Statik biokimyо

yeyilgan  qandning  qondagi  qand  miqdoriga  ta'siri

.  Ma'lumki,  ovqat  bilan  qabul 

qilingan uglevod ta'sirida pankreasdan ko‘proq insulin ajrala boshlaydi. Bu o‘z navbatida jigar va 

muskuldagi glikogenning sintezlanishini, to‘qimalarda uglevodlarning oksidlanishini tezlashtirib, 

qondagi  qand  miqdorini  kamaytiradi.  Shunga  asoslanib  kishilarga  ma'lum  miqdorda  uglevod 

berib,  qondagi  qand  miqdorini  aniqlash  yo‘li  bilan  jigar  glikogenining  sintezlanishi  va 

pankreasning insulin ajratish funksiyasi holatini bilish mumkin. 

Odatda odamga 100 gramm glyukoza yoki saxaroza yoki 40 gramm galaktoza berilganda 

uning  qonidagi  qand  miqdori  ko‘payadi.  Lekin  bunga  javoban  pankreasdan  tegishli  miqdorda 

insulin  ajralib,  1-1,5  soat  ichida  qondagi  qand  miqdori  qaytadan  normal  holatga  keladi.  Agar 

jigar  yoki  pankreas  kasallanib,  ularning  funksiyasi  buzilgan  bo‘lsa,  yuqorida  ko‘rsatilgan 

---

miqdorda  uglevod  berilsa,  qand  miqdori  ko‘payib,  2-3  soat  ichida  ham  me'yorga  qaytib 

kelmaydi. Chunki, pankreas kasal bo‘lsa, yeyilgan uglevodlarga javoban yetarli miqdorda insulin 

ajralmaydi;  jigar  kasal  bo‘lsa,  yetarli  miqdorda  insulin  ajralsa  ham  jigarda  glikogen 

sintezlanmaydi. 

Nonushtadan  oldin,  nahorda  jigar  yoki  pankreas  funksiyasini  tekshirish  kerak  bo‘lgan 

kishi barmog‘idan qon olib, qand miqdori aniqlanadi. Shundan so‘ng 100 gramm glyukoza yoki 

saxaroza  yoki  40  gramm  galaktozani  400  ml  suvda  eritib  ichiriladi  va  har  15  minutda  shu 

kishining  barmog‘idan  qon  olib  qand  miqdori  aniqlanadi.  Tekshirish  2  soat  davom  etadi.  Shu 

vaqt ichida aniqlangan qondagi qand miqdoriga asoslanib quyidagicha egri chiziq hosil qilinadi.  

 

 

2-rasm. Qondagi qand miqdorini ko‘rsatuvchi egri chiziq