Transport inshootlarini loyihalash va

h
f
‟
  bo„lsa  qovurg„aning kengligi 
b
 ni b
f
‟
  bilan  almashtiriladi. 
(8.11)  va  (8.12)  formulalarda 
R
p
  – 
zo„riqtirilgan  armaturaning  hisobiy 
qarshiligi; 
R
s 
va
 
R
sc
  –  zo„riqtirilmagan  armaturaning  cho„zilishga  va 
siqilishga  bo„lgan  hisobiy  qarshiligi; 
σ
pc
  –  siqilgan  zonada  joylashgan 
zo„riqtirilgan  armaturadagi  kuchlanish. 
σ
pc
  =  σ
pc1
  –  R
pc 
ga  teng  qabul 
qilinadi.  Bu  yerda 
σ
pc1
 
–  armaturadagi  qolgan  zo„riqish  (barcha 
yo„qotishlardan  keyin); 
R
pc
 
–  buzilishdan  oldin  plastik  deformatsiyalar 
oqibatida  armaturadagi  kuchlanishlar  kamayishining  miqdori; 
R
b 
– 
betonning  siqilishga  bo„lgan  hisobiy  qarshiligi; 
M
  –  hisobiy  yuklardan 

---

126 
 
hosil bo„lgan eguvchi moment. Boshqa ishoralar rasm 8.13 da ko„rsatilgan. 
R
pc
  ning  qiymati  betonning  buzilish  oldidan  chegaraviy  miqdorda 
qisqarishidan ε
b
 kelib chiqib aniqlanishi mumkin: 
,
E
p
b
pc
R


 
bu yerda E
r
 
– zo„riqtirilgan armaturaning elastiklik moduli. 
Normal  kesimlar  hisoblarida,  odatda, 
у




0
x/h
  nisbati  saqlanishi 
kerak. 

y
 
qiymatida elementning chegaraviy holati cho„zilgan armaturadagi 
kuchlanishning chegaraviy qiymati 
R
p
 bilan bir vaqtda ro„y beradi. 

y
 
ning 
qiymatlari QMQ 2.05.03–97 “Ko„priklar va quvurlar” dan aniqlanadi. 
Element  o„qiga  qiya  bo„lgan  kesimlarni  mustahkamlikka  hisoblash 
ham armaturasi zo„riqtirilmagan to„sinlardagi kabi bo„ladi. 
Qiya darzlar orasida siqilgan beton bo„yicha mustahkamlik sharti (8.3) 
formula  orqali  tekshiriladi.  Qiya  kesimlarning  ko„ndalang  kuch  ta‟siriga 
hisobi (rasm 8.14) quyidagi formula bo„yicha amalga oshiriladi: 
,
sin
sw
б
pw
pw
sw
pi
pw
Q
A
R
A
R
A
R
Q







 
bu yerda 

sin
pi
pw
A
R
 va 
pw
pw
A
R

 – barcha kesiluvchi zo„riqtirilgan 
armaturadagi chegaraviy zo„riqishlarning proeksiyalari yig„indisi; 
sw
sw
A
R

 
– 
barcha 
kesiluvchi 
zo„riqtirilmagan 
armaturadagi 
chegaraviy 
zo„riqishlarning  proeksiyalari  yig„indisi; 
Q
b
  –  (8.4)  formula  orqali 
aniqlanadigan, siqilgan zona betoniga uzatiladigan ko„ndalang kuch. 
Eng  noqulay  qiya  kesim  proeksiyasi 
s
  minimal  qabul  qilinadigan 
ko„ndalang  kuch  shartidan  yoki  (8.5)  formulasi  orqali  aniqlanadi.  Qiya 
kesimning  eguvchi  moment 
M
  bo„yicha  hisobi  rasm  8.14  da  keltirilgan 
hisobiy sxema bo„yicha quyidagi formula orqali amalga oshiriladi: 
,
A
sw
sw