Reja : zardushtiylik

2. ZARDUSHTIYLIKNING FALSAFIY TAFAKKUR RIVOJIGA TA’SIRI

• Eramizdan oldingi VI – asrga taaluqli bo’lgan Zarado’shtra ta‘limoti islohotchilikka urunish bo’lib, o’z ifodasini qishloq ho’jaligi sohasidagi islohotlar g’oyasida topdi.
• Quldorlik munosabatlarining rivojlanishi jarayonida dehqon jamoalarining xonavayron bo’lishi davom etdiki, ular manfaatini Zaradushtra himoya qilgan edi. Zarado’shtra xalqining zo’ravonlik va talon – tarojidan azob chekayotganligini hamdardlik bilan qayd etib, qonun va tartibga rioya qilishga chaqiradi. Aynan qishloq ho’jaligi sohasidagi islohotlar g’oyasi uchun Zarado’shtraga jamiyat tepasida turganlar qarshi chiqdilar.
• Zaradushtra ta‘limoti Markaziy Osiyo va Erondan boshlab Qora dengiz va Misrgacha yoyilgan edi. Ushbu ta‘limotga ko’ra oliy Xudo Xoliq va unga qarshi turgan va unga bo’ysunmaydigan yovuz kuchlar mavjuddirlar. Xoliq dunyoni muayyyan maqsadda yaratgan, ammo hozirgi holada bu dunyoning intihosi bo’lib, bu haqda dunyoning najotkori kelib, undan xabar beradi. Jannat va do’zax mavjud bo’lib, har bir ruh kishi vafotidan o’ng sudda tortiladi. Zamonlar oxirida o’lganlar tirilib, qiyomat qoyim bo’ladiki, o’shanda barcha gunohlar yakson qilinadilar.