Toshkent moliyainstituti n. Atayeva, F. Rasulova, M. Salayeva, S. Hasanov


 Islom Karimov. Biz kelajakimizni o‘z qo‘limiz bilan quramiz. 7-jild. -T.: « 0 ‘zbekiston»,  1977,137-138-betlar



Download 20,47 Mb.
Pdf ko'rish
bet51/679
Sana31.12.2021
Hajmi20,47 Mb.
#271115
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   679
Bog'liq
umumiy pedagogika

1 Islom Karimov. Biz kelajakimizni o‘z qo‘limiz bilan quramiz. 7-jild. -T.: « 0 ‘zbekiston»,  1977,137-138-betlar.

82


Tarixiy-ilmiy 

manbalaming 

ko‘rsatishicha, 

«Avesto»ning 

dastlabki  matni  1000  fasldan,  21ta nask (kitob)dan  iborat boigan.  Abu 

Rayhon  Beruniy  «Qadimgi  xalqlardan  qolgan  yodgorliklar»  asarida 

yozishicha:  «Podshoh  Doro  ibn  Doro  xazinasida  Abistoning  o‘n  ikki 

ming  ho‘kiz  terisiga  tillo  bilan  bitilgan  bir  nusxasi  bor  edi.  Iskandar 

otashxonalami vayron qilib, ularda xizmat etuvchilami oidirgan vaqtida 

uni  kuydirib  yubordi.  Shuning  uchun  o‘sha  vaqtdan  beri  Abistoning 

beshdan uch (ya’ni o‘n sakkiz naski) qismi yo‘qolib ketdi.  Abisto  o‘ttiz 

nask edi: majusiylar qoiida o‘n ikki nask chamasi qoldL-w1

Haqiqatda,  pahlaviy  tilidagi  «Shahrixori  Eron»,  «Dikard»  (III  va 

IV  jildlarida),  «Bundahshi»,  «Arda  Virofiiomak»  va  boshqa  tarixiy 

manbalarda  o‘n  ikki  ming  oshlangan  ho‘kiz  terisiga  oltin  hpflar  bilan 

bitilgan 

«Avesto» 

kitobini 

Iskandar 

Maqduniy 

(Aleksandr 

Makedonskiy)  Eronni  bosib  olgach,  yoqib  yuborganligi  haqida 

maiumotlar  berilgan.  Shuningdek,  «Avesto»ning  yo‘q  qilinganligi 

to‘g‘risidagi  maiumotni  o‘rta asr  manbalari  ham tasdiqlaydi.  Masalan, 

Mas’udiy  (vafoti  995  y.)  o‘zining  «Mumj-az-zihab»  («01tin  vodiy») 

kitobida  yozishicha,  Iskandar Makduniy  Istahr  shahrini  o‘z  tasarmfiga 

kiritgach,  «Avesto»  kitobidagi  tibbiyot,  falsafa,  riyoziyot,  nujum  va 

boshqa fanlarga  doir  qism  -   (matn)lami  yunon  tiliga  tarjima  qildirib, 

aslini olovda yoqib yuborishni buyurgan.

Tarixiy  manbalarda  yozilishicha,  oradan  200-300  yil  o‘tgach, 

Parfiya mamlakati  podshohi  Vologes  I  (milodiy  51-76  yillar)  davrida 

«Avesto»ning  og‘zaki  va  yozma  qolgan -   qutgan  qismlari  to‘plangan. 

Shuningdek, 

eramizning  226-242  yillarida  hukmronlik  qilgan 

Sosoniylar sulolasi:  Ardasher  I  (milodiy  226-242  yillar),  Ardasheming 

o‘g ii Shopur I (milodiy 242-272 yillar) Va Shopur II (milodiy 303-379 

yillar) hukmronligi  davrida  zardushtiylik rasmiy  din  deb  eion qilingan 

va «Avesto»ni  astrologiya,  tibbiyot,  riyoziyot va  falsafaga  oid  qismlari 

yozib olinib, parfiya yozuvida kitob holiga keltirilgan.

Xisrav  I  (milodiy  531-579  yillar)  podsholik  qilgan  davrda 

«Avesto»ni  qayta  tiklangan  bu  nusxasi  pahlaviy  tiliga  tarjima  etilib, 

«Zand - Avesto» deb atalgan.

Hozir  bizgacha  yetib  kelgan  «Avesto»ning  eng  qadimgi,  1324 

yilda ko‘chirilgan nusxasi Kopengagen shahrida saqlanadi.

Shuningdek,  1995-yilda  Eronda  Isfaxon  universiteti  professori, 

doktor  Jalil  Do‘stgoh  tomonidan  ikki  jildli  «Avesto»  kitobi  sharhu 

izohlari bilan Tehronda «Marvarid» nashriyotida chop etildi.


Download 20,47 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   679




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish