Reja : zardushtiylik

Zardushtiylik ta‘limotining markaziy muammosi odam bilan olam o’rtasidagi o’zaro aloqadorlik jarayoni tahliliga qaratilganligi edi. Bu ta‘limotga ko’ra odam borlig’i, olam borlig’i bilan bevosita aloqador. Ushbu ta‘limotda butun olam borlig’i to’rt unsurdan (chor unsur), tuproq, suv, havo, olovdan iborat. Olam borlig’ining eng murakkab shakllardian biri bo’lgan odamning tabiati ham, shubhasiz o’sha to’rt unsur bilan bog’liq bo’ladi. Shuning uchun ham ushbu to’rt unsur hamisha muqaddas hisoblanadi.

• Zardushtiylik ta‘limotining markaziy muammosi odam bilan olam o’rtasidagi o’zaro aloqadorlik jarayoni tahliliga qaratilganligi edi. Bu ta‘limotga ko’ra odam borlig’i, olam borlig’i bilan bevosita aloqador. Ushbu ta‘limotda butun olam borlig’i to’rt unsurdan (chor unsur), tuproq, suv, havo, olovdan iborat. Olam borlig’ining eng murakkab shakllardian biri bo’lgan odamning tabiati ham, shubhasiz o’sha to’rt unsur bilan bog’liq bo’ladi. Shuning uchun ham ushbu to’rt unsur hamisha muqaddas hisoblanadi.
• Zardushtiylik ta‘limotida bayon qilinishicha, hatto insonning mijozi ham olam borlig’i tarkibidagi chor unsur bilan bevosita bog’liq. Vazmin bosiq odamlarni “hokisor” deb atash, g’ayratli, harakatchan kishilarni “jo’shqin”, “toshqin”, “qaynoqqon” deb baholash yoki beburd, yengiltak kishilarni “havoiy” deb atash ham o’sha zamonlardan qolgan udumlaridir.
• Zardushtiylik ta‘limotiga ko’ra, inson faoliyatini boshqarib turuvchi eng muhim qudrat ahloq normalaridir.
• Zardushtiylik falsafasida ta‘kidlanishicha, inson iymon – e‘tiqodining uchta yirik tayanchi bo’ladi: fikrlar sofligi, so’zdagi sobitlik hamda faoliyatning insonparvarligi.
• Zardushtiylik ta‘limotiga ko’ra, inson barkamol bo’lib rivojlanish uchun yaxshi ovqatlanishi zarur. Zardo’sht vorsiyatlariga ko’ra, yomon ovqatlangan xalq na yaxshi, na kuchli ishlovchilarga, na sog’lom, na baquvvat bolalarga ega bo’ladi. Yomon ovqatlanishdan odob – axloq ham aynib ketadi.