|
Rasm. 4 . Xalqa suv tarmog’ining sxemasi.
Rasm. 5. Ko’p shoxli suv tarmog’ining sxemasi
Rasm.6. Suv o’lchash tuguni: a - aylanma chizig’i bilan, b - aylanma chizig’isiz, 1 - suv o’lchash, 2,3- ventillar, 4 - troynik,
5 -suv ajratish jo’mragi, 8 - o’lchash idishi.
KANALIZATSIYA.
Zamonaviy sharoitlarda suv ta’minoti markazlashgan kanalizatsiyani talab qiladi, usiz vodoprovod xo’jaligi normal tarzda faoliyat ko’rsata olmaydi. Shuning uchun suv ta’minoti va kanalizatsiya yagona tizimni tashkil etadi.
Suv uyda istiqomat qiluvchilarning mavjud ehtiyojlariga qarab uzatiladi, ya’ni kam suv berilsa noqulay sanitariya holati yuzaga keladi, infekstiyalar ko’payishi mumkin.
Oqava suvlarni qabul qilishga belgilangan, ularni tozalash inshootlariga transportirovkalash, quyqa tarkibidagi foydali moddalarni utillashtirish, toza suvlarni oqizish - kanalizatsiya tizimi deyiladi.
Kanalizatsiya ichki va tashqi bo’ladi. Ichki kanalizatsiya oqava suvlarni (paydo bo’lgan joyidan) qabul qilish va uni binodan tashqarida joylashgan tashqi kanalizatsiya tarmog’iga chiqarishga xizmat qiladi.
Tarmoqlanadigan quvurlar, tirgaklar va binodan tashqariga chiqaradigan joy ichki kanalizatsiya tarmog’i elementlari hisoblanadi (7- rasm).
Jadval 2
Asbob o’lchamlari
Asbob sxemasi (reja)
Asbob
A
b
1
4
2
3
Tarelkasimon fayans unitaz
38
48
Fayans pissuar
32,5
36,5
  
Suyanchiqli fayans qo’l yuvgichlar № 1
60
45
Huddi shunday panelli № 2
burchaksimon
50
65
40
53
60,8
46,35
Emallangan cho’yanli qo’l yuvgichlar bort bilan, panel bilan
65
60
50
50
Rakovinalar:
Katta
kichik
60
50
40
40
75
45,5
Moyka
 
166
151
180
170
150
75
75
75
75
75
Emallangan cho’yanli vannalar doirasimon kichik
to’g’ri bortli
    
o’tiradigan
120
70
Dushxona poddonlari cho’yanli emallangan chuqur sayoz
80
80
90
90
Bide
65
31
Oshxona gaz plitalari: ikki konforkali
60
40,5
Rasm. 7. Ichki kanalizatsiya elementlari.
Tashqi kanalizatsiya - oqava suvlarni shahar va sanoat korxonalari tashqarisiga chiqarish uchun transportirovkalashga belgilangan. Quvurlar (o’zi oquvchi va bosimli), nasos stansiyalari va tozalash inshootlari uning elementlari hisoblanadi.
Kanalizatsiya tizimi uch toifa oqava suvlardan iborat (maishiy, ishlab chiqarish va atmosfera yog’inlari).
Shahar qurilishi amaliyotida eng ko’p tarqalgan kanalizatsiya - bu umumiy oqizish va alohida kanalizatsiyadir.
Umumiy oqizish tizimida (8-rasm) uch toifadagi oqava suvlar (maishiy, ishlab chiqarish va atmosfera yog’inlari) umumiy quvurlar tarmog’i va kanallar orqali shahar tashqarisiga oqiziladi.
Alohida tizimda (9-rasm) atmosfera yog’inlari va shartli ravishda toza ishlab chiqarish suvlari bitta quvurlar va kanallar orqali, maishiy va ishlab chiqarish oqava suvlari boshqa quvurlar va kanallar orqali oqiziladi. Kanalizatsiyaning alohida tizimsi to’liq va yoki yarim to’liq bo’lishi mumkin.
Rasm. 8. Umumiy kanalizatsiya tizimi:
1-kollektorlar: 2-asosiy kollektorlar: 3- yomg’ir tushish kameralari: 4-nasos stansiyasi:
5-tozalovchi inshootlari.
Rasm. 9. Alohida kanalizatsiya tizimi:
1, 2-maishiy tarmoq: 3, 4-yomg’ir tarmog’i: 5-nasos stansiyasi: 6-tozalovchi inshootlar
Hududni relyefiga qarab kanalizatsiya o’tkazilgan shahar hududini (aholi yashaydigan punktni) kanalizatsiya basseynlariga (rasm), ya’ni suv ayirgichlar bilan chegaralangan uchastkalarga bo’linadi.
Umumiy sxemadagi texnologik jarayon quyidagidan iborat:
ko’chalarda joylashgan yer osti kanalizatsiya quvurlari bo’yicha har bir
xovuzda oqava suvlar bitta yoki bir nechta kollektorlarga to’planadi;
oqava suvlar o’zi oqadigan kollektorlardan oqib ketadi;
agarda kollektor juda chuqur bo’lsa, u holda tarmoq normal chuqurlikka ega bo’lgan quvurlari bor bir nechta tumanga bo’linadi;
oqava suvlar tumanlarda joylashgan oqava suv tarmoqlaridan suyuqlikni bir joydan boshqa joyga ko’chirib o’tkazadigan tuman nasos stansiyalariga yuboriladi, u yerdan oqava suvlar bosimli quvurlar orqali o’zi oqadigan kollektorlarni eng yuqori belgisiga kelib tushadi;
kanalizatsiyani nasos stansiyalari shuningdek oqava suvlarni tozalovchi inshootlarga oqizish uchun ham o’rnatiladi, u yerda tozalangan suv suv havzalariga tushadi.
Rasm. 10. Turar joy punkti kanalizatsiya tizimining umumiy sxemasi va asosiy inshootlari: Do'stlaringiz bilan baham: | 
