Ustoz-shogird” an’anasi bo‘yicha o‘quvchilarni kasb-hunarga yo‘naltirish va malakalarini oshirish bo‘yicha yo‘riqnoma

III. “Ustoz-shogird” an’anasini tashkil etish
6. Ta’lim muassasasi rahbariyati “Ustoz-shogird” an’anasini tashkil etishda o‘g‘il bolalar uchun “Yigit kishiga qirq hunar oz”, qiz bolalar uchun “Tanlagan kasbim-kelajak baxtim” shiori ostida o‘quvchilarga kasblar va hunarlar haqida to‘liq ma’lumot beriladi.
7. Ta’lim muassasasining 10-11-sinf rahbarlari o‘quvchilarining ota-onalarini hayotda egallagan kasbi va hunari haqida ma’lumotlarni to‘playdi.
8. Ma’naviy-ma’rifiy ishlar bo‘yicha direktor o‘rinbosari boshchiligida 10-11-sinf o‘quvchilarining ota-onalari ishtirokida “Ustoz-shogird” an’anasi mavzusida yig‘ilish o‘tkaziladi.
9. Ota-onalar yig‘ilishida o‘quvchilarni kasbiy qiziqishi, layoqati va moyilliklari haqida ma’lumot beriladi hamda “Ustoz-shogird” an’anasi bo‘yicha o‘g‘il bolalar uchun “Yigit kishiga qirq hunar oz”, qiz bolalar uchun “Tanlagan kasbim-kelajak baxtim” shiori bo‘yicha shogirdlikka olishlari tavsiya etiladi.
10. Ota-onalarning roziligiga ko‘ra, 10-11-sinf o‘quvchilari shogird sifatida biriktiriladi, ularning egallagan kasbi yoki hunari bo‘yicha ustoz sifatida tayinlanadi hamda yig‘ilish qarori bilan rasmiylashtiriladi.
11. Ustozga shogird sifatida biriktirilgan o‘quvchilarni nazorat qilish, ularga maslahatlar berib borish uchun ta’lim muassasasidan sinf rahbarlari, yoshlar ittifoqi yetakchisi, psixolog va tegishliligi bo‘yicha fan o‘qituvchilaridan biriktiriladi.
12. Ustoz bir vaqtning o‘zida ikkita va undan ortiq o‘quvchilarga ustozlik qilishi mumkin.
13. Ustozning vazifalariga quyidagilar kiradi:
a) o‘quvchilar bilan umumiy o‘rta ta’lim muassasasining tasdiqlangan ichki tartib va odob-axloq qoidalari bo‘lgan odob-axloq tamoyillari, xulq-atvor me’yorlari va majburiyatlari talablariga va ularning maktabdan tashqari vaqtlarida belgilangan yo‘l harakati havfsizligi qoidalariga qat’iy rioya qilishlarini o‘rgatib borish;
b) kasb yoki hunarni egallash uchun qo‘yilgan talablar bilan tanishtirish;
d) kasb yoki hunarni egallashda ishlatiladigan asbob-uskunalarni nomlanishini, har bir asbob-uskuna bilan qanday ishlarni bajarish bilan bog‘liq masalalarni o‘rgatish;
ye) kasb yoki hunar sirlarini o‘rganish jarayonida texnika xafsizligi qoidalari bilan tanishtirish va o‘rgatish;
f) kasb yoki hunar sirlarini o‘rganish jarayonida shogird tomonidan yo‘l qo‘ygan xatolarini aniqlash va ularni bartaraf etishga ko‘maklashish;
g) shogird tomonidan kasbni yoki hunarni o‘rganish jarayonida tug‘ilgan savollarga oqilona javob berish va tushuntirish, unga maslahat va uslubiy yordam ko‘rsatish.
14. Ta’lim muassasasidan biriktirilgan pedagoglarning vazifalari:
a) maktab pedagoglari o‘zlariga biriktirilgan o‘quvchilarning ustozi bilan mashg‘ulot o‘tadigan joyni texnika xavfsizligi va boshqa sharoitlarini o‘rganadi. Bu haqda shu mahalla fuqarolar yig‘ini xabardor qiladi, doimiy aloqada bo‘lishadi;
b) ustozga biriktirilgan o‘quvchilarning davomatini, yo‘l xarakati xavfsizligiga rioya qilishlarini nazorat qilish;
d) o‘quvchilar tomonidan kasb yoki hunarni egallashlariga hamda amaliy ko‘nikmalarni rivojlantirishga tavsiyalar berish va ko‘maklashish;
ye) o‘quvchilar va ularning ota-onalari bilan muntazam aloqada bo‘lish, ularga maslaxatlar berib borish.
15. Shogird sifatida biriktirilgan o‘quvchilarning vazifalari:
a) umumiy o‘rta ta’lim muassasasining tasdiqlangan ichki tartib va odob-axloq qoidalari bo‘lgan odob-axloq tamoyillari, xulq-atvor me’yorlari va majburiyatlari talablariga rioya qilish, maktabdan tashqari holatlarda belgilangan yo‘l harakati havfsizligi qoidalariga qat’iy rioya qilish;
b) kasb yoki hunar sirlarini o‘rganishda ustozdan maslahat so‘rash va savol berish;
d) kasb yoki hunar sirlarini o‘rganishda bilim va malakalarini oshirish bo‘yicha qo‘shimacha adabiyotlarni o‘qish, o‘rganayotgan kasbiga oid video materiallarni ko‘rish, “Kasbim-kelajagim” nomli yagona axborot tizimi bo‘lgan platforma orqali o‘ziga xos bo‘lgan kasblar haqida ma’lumotlarni olish, kasblarga qo‘yilgan tibbiy moneliklar haqida bilish hamda kasbiy fazilatlarni aniqlangan holda hayotiy kasbiy karyera rejalarini tuzish;
ye) ustoz tomonidan berilgan vazifalarni mustaqil ravishda samarali bajarish va ko‘nikmalarini rivojlantirib borish;
16. Ustozlik qilayotgan o‘quvchilari haqida ta’lim muassasasi rahbariga o‘z hulosalarini berish uchun o‘quvchilar bilan individual suhbat o‘tkazadi.
17. Suhbat natijasiga ko‘ra ustoz o‘quvchilarning qiziqishi, moyilligi va layoqati bo‘yicha quyidagilarni hisobga olgan holda o‘z hulosalarini beradi.
a) o‘quvchiga kasbiy bilim, ko‘nikma va malakalarni muvaffaqiyatli o‘zlashtirishida amaliy yordam berishning zarurligi;
b) o‘quvchi tomonidan tanlagan kasb yoki hunarni mukammal egallashi uchun o‘qitish yo‘nalishlarini tanlashlariga yordam berish;
v) o‘quvchi tomonidan kasb yoki hunar egallashning shakllari va usullarini tanlashlari;
d) o‘quvchining kasb yoki hunarni egallashida tarbiyalash bo‘yicha samarali yo‘lllarini ko‘rsatish.
18. Maktab ma’muriyati tomonidan o‘quvchilarga ustozlik qilgan xodimni samarali mehnati va xizmatlarini moddiy va ma’naviy rag‘batlantirish bo‘yicha mahalliy hokimiyatga, korxona va tashkilot rahbariyatiga takliflar kiritiladi.

“Kiritildi” _______-maktab direktori _____________ L.Ochilov “____”___________2021-yil

“Tasdiqlayman” Tuman xalq ta’limi bo‘limi mudiri _______________U.Nurmatov “____”___________2021-yil

Jizzax viloyati Baxmal tumani xalq ta’limi bo‘limi tasarrufidagi _____-maktabning 10-11-sinf o‘quvchilarini
“Ustoz-shogird” an’anasi bo‘yicha o‘g‘il bolalar uchun “Yigit kishiga qirq hunar oz” shiori ostida kasb-hunarga yo‘naltirish ham kasb-hunar sirlari haqida to‘liq ma’lumot olish va malakalarini shakllantirish yo‘l xaritasi

№

Ota-onaning F.I.SH.

Shug‘ullanadigan kasbi yoki hunari haqida

Ish faoliyatining turi

Farzandining familyasi, ismi va sharifi

Sinf

Shogirdlikka olgan o‘quvchining F.I.SH.

Mashg‘ulot o‘tash joyi, manzili

Mashg‘ulot o‘tash kuni va vaqti

Nazorat uchun biriktirilgan mas’ullar (sinf rahbari, yoshlar ittifoqi yetakchisi)

Maslahatchi ekspert (maktab psixologi)

Korxonada

Firmada

Fermer (dehqon, chorvador, bog‘bon va b.)

Yakka tartibdagi tadbirkor

Uyda faoliyat yuritadi

Izoh

1

2

3

“Kelishildi” Xalq ta’limi bo‘limi mudiri o‘rinbosari _____________ H.Mirnazarov “____”______________2021-yil

“Kelishildi” XTB, Ta’lim muassasalari faoliyatini tashkil etish sho‘basi _____________ X.Qilichev “____”__________ 2021-yil

“Kelishildi” XTB, Bolalarni ijtimoiy-psixologik qo‘llab-quvvatlash markazi _____________ SH.Qo‘shshayev “____”___________ 2021 yil

“Kiritildi” _______-maktab direktori _____________ L.Ochilov “____”___________2021-yil

“Tasdiqlayman” Tuman xalq ta’limi bo‘limi mudiri _______________U.Nurmatov “____”___________2021-yil

Jizzax viloyati Baxmal tumani xalq ta’limi bo‘limi tasarrufidagi _____-maktabning 10-11-sinf o‘quvchilarini

“Ustoz-shogird” an’anasi bo‘yicha qiz bolalar uchun “Tanlagan kasbim-kelajak baxtim” shiori ostida kasb-hunarga yo‘naltirish ham kasb-hunar sirlari haqida to‘liq ma’lumot olish va malakalarini shakllantirish yo‘l xaritasi

№

Ota-onaning F.I.SH.

Shug‘ullanadigan kasbi yoki hunari haqida

Ish faoliyatining turi

Farzandining familyasi, ismi va sharifi

Sinf

Shogirdlikka olgan o‘quvchining F.I.SH.

Mashg‘ulot o‘tash joyi, manzili

Mashg‘ulot o‘tash kuni va vaqti

Nazorat uchun biriktirilgan mas’ullar (sinf rahbari, yoshlar ittifoqi yetakchisi)

Maslahatchi ekspert (maktab psixologi)

Korxonada

Firmada

Fermer (dehqon, chorvador, bog‘bon va b.)

Yakka tartibdagi tadbirkor

Uyda faoliyat yuritadi

Izoh

1

2

3

“Kelishildi” Xalq ta’limi bo‘limi mudiri o‘rinbosari _____________ H.Mirnazarov “____”______________2021-yil

“Kelishildi” XTB, Ta’lim muassasalari faoliyatini tashkil etish sho‘basi _____________ X.Qilichev “____”__________ 2021-yil

“Kelishildi” XTB, Bolalarni ijtimoiy-psixologik qo‘llab-quvvatlash markazi _____________ SH.Qo‘shshayev “____”___________ 2021-yil