Pollinoz. Etiologiya, patogenez, diagnostika, zamonaviy davolash usullari va profilaktikasi

Tomir toraytiruvchi preparatlar.
Sezilarli darajadagi burun bitishlarida tomir toraytiruvchi preparatlar alfa – adrenoretseptor stimulyatorlarga ehtiyoj tug’iladi. Ko’p hollarda oksimetazolin (afrin), ksilometazaolin (galozolin, otrivin), nafozolin (naftizin, sanorin) kabi preparatlar buyiriladi. Medikamentoz rinit keltirib chiqarmaslik uchun bu preparatlar bilan davo kursi 3-5 kundan oshmasligi kerak.

Nafozolin	naftizin, sanorin	kattalarga 1% va 5 % li yeritmasi beriladi. Har bir burun yo’liga 2-3 tomchidan har 4-6 soatda tomizish kerak.
Ksilometazolin	galazolin, sanorin ksimelin ksimelin eko	0,1 % li yeritmasini har ikkala burun yo’liga 2-3 tomchidan kuniga 2-3 marta tomizish kerak.
Oksimetazolin	Afrin Nazivin Nesopin	0,05 % li sprey bo’lib kuniga 1-2 marta qo’llash kifoya. Effekti 12 soatgacha davom yetadi.

Eslatma: tomir toraytiruvchi preparatlardan uzoq muddat foylanish bemorda: bezovtalik, taxikardiya, bosh og’rig’i, shilliq qavatni qurishi, ko’ngil aynishiga olib kelishi mumkin.


Kombinasiyalashgan preparatlar.
Kombinirlashgan preparatlar bu – antigistamin preparatlarini psevdoefidrin bilan aralashmasidir. Bunday vositalarga klarinaze va aktifed kiradi.
Klarinaze – tarkibi loratadin 0,5g va psevdoefidrin sulfat 0,120g; 14 dona qutida. Kattalar va 12 yoshdan katta bolalarga bir kunda 2mahal 1ta tabletkadan ovqatdan keyin tavsiya qilinadi. Davo kursi 12 kundan oshmasligi kerak. Preparatni bir martalik qabul qilish allergits rinit simptomlarini 12 soat kamaytirishga yordam beradi.
Nojo’ya ta’siri psevdoefidrin bilan bog’liq bo’lib, uyqusizlik, bezovtalik, bosh aylanishi, bosh og’rig’I yosh bolalarda agressiv holatlar, charchash hissi, og’iz qurishi, anoreksiya, ko’ngil aynishi, A/G, aritmiya, siydik ajralishi buzilishi, teri toshmalarini chaqirishi mumkin.
Qarshi ko’rsatma: preparat komponentlariga yuqori ta’sirchanlik, A/D, buyrak, qalqonsimon bez kasalliklari, glaukoma, taxikardiya, 12 yoshdan kichik bolalar, homiladorlik va yemisiklik bolasi bor onalarga mumkin yemas.
Aktifed – tabletka (2,5 mg triprolidin gidroxlorid va 0,06 g psevdoefidrin) va 200ml sirop shaklida ishlab chiqariladi. Kattalar va bolalarga 1 tabletka yoki 10 ml siropdan 3 marta sutkasiga. 2 yoshdan 5 yoshgacha bo’lgan bolalarga 2,5 ml siropdan sutkasiga 3marta beriladi.
Nojo’ya ta’siri: uyquchanlik, uyquning buzilishi, ba’zida galyutsinatsiyalar, allergits teri toshmalari, taxikardiya, og’iz va tomoq qurushi.
Qarshi ko’rsatma: A/D, yurak ishemik kasalligi, preparat komponentlaridan biriga yuqori sezuvchanlik, qandli diabed, gipertireoz, glaukoma, prostata bezi gipertrofiyasi, jigar, buyrak funksiyalari buzilishi, homiladorlik.