Qashqadaryo viloyati xalq ta’limi boshqarmasi dehqonobod tuman xalq ta’limi bo’limi tassarufidagi

Hushdan ketish miyada qon aylanishining qisqa muddat izdan chiqishi bilan o‘tadigan tomir yetishmovchihgining ko‘rinishidir. Bunday hodisa ruhiy jarohatlar, qattiq bosh og‘rig‘i mahaUda va qon ketib turgan paytda, kasallar keskin harakat qilib, o'midan bir dan turganda ro‘y berishi mumkin. Odam hushidan ketganda umuman, darmoni qurib, boshi aylanadi, quloqlari shang‘illaydi, ko‘zlarining oldi qorongilashib, bir necha daqiqa o'zini biimay qoladi. Bern or yiqilib tushadi, badani oqarib, terchilab turadi. Pulsi zaiflashib, daqiqasiga 40—60 martadan uradi.
Birinchi tibbiy yordam ko‘rsatishda_; bemoming oyog‘ini sal ko‘tarib, yotqizib qo‘yish yoqasini yechib, yuzini sovuq suv bilan artish, novshadil spirti hidlatish kerak. Odam o‘ziga kelavermaydigan bo‘lsa, sun’iy nafas bera boshlash lozim.
Suvda сho’kish deb, nafas yo‘llarining suyuqlikka, aksari suvga to‘lib qolishiga aytiladi. Suvga g‘arq bo‘lgan odamning bronxlari va o‘pkasiga suv kirib, nafas olishi to’xtaydi, birdan kislorod tanqisligi boshlanib, yurak faoliyati ham to‘xtab qoladi. Bunday holda imkoni boricha tezroq suvdan chiqarib olish zarur (83-rasm). Uni suvdan chiqarib olingandan keyin beligacha yechintirib, og‘zi bilan burni balchiq va shilimshiqdan obdan

Ag'daiilgan qayiqdan uzoqqa suzib ketmang, uni qirg'oqqa suzib-itarib yordam kuting.


Cho'kayotgan odamni faqat qayiqning old tarafidan qayiqqa tortib chiqaring.

Qutqarish uchun barcha qo‘1 vositalaridan foydalaning.

10 daqiqa ichida cho'kkan odam­ni sm ostidan ko'tarib chiqishda

Cho’kayotgan odam o’zingizni ushlab olishiga yo’l qo’ymang Uni qirg‘ oqqa suzib olib chiqishda boshining suvdan tashqari chiqib turishiga e’tibor qiling.


Cho‘kkan odamni qirg‘oqqa chiqadb, og‘iz bo‘shlig‘ini toza- lab, ha™ yo'lidan, o‘pkadan та oshqozondan su^ni chiqarib tashlang.


Suvga g‘arq bo‘lgan odamni qutqaiish tartibi.



tozalanadi, dumaloqlab o‘rab balandroq qilib qo‘yilgan narsa ustiga yoki biror kishi tizzasiga qorni bilan yotqiziladi va shundan keyin ko‘krak qafasiga bosib, o‘pkasi bilan me’dasidagi suv chiqarib tashlanadi. So‘ngra shikast­langan odamni chalqanchasiga yotqizib, darhol sun’iy nafas berishga va yurakni bilvosita uqalashga kirishiladi.
«Og‘izdan og‘izga» usuli bilan sun’iy nafas oldirish hammadan ko‘proq naf beradi (84-rasm). Bunday sun’iy nafas oldirish shikastlangan odamning nafas olishi asliga kelguncha davom ettirib boriladi. Nafas olish tiklanib, shikastlangan odam o'ziga kelavermaydigan bo’lsa, u vaqtda sun’iy nafas oldirish va yurakni bilvosita uqalash о‘limning obyektiv belgilari paydo bo’lganidan keyin to’xtatiladi.


Nafas olish bilan yurak faoliyati tiklanib, asliga kelganida shikastlangan odamning badanini isitish choralari ko‘rilishi, unga qaynoq choy ichirish va tibbiy muassasaga ohb borish kerak.