Toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy axborotlari ilmiy-nazariy jurnali

 
Annotation.
This article outlines the structural components of the components (motivational 
and value, activity and creative, operational and technological, reflexive and evaluative) of future 
teachers of vocational training in design and technological activities 
Keywords: 
competence, design and technological activities, value motivation, creative and 
operational, operational and technological, reflexive-evaluative. 
Bo‘lajak kasb ta’limi o‘qituvchilarini kerakli bilim va ko‘nikmalar bilan qurollantirish, o‘z 
bilimlarini doimiy oshirib borishga kasbiy pedagogik kompetentlikka intilish (uzluksiz ta’lim) va 
bo‘lajak kasbiy faoliyatda ularni ijodiy qo‘llash bo‘lajak pedagog shaxsining kasbiy kompetentligini 
rivojlantirish imkonini beradi. 
Zamonaviy pedagogikada M.I.Dyachenko va L.A.Kandibovichlarning faoliyatga tayyorgarlik 
konsepsiyasi eng keng tarqalgan hisoblanadi. Ular tayyorgarlikni shaxsiy muhim sifat sifatida 
belgilaydilar. Bunda tayyorgarlik ma’lum bir yaxlitlikni o‘z ichiga oladi va quyidagi komponentlar: 

---

92 
TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI
2020/2(23
)
 
motivatsion (kasbga ijobiy munosabat, unga qiziqish va boshqa barqaror kasbiy motivlar); 
yo‘nalganlik (kasbiy faoliyat shart-sharoitlari va o‘ziga xos xususiyatlari haqida bilim va tasavvurlar); 
operatsion (kasbiy faoliyat yo‘llari va usullari, zaruriy bilim, ko‘nikma va malakalar, tahlil jarayonlari, 
sintez, taqqoslash, umumlashtirish va boshqalarni bilish); irodali (o‘z-o‘zini nazorat qilish, mehnat 
vazifalarini bajarish bo‘yicha o‘z faoliyatini boshqara olish); baholash (o‘zining kasbiy tayyorgarligini 
va optimal mehnat namunalarining kasbiy vazifalarini bajarish jarayoniga mosligini baholash);
1
. 
Amaliy faoliyat tajribasi shuni ko‘rsatadiki, ushbu komponentlar kasbiy muhim, maqsadga 
yo‘naltirilgan, yaxlit chora-tadbirlar majmuyini talab qiladi. 
Psixologik va pedagogik adabiyotlar tahlili shuni ko‘rsatadiki, biz bo‘lajak o‘qituvchilarni 
konstruktorlik-texnologik faoliyatga tayyorlashning quyidagi tarkibiy komponentlarini ishlab chiqdik 
va amaliyotga joriy qildik: motivatsion-qadriyatli; ijodiy-faoliyatli; konstruktiv, operatsion va 
texnologik; refleksif-baholash komponentlari. 
Konstruktorlik - texnologik faoliyatga tayyorgarlik komponentlarining shakllanganligi kasbiy 
kompetentlikni o‘zlashtirish va tayyorgarlik holatini ta’minlaydi. Biz bo‘lajak o‘qituvchilarni 
konstruktorlik – texnologik faoliyatga tayyorgarligining tuzilmaviy komponentlarini aniqladik va 1-
jadvalda ko‘rsatib o‘tdik. 
1-jadval