Universiteti geografiya kafedrasi 5610200-Mexmonxona

8. Gretsiya davlatining turizmi

Gretsiya Yevropaning janubiy-Sharqiy va Bolqon yarim orolining janubiy qismida O‘rta yer va Egey dengizlari qirg‘og‘ida joylashgan. Hududi 131.957 kv.km. aholisi 11.64 mln. kishini

tashkil qiladi. Yirik shaharlari Afina. Soloniki. Patri. Ralos va Irkalion. Yevropa Ittifoqi a‘zosi. 2002 yilda yevroga o‘tilgan.
Gretsiya industrial-agrar davlat bo‘lib. o‘rtacha iqtisodiy rivojlanish ko‘rsatkichlariga ega. Asosiy iqtisodiy ko‘rsatkichlari bo‘yicha. Yevropa mamlakatlari ichida 15-chi. ya‘ni eng oxirgi o‘rinda turadi. Aholining asosiy qismi ishlab-chiqarishdan tashqari. xizmat sohalarida faoliyat yuritadilar. 1980 yillarda tarkibiy qayta qurish bilan bog‘liq bo‘lgan iqtisodiy inqiroz ro‘y beradi. Bu jarayon asosiy iqtisodiy tarmoqlarda kuzatiladi. Faqat 1990 yillar boshlaridan iqtisodiy yuksalish boshlanadi. jumladan. qishloq xo‘jaligida o‘sish 1%. sanoatda 0.4%. xizmat sohalarida 2.2%ga o‘sish kuzatildi.
YaMM 93.0 mlrd. AQSH dollari. YaMMning 9.5%i turizm sohasiga to‘g‘ri keladi.
Gretsiya jahon madaniyati o‘chog‘idir. Elladaning jahonga mashhur arxeologik va me‘morchilik yodgorliklari Afinadagi Akropol‘. Korinf. Miken. Olimp ma‘budalari va boshqalar dunyo aholisini o‘ziga jalb etib kelgan. Qadimgi yunon olimlari va donishmandlarining asarlari hozirgi zamon ilm-fani uchun asos bo‘lib xizmat qiladi. SHu yerdan Yevropa poeziyasi. dramaturgiyasi boshlanadi. Qadimgi Elladada demokratiya asoslari yaratilgan. Afinada demokratiya asoslari yaratilishining 2500 yilligi tantanali ravishda bayram qilindi.
Gretsiya ko‘p yillar davomida turizmning bir yo‘nalishi-tarixiy. madaniy yo‘nalishida rivojlanganligi sababli. ommaviy turizm uning uchun yangi yo‘nalish hisoblanadi. Asosan AQSH turistlarini jalb qiladigan tarixiy-madaniy turizm urushdan keyingi yillarda jadal rivojlandi.
Gretsiya demokratik rivojlanish yo‘liga o‘tgandan keyin mamlakatda plyaj turizmi juda tez rivojlana boshladi. 1970 yillarda Gretsiyada asosan Buyuk Britaniya va Germaniyadan turistlar tashrif buyurar edilar. 1980 yillarga kelib Yevropaning turli mamlakatlari turistlari Gretsiyada ommaviy turizmning boshqa turlarini rivojlanishini qo‘llab-quvvatlaydilar. Bunga Gertsiyaning qulay geografik joylashuvi va barqaror iqtisodiy. siyosiy holati turtki bo‘ldi. 1992 yilda bu yerga tashrif buyurgan turistlar soni 7 mln. kishini tashkil etdi. Gretsiya turizmini rivojlanishida Buyuk Britaniya turizm bozori muhim rol o‘ynaydi. Oxirgi yillarda tashrif buyuruvchi turistlar salmog‘i 10% dan 22% gacha o‘sganligi kuzatilgan.
Gretsiya turizm maskanlariga Germaniya mamlakati turistlari umumiy turistlarning 19.9%ni. Italiya 6.4%ni. Frantsiya 5.6%ni tashkil qiladi. Tashrif buyuruvchi turistlardan Ispanlarning 41%. Yaponlarning 35%. Italiyaliklarning 25% Gretsiya madaniy-tarixiy turizmini xush ko‘radilar. 2000 yilda Gretsiya turizm markazlariga 12 mln. 500 ming xorijiy turistlar tashrif buyurgan. yillik o‘sish 2.8%ni tashkil etadi. Gretsiyaning internet orqali turistik mahsulotlarni sotish ulushi 2000 yilda 8% ni tashkil etadi.
Gretsiya mamlakati xalqaro turizm harakatlarining iqtisodiy tahlil natijalarini ko‘rsatishicha. jahon bo‘yicha turistik tashriflarning 2.0%i Gretsiya mamlakatiga to‘g‘ri keladi. 2001 yilga nisbatan 2002 yilda xorijiy turistlar tashrifi 0.9% ga ko‘paygan.
Daromadlar bo‘yicha jahon turizm daromadlaring 2.1%i bu mamlakatga to‘g‘ri kelgan. 2001 yilga nisbatan 2002 yilda daromadlar miqdori 3.1%ga o‘sgan.
Evropa mintaqasi bo‘yicha xalqaro turistik tashriflarning 3.5%i. daromadlar miqdori bo‘yicha 4.1% ni tashkil qilgan.