Saylov qonunchiligi

O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasida nechta deputatlik o‘rni mavjud?

O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisning Qonunchilik palatasi (kuyi palata) besh yil mud- datga saylanadigan 150 deputatdan iborat. Qo- nunchilik palatasining bir yuz o‘ttiz besh depu- tati hududiy bir mandatli saylov okruglari bo‘yi- cha ko‘ppartiyaviylik asosida umumiy, teng va to‘g‘ridan-to‘g‘ri saylov huquqi asosida yashirin ovoz berish yo‘li bilan saylanadi. Qonunchilik palatasining 15 deputati Ekologik harakatining konferensiyasida harakat a’zolari tomonidan saylanadi.

O‘zbekiston Respublikasi fuqarolari necha yoshdan saylash huquqiga ega bo‘ladi?

O‘zbekiston Konstitutsiyasining 117-modda- siga asosan saylov kuni 18 yoshga to‘lgan respublika fuqarolari saylash huquqiga ega.

Saylovchi muddatidan oldin ovoz berishi mumkinmi?

«O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisiga saylov to‘g‘risida»gi qonunning 41-moddasiga asosan saylov kuni o‘z yashash joyida bo‘lish imkoniyatiga ega bo‘lmagan saylovchi muddati- dan oldin ovoz berish huquqiga ega. Muddatidan oldin ovoz berish saylovga 10 kun qolganida boshlanadi va saylovga bir kun qolganida tugal- lanadi. Muddatidan oldin ovoz berishni amalga oshirish uchun saylovchi saylov kunida bo‘la olmasligi sabablari (ta’til, xizmat safari, chet elga chiqish va hokazo) ko‘rsatilgan ariza asosi- da o‘z yashash joyidagi uchastka saylov komis- siyasidan saylov varaqasini oladi. Saylovchi saylov varaqasini olganligi haqida uchastka say- lov komissiyasining kamida ikki nafar a’zosi hozirligida saylovchilar ro‘yxatiga imzo qo‘yadi. Saylov varaqasi maxsus jihozlangan yashirin ovoz berish kabinasida yoki xonasida saylovchi tomonidan to‘ldiriladi. Saylovchi qaror qabul qiladi va to‘ldirilgan saylov varaqasini yopiq konvertda uchastka saylov komissiyasida qoldi- radi. Konvertning yelimlangan joyiga uchastka saylov komissiyasi ikki nafar a’zosining imzo-

lari qo‘yilib, ular komissiyaning muhri va say- lovchining imzosi bilan tasdiqlanadi.

Xorijiy davlatlarda vaqtincha istiqomat qilayotgan O‘zbekiston fuqarolarining say- lash huquqi qanday ta’minlanadi?

«O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisiga saylov to‘g‘risida»gi Qonunning 8-moddasiga muvofiq saylov uchastkalari O‘zbekiston Res- publikasining xorijiy davlatlardagi vakolatxona- lari huzurida tuzilishi mumkin. Ushbu saylov uchastkalarida saylovchilarning ovoz berishi soat 6.00dan soat 20.00 gacha amalga oshiriladi. Saylov bulleteni ovoz beruvchi tomonidan yashirin ovoz berish kabinasi yoki xonasida to‘ldiriladi. Saylov bulletenini to‘ldirish vaqtida ovoz beruvchidan boshqa shaxslarning hozir bo‘lishi taqiqlanadi. Saylov byulletenini musta- qil ravishda to‘ldirish imkoniga ega bo‘lmagan saylovchi o‘z xohishiga ko‘ra, saylov komis- siyasi tarkibiga kiradigan shaxslardan, kuzatuv- chilardan va nomzodlarning ishonchli vakillari- dan boshqa biron kishini kabina yoki xonaga taklif qilishga haqli. Saylovda saylovchi o‘zi yoqlab ovoz berayotgan deputatlikka nomzod- ning familiyasi ro‘parasida, o‘ng tomonda joy- lashgan bo‘sh kvadratga belgi qo‘yadi.

Oliy Majlis Qonunchilik palatasi va xalq deputatlari viloyat, tuman va shahar ken- gashlariga saylov o‘tkazish uchun qancha saylov okruglari tuziladi?

Oliy Majlis Qonunchilik palatasiga saylov o‘tkazish uchun – 135 ta;

xalq deputatlari Jo‘qorg‘i kenges, viloyat va Toshkent shahar Kengashlariga saylov o‘tkazish uchun – 60 ta;

xalq deputatlari tuman va shahar Kengash- lariga saylov o‘tkazish uchun – 30 tadan ko‘p bo‘lmagan saylov okruglari tuziladi.