Toshkent moliyainstituti n. Atayeva, F. Rasulova, M. Salayeva, S. Hasanov

Bu rost da’vo ichra erur, haq guvohimiz.

Hofiz  Xorazmiyning  ma’rifiy-axloqiy  qarashlari  bevosita  tasawuf 

falsafasi  bilan  bogiiqdir.  Shu  nuqtayi  nazardan  qaraganda,  «Kim  va 

qilur ersa, borin qilur va  bilur» deya inson bolasin yaxshilik qilishga 

undar ekan,  yomonlik qilgan, ya’ni nopok yoiga kirgan odam oqibatda 

sharmisor  boiadi,  yaxshi  kishilar  esa  Allohning  marhamatiga  sazovor 

boiadilar, degan g‘oyani ilgari suradi:

Yamonlik aylamayu, yaxshilikka tolib bo‘l,

Yamonlik aylagan oxirida sharmisor bo‘lur.

Yovuq yomon bila boim a qaror-i aysh qilib,

Sog‘inchi yaxshi kishilar yiriq qaror bo‘lur.

Kishikim o‘zini yo‘q sog‘inib, bo‘lur yaxshi,

Xudoy hazratida ul kishiga bor boiur.

U  yaxshi  faziiatli  kishini  sadafdagi  durga,  mevali  daraxtga 

o‘xshatib, odamlar undan bahramand boiadi, deydi:

Sadaf chu... fayz boisa, abri naysondin,

0 ‘zungin oshiq-i orifg‘a bog‘la, ey Hofiz,

Daraxt chunki topar nasl mevador b o iu r...

397

---

Hofiz Xorazmiy halollik va poklik masalasiga alohida to‘xtalib, uni 

insonning baxt-saodatga erishish manbai sifatida talqin etadi: