Sip signalizatsiyasi. Sip protokoli asosida aloqa

Bog‘lanishning o‘rnatilishi jarayoni 
SIP tarmoq foydalanuvchilar (to‘g‘risini aytganda UAS), proksi-serverlar va 
qayta manzillashtirish serverlariga ega. Aloqa seansi boshlanishidan oldin 
chaqiruvchi foydalanuvchi chaqiriladigan foydalanuvchining manzilini yoki SIP-
serverning manzilini bilishi kerak. Manzil 'user@domain' ko‘rinishida bo‘lishi 
mumkin, u holda uni IP-manzilga DNS xizmatlari yordamida o‘zgartirish zarur. 
Serverlarning manzillarini foydalanuvchiga xizmatlarni etkazib beruvchi 
xabar qiladi. Serverga ulanish uchun autuntifikatsiyalash talab qilinishi mumkin, u 
tufayli faqat foydalanuvchilarning ma’lum guruhiga, masalan xizmatlarga 
to‘laganlarga xizmat ko‘rsatishni ta’minlash mumkin. agar foydalanuvchining 
to‘g‘ri manzili yo‘q bo‘lsa, u holda foydalanuvchi proksi-server yoki qayta 
manzillashtirish serveriga murojaat qiladi. Keyin tarmoqning ishlash algoritmi u 
qaysi serverga murojaat qilganligiga bog‘liq bo‘ladi. 
 
Qayta manzillashtirish serveri orqali bog‘lanishlarni
o‘rnatilishi ko‘rinishlari 
Chaqiruvchi foydalanuvchiga boshqa foydalanuvchini chaqirish talab 
qilinadi. U unga ma’lum bo‘lgan qayta manzillashtirish serveri manziliga va 

---

yashirish bo‘yicha ishlatiladigan 5060 portga INVITE (1) so‘rovini uzatadi (2.1-
rasm).
Chaqiruvchi foydalanuvchi so‘rovda chaqiriluvchi foydalanuvchining 
manzilini ko‘rsatadi. Qayta manzillashtirish serveri joylashish o‘rnini aniqlash 
serveridan (2) kerakli foydalanuvchining joriy manzilini so‘raydi. Joylashish o‘rnini 
aniqlash serveri qayta manzillashtirish serveriga bu manzilni (3) xabar qiladi. Qayta 
manzillashtirish serveri o‘z 302 Moved temporarily javobida chaqiruvchi tomonga 
chaqiriluvchi foydalanuvchining joriy manzilini (4) uzatadi yoki chaqiruvchiga 
ulardan birini o‘zi tanlashini taklif qilish bilan chaqiriluvchi foydalanuvchining 
ro‘yxatdan o‘tkazilgan manzillari ro‘yxatini xabar qiladi. chaqiruvchi tomon 302 
javobni qabul qilganligini ACK (5) xabarni uzatishi bilan tasdiqlaydi. 
Endi chaqiruvchi tomon chaqiriluvchi tomon bilan bog‘lanishi mumkin. 
Buning uchun u yangi INVITE (6) so‘rovini uzatadi. INVITE so‘rovi tanasida 
Chaqiruvchi tomon funksional imkoniyatlari haqida ma’lumotlar SDP protokoli 
formatida ko‘rsatiladi. 
Chaqiriluvchi tomon INVITE so‘rovini qabul qiladi va uni qayta ishlashni 
boshlaydi, bu haqda qarama-qarshi qurilmaga uning taymerlarini ishga tushirish 
uchun 100 Trying (7) javob bilan xabar qiladi. Kelgan so‘rovni qayta ishlash 
tugaganidan keyin chaqiriluvchi tomon qurilmasi o‘z foydalanuvchisiga kiruvchi 
chaqiruv haqida xabar qiladi, qarama-qarshi tomonga esa 180 Ringing (8) javobni 
uzatadi. Chaqiriluvchi foydalanuvchi kiruvchi chaqiruvni qabul qilganidan keyin 
qarama-qarshi tomonga 200 OK (9) xabar uzatiladi, unda chaqiriluvchi terminalning 
funksional imkoniyatlari haqida ma’lumotlar SDP protokoli formatida ko‘rsatiladi. 
Chaqiruvchi tomon terminali ASK (10) so‘rov bilan javobni qabul 
qilinganligini tasdiqlaydi. Bu bilan bog‘lanishni o‘rnatilishi fazasi tugaydi va 
so‘zlashuv fazasi boshlanadi. 
So‘zlashuv fazasining yakunlanishi bo‘yicha tomonlardan istalgani BYE (11) 
so‘rovini uzatadi, u 200 OK (12) javob bilan tasdiqlanadi.