Turkiy Guliston yoxud Axloq

 
NAMIMAT
Namimat deb so’z yurutmak, chaqimchilikni aytilur. Nammomlik fasodi
axloqdan tug’uladurgan yomon xulqlarning biridur. Nammomlik nifoq va
fasadning asosi o’ldig’i uchun bu yomon sifatni o’ziga maslak qilgan kishilar
xalq nazarida munofiq yod o’lunurlar. Ikki mo’min orasida so’z yurutub,
birini biriga dushman qilub, ikki oraga nifoq va adovat otashlarini solub, bir-
biridan judo va xonavayron qilmakni dilida zarra qadar imon va insoniyati
bor insonlarning vijdonlari aslo qabul qilmasa kerak. Ba’zi adovat va
xasadchi kishilar birovning sha’nida yo’q so’zlarni iftiro va bo’hton qilub, ul
kishini qadr va obro’sini to’kmak va e’tibordan tushurmak niyatida har kimga
so’zlab yururlar. Munday kishilarni shariatda shahodatlari maqbul emasdur ,
hamda uydurma so’zlarining haqiqati bilinub qolub, birovga qazigan
chuqurlariga o’zlari yiqilub, xalq orasida chaqimchilik ismi ila yod o’lunub,
tezgina qadr va e’tibordan tushub qolur. Qalbi pok va vijdoni salomat o’lan
inson bu kabi hiyla va tazvirdan tilini tiyar. Chunki munday fasod axloqg’a
mubtalo bo’lgan arbobi nifoq faqat xalq qoshida emas, janobi Haq nazarinda
ham suyumsizdur.
Nammom va g’iybatchi kishilar daraxt ildiziga tushgan buzog’bosh kabi
xalq orasida ittifoq va ulfatning kavokini kemurub, umumiy xalq va
millatning yashamog’i uchun lozim bo’lgan muhabbat daraxtini yemururlar.
Birovni yomonlamak, yolg’on so’ylamak, haqiqatni berkitmak, mudohana
yo’lig’a ketmak, shar ’an harom bo’lgan g’iybatni irtikob qilmak bo’ladur.
Shaxsiy g’araz yoxud manfaati shaxsiyasi uchun bir kishidan eshitgan so’zini
o’z maqsadiga muvofiq bir necha turli ma’nolar ila buzub so’ylamak zo’r ayb
va gunohdur.
Hosili kalom, o’z jinsiga yomonlik qilmak va yomon so’zlar ila yod

---

qilmakni odat qilgan kishilardan qochmak va hazar qilmak lozimdur. Rasuli
akram 
nabiyyi 
muhtaram 
sallollohu 
alayhi 
vasallam 
afandimiz:
«As’hobimdan biri ikkinchisining so’zin keturmasun, zeroki, man sizga
sadrim salomat, qalbim rohat o’ldug’im holda uchramakni suyaram», –
demishlar.
Hukamolardan biri: «Mol va ashyo o’g’rilaridan ko’proq odamlar orasidan
do’stlik, 
ulfat, 
muhabbatni 
o’g’irlaydurgan 
odamlardan 
saqlanmak
lozimdur», – demish.