Sotsiologiya

Mavzuga doir tayanch so’z va iboralar:

Anketa - tartibga solingan savol va mulohazalar bayon qilingan so’rov varaqasi; anketa so’rovi - sotsiologik tadqiqotlarda qo’llaniladigan so’rovlarning asosiy

xillaridan biri; gipoteza - ilmiy taxmin, faraz; intervyu - sotsiologik tadqiqotda maqsadli suhbat;

kontent - tahlil - sotsiologik axborot mazmunini hujjatlar asosida miqdoriy va

sifat jihatdan o’rganish; korrespondent - sotsiologik tadqiqot olib boruvchi;

respondent - sotsiolog so’roq qilinadigan, surishtiriladigan kishi;

axborotni kodlash - empirik ma’lumotlarni qayta ishlash va tahlil qilishga tayyorlash bo’yicha chora-tadbirlar yig’indisi.

1. Sotsiologik tadqiqotlar dasturi.

Sotsiologik tadqiqotlar bo’lajak izlanishlarning ilmiy asoslangan reja va dasturini tayyorlashdan boshlanadi. Dastur haqiqatdan kelib chiqqan va ilmiy-nazariy jihatdan puxta ishlangan bo’lishi lozim. Zero, tadqiqot natijalari qanday bo’lishi ana shu omillarga bevosita bog’liqdir.

Dastur bo’lajak tadqiqot materiallarini to’plash, qayta ishlash va ma’lumotlarni tahlil qilishni o’z ichiga oladi. Dastur tadqiq etiluvchi ijtimoiy muammo mohiyatini aniqlash, tadqiqot ob’ekti va predmetini belgilash, maqsad va vazifalarini xarakterlab berish, ish farazi (ilmiy taxmin)ni belgilash, usullarni aniqlash, ma’lumotlarni to’plash va tahlil etish tarxini chizib olish kabi qismlarni o’zida mujassamlashtiradi. Shunday qilib, dastur, asosan ikki katta bo’lim, ya’ninazariy metodologik va amaliy-uslubiy bo’limlardan iboratdir.