Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti

26

 

 

"Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti"  

xalqaro onlayn ilmiy-amaliy konferensiya materiallari 

 

Germaniyaliklarning  fikricha,  taʼlim  tizimining  asosi  yuqori  samaradorlikka 

qaratilgan taʼlim bo‘lib, bu kelajakka ulkan sarmoya olib kiruvchi bo‘g‘in hisoblanadi. 

Shu sababli ular bu masalaga masʼuliyat bilan qarashadi. Germaniya maktablari taʼlim 

tizimining  ayrim  jabhalari  yoki  mavzuviy  yondashuvi  bizning  mamlakatimizning 

mentalitetiga  to‘g‘ri  kelmasligini  ham  aytib  o‘tishni  joiz  deb  o‘ylayman.  Chunki, 

o‘quvchi  -  yoshlarning  biologik,  fiziologik  va  jinsiy  yetilishiga  doir  maʼlumotlarni, 

o‘quvchilar  aynan  sevgi-muhabbat,  jinsiy  yetilish,  reproduktiv  ko‘payish  yoki  juft 

tanlashga doir maʼlumotlarni boshlang‘ich sinf(Mensch, Natur, Kultur). (Odam, Tabiat 

va madaniyat kabi) darsliklardan olishlaridir. 

 

Buning  sababi  ham  oddiy  izohlanadi,  yaʼni  o‘quvchilar  ko‘chadagi  begona 

insonlar, tengdoshlari yoki turli xil boshqa vositalardan xabar topishidan ko‘ra, maktab 

o‘qituvchilari  tomonidan  to‘g‘ri  tushuntiriladi.  Maqsad  esa  kelajakda  bu  borada  yo‘l 

qo‘yilishi  mumkin  bo‘lgan  salbiy  oqibatlarning  oldini  olishdan  iborat.  9-10  yoshli 

o‘quvchilar voyaga yetmaganlar huquqiga doir bir qator maʼlumotlarga ega bo‘lishlari 

uchun  bu  boradagi  ilk  tushunchalar  boshlang‘ich  sinfliklaridayoq  berib  boriladi. 

O‘quvchilarda ijtimoiy tenglik, jamiyatda aholining turli qatlamlarining mavjudligi, o‘z 

huquq va qarashlarni himoya qila olish kabi ko‘nikmalar shakllanib boradi. 

 

Mazkur yoshdagi bolalarda bag‘rikenglik kabi tushunchalar ham shakllantiriladi, 

buning uchun ular dunyo hamjamiyatida yuz berayotgan turli hodisalardan xabardor qilib 

boriladi. Yaʼni insoniyat boshiga tushgan og‘ir kulfatlar: ocharchilik, ishsizlik, uy-joysiz 

qolish,  nogironlik,  urushlarning  salbiy  oqibatlari  natijasida  insoniyatning  chekayotgan 

aziyatini  his  etishi  rahm-shafqat  singari  xislatlarni  shakllantirish  uchun  darsliklari  shu 

mazmundagi illyustratsiyalar bilan boyitilgan. Bolalarga shu mazmundagi videolavhalar 

---