2. Aholini gigiyenik tarbiyalash, sog'lom turmush tarzini, shu jum-
ladan, ratsional ovqatlanishni targ'ib qilish,
ichkilik ichish, tamaki che-
kish va boshqa zararli odatlarga qarshi kurashish, jismoniy tarbiya va
sport bilan shug'ullanishni tashviqot qilish ishlarini tashkil qilish.
3. Sanitariya-epidemiyaga qarshi (profilaktik emlashlar, tashkilotlar,
ob’yektlar, suv ta'minoti hamda aholi turar joylarining tozaligi va bosh-
qalar bo’yicha kundalik sanitariya nazoratini o'tkazish) kompleks tad-
birlarni tashkil qilish va o'tkazish.
4. O'sib kelayotgan yosh avlodni sog'lomlashtirish, onalar va bolalar
sog'lig’ini
muhofaza qilish, bemavrid (xohlanmagan) homiladorlikni ol-
dini olish, bola tug'ilishini rejalashtirish, bolalar o'rtasida tug'ma nuqson-
lar va nasliy kasalliklami kamaytirish yuzasidan tadbirlar o'tkazish.
5. Xizmat ko'rsatilayotgan hudud aholisiga tez va shoshilinch yor-
dam ko'rsatish.
6
. Dekretlangan aholi tabaqasini (bolalarni, o'smirlami, tug'adigan
yoshdagi ayollar, qishloq xo'jalik xodimlari) va boshqalarni dispanser-
lash va profilaktik meditsina ko'rigidan o'tkazishni tashkil qilish.
7. Ko'p tarqalgan kasalliklar, ayniqsa, sil,
teri-tanosil kasalliklari,
shuningdek, xavfli o'smalarga qarshi davolash-profilaktik tadbirlami o't
kazish;
8
. Aholining kasallanishi va ishchi xizmatchilaming vaqtincha meh-
nat qobiliyatini yo'qotish hollarining sabablarini o'rganish va xo'jaliklar,
tashkilotlar, muassasalar rahbarlari bilan birgalikda ulami kamaytirish
choralarini ko'rish.
9. Biriktirilgan aholiga tibbiy yordam ko'rsatishning usullari va
tashkiliy shakllarini takomillashtirish va rivojlantirish, uning sifati bilan
samaradorligini oshirish.
10. Turli kasalliklar bilan xastalangan shaxslarni erta aniqlash va za-
rur bo'lganda yaqin atrofda joylashgan markaziy tuman shifoxonasi va
boshqa davolash-profilaktika tashkilotlari vrach mutaxassislarining mas-
lahatini tashkil qilish.
11.
Bemorlarni tuman, viloyat kasalxonalariga vaqtida yetkazishni
tashkil qilish.
12. Vaqtincha mehnatga qobiliyatsizlikni ekspertiza qilish.
13. Yuqumli kasalliklar va zaharlanish hollari qayd etilganda, dar-
hol tuman Davlat sanitariya nazorati epidemiologiya markazi (DSNEM),
tuman markaziy kasalxonasini o'z vaqtida xabardor qilish.
12
14. Aholi salomatligini mustahkamlash va saqlash bo'yicha o'tkazi-
ladigan tadbirlarga keng jamoatchilikni jalb qilish.
Xozirgi kunda mamlakatimizda zamonaviy tibbiy texnika bilan ji-
xozlangan 3200 tadan ko’proq qishloq vrachlik punktlari faoliyat ko’r-
satmoqda. QVP qishloq joylarda aholining joylashish tizimi, aholi
punktlari
soni va yiroqda joylashganligi, xizmat ko’rsatish doirasi, yo’l
tarmog’i rivojlanganligi, qishloq xo’jaligi, ishlab chiqarish va ishlab chi-
qarish boshqa turlarining xususiyatini hisobga olgan holda tashkil etila-
di,
Xizmat ko’rsatiladigan axoli soniga qarab, QVP:
1500 kishigacha xizmat ko’rsatadigan - birinchi tipda;
1500 kishidan 3500 kishigacha xizmat ko’rsatadigan - ikkinchi
tipda;
3500 kishidan 6000 kishigacha xizmat ko’rsatadigan - uchinchi
tipda;
>
6000 kishidan
1 0 000
kishigacha xizmat ko’rsatadigan -to ’rtinchi
tipda bo’lishimumkin.
•• .?
QVPda aholiga malakali tibbiy yordam ko’rsatuvchi
asosiy muta-
xassis umumiy amaliyot vrachi xisoblanadi. Umumiy amaliyot vrachi
patsientlarni QVP da va uyda qabul qiladi, tez va shoshilinch tibbiy
yordam ko’rsatadi, kompleks profilaktik, immunologik,
sanitariya va
epidemiyaga qarshi, diagnostika davolash, reabilitatsiyaga oid tadbirlar
o’tkazadi, UASh malakaviy tasnifidan kelib chiqqan xolda oilaning tib-
biy-ijtimoiy muammolarini xal etishga yordam beradi.
3.
Ambulatoriya-poliklinika muassasalari axolining qatnab davo-
lanishi va uyda tibbiy yordam olishi uchun mo‘ljallangan. Ambulatoriya
va poliklinikalar eng ommaviy va axoli uchun eng yaqin tibbiyot muas-
sasalaridan biri bo‘lib, unda yiliga 80% dan ortiq axoli tibbiy yordam
oladi.
Ikkinchidan, bunday muassasalarda ishlovchi vrachlarning faoli-
yati juda katta profilaktik axamiyatga ega (barvaqt tashxis qo‘yish,
13
yuqumli kasalliklarni o‘z vaqtida aniqlash, axoli orasida sogMom tur-
mush tarzini targ’ib etish va boshqalar). Uchinchidan, ambulatoriya va
poliklinikalarning faoliyati boshqa tibbiyot muassasalarining ishiga katta
ta'sir ko’rsatadi. Ambulatoriya-poliklinika
muassasalari mutaxassislari
vazifalari:
1
. Kasalliklarni o ’z vaqtida aniqlash va davolash.
2. Axoliga kerakli davolash-sog’lomlashtirish yordamini ko’rsatish,
ulami tizimli dispanserizatsiyadan o’tkazish.
3. Ambulatoriya va poliklinikalarning moddiy-texnik bazasini mus-
taxkamlash.
4. Poliklinikalar faoliyatida sog‘lom turmush tarzini targ’ib qilishga,
kasalliklarni keltirib chiqaruvchi xavf omillari guruxlarini aniqlashga
katta axamiyat berish.
5. Ambulatoriya-poliklinika xizmatini yanada yaxshilash va ishini
takomillashtirish maqsadida poliklinika, tez tibbiy yordam va kasalxona-
lar o ’rtasidagi uzviy bog’lanishni yanada rivojlantirish.
Do'stlaringiz bilan baham: 
