Tadbiqiy mexanika

Sinovni davom etish vaqti. Sinov yuklamasi namunaga eng kamida 10, 15 va 30 soniya mobaynida tahsir ko’rsatishi kerak, suyuq materiallar holatida esa sinov yuklamasi eng kamida 5 soniya oshirilganda maksimumga yetkazilishi kerak.

Yuklanish koeffitsienti.

SHarcha bosilishining aniq va aks ettiriladigan tahsir maydonini hosil qilish uchun tahsir maydonining diametri 0,2 va 0,7 o’rtasida bo’lishi kerak. Buni kuzatish uchun turli xil qattiq materiallar uchun har xil yuzalar bosimlari tavsiya qilinadi, masalan, kuch va sharcha diametri maydoni bir-biriga muayyan nisbatda bo’lishi kerak. Ushbu nisbat “x” yuklama koeffitsiyenti sifatida yaxshi mahlum. (4 )

0,102 koeffitsienti – kp.dan kN.ga o’zgaradi va quyidagi jadvalda turli xil materiallar uchun bosim (yuklama)lar koeffitsientlari keltirib o’tilgan.

1-jadval

Koeffitsiyent - x	30	10	5	2,5	1,25	0,5
NV qattiq-lik	67...400	22...315	11...158	6...78	3...39	1...15
Mate-rial	Rangli metall Po’lat Quyma po’lat Quyma temir	Engil Metallar Mis Jez Bronza Nikel	Sof Alyuminiy Magniy Rux Quyma jez	Qalay va qo’rg’oshin asosidagi antifriktsion qotishma	Qo’rg’oshin Qalay Engil eruvchan metall qotishma	Yumshoq metall yuqori harorat ostida

Qattiqlik yuzasidan sinovlar

3– rasm. Qattiqlikni aniqlash uchun sharik va namuna.	Qattiqlik aniqlash yuzasidan sinov golovkasi Brinell bo’yicha qattiqlikni o’lchash uchun mexanizm asosiy blok qismi hisoblanadi. Qattiqlik 10 mm diametrli toblangan po’lat sharcha (21) yordamida sinov (test)dan o’tkaziladi. Alyuminiy, mis, jez va po’latdan tayyorlangan 10 mm x 30 mm x 30 mm o’lchamli metall plastinalar namu-nalar sifatida ishlatiladi (22).
4 – rasm. Qattiqlikni aniqlash Mexanizmi