: Адолат, 1998
5. Ўзбекистон Республикасининг қонуни «Давлат ер кадастри тўғрисида». Ўзбекистон Республикасининг янги қонунлари. 19-жилд, Т.:Адолат, 1998
6. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 1998 йил 31-декабридаги 543-сонли қарори «Ўзбекистон Республикасида давлат ер кадастрини юритиш тўғрисида» Т.,1999.
7. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2001 йил 31 декабр-даги 491-сонли Карори «Ўзбекистон Республикаси ҳудудларини кадастр бўйича бўлиш ҳамда ер участкалари, бинолар ва иншоотларнинг кадастр рақамларини шакллантириш тартиби тўғрисидаги Низомни тасдиқлаш ҳақида». Т.: 2002.
8. Ер муносабатларини тартибга солишга доир қонун ва меъёрий ҳужжатлар тўплами. Масъул Э.Қ. Қурбонов. Т.: Ер ресурслари Давлат қўмитаси. 2000.
9. Инструкция о порядке кадастрового деления территории и присвоения кадастровых номеров земельным участкам, зданиям и сооружениям. Составители Нагаев Г.Г и др. Т. Госкомзем-Узгеодезкадастр. 2002.

1-илова

Минтақалар, туманлар, республика ва вилоят бўйсунувидаги