Pedagogika


PEDAGOGIKA   2016, 4-son



Download 2,21 Mb.
Pdf ko'rish
bet101/171
Sana01.01.2022
Hajmi2,21 Mb.
#292093
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   171
Bog'liq
4978 201 SA 2016. 4-son (1)

PEDAGOGIKA
 
2016, 4-son
 
 
 
83 
iqtisodiy  mynosabatlar  tizimidir.  Bunda  bozor  munosabatlarining  boshqa 
turlaridagidek, xaridor, sotuvchi va xizmat kabi uchta komponentning qatnashishi 
zarur. Sotiladigan xizmatning xususiyatiga kо‘ra, ushbu bozor xizmatlar sohasiga 
kiritilishi  mumkin,  lekin  mehnat,  axborot,  xizmat  kabi  boshqa  turdagi  bozorlar 
bilan  chambarchas  bog‘langan  holda  qaralishi  kerak.  Bozor  munosabatlari 
kontekstida, ta’lim tizimini tadqiq etishda, uni ma’naviy tо‘liqlik jihatidan ta’lim 
bozoriga yaqin deb qarash mumkin. 
Mamlakatimizda  muayyan  ta’lim  darajalari  belgilangan,  shuningdek, 
ularning ayrimlari majburiy tarzdadir. Chunonchi, umumiy о‘rta ta’lim majburiy 
ta’lim  sirasiga  kiradi.  Ta’lim  muassasalarining  davlat  tasarrufidagilarida  ham, 
davlatga qarashli bо‘lmaganlarida  ham  ta’lim  xizmatlari  kо‘rsatiladi.  Bunda  har 
bir subyekt о‘z shaxsiy intilishlariga, shuningdek, moliyaviy imkoniyatlariga javob 
beradigan  xizmatlarning  konkret  turini  tanlashga  haqlidir.  Oliy  ta’lim  kasb 
ta’limining tarkibiy qismi bо‘lib, kadrlar kasb tayyorgarligining oliy pog‘onasi deb 
qaraladi. 
Subyektning  muayyan  bilim  sohalariga  qiziqishini  uning  tabiatiga  xos 
xususiyat va о‘zi tarbiyalangan muhit shakllantiradi, lekin kasb borasidagi о‘sish 
yо‘lini tanlash kо‘nikmalari yuzaga chiqishi qiziqishlariga mos ish topishga intilishi 
bilangina  emas,  balki  asosan  moddiy  manfaat  bilan  ham  belgilanadi.  Inson 
kapitali  nazariyasiga  kо‘ra,  uning  qobiliyatini  rivojlantirishga  sarf  qilingan 
resurslar  “kapital  sarflari”  deb  talqin  qilinadi.  Ijtimoiy  ishlab  chiqarishdagi 
kapitalning asosiy mezonlari mehnatga moslashtiriladi. Bilim, qobiliyat, malaka va 
kasb mahorati о‘z-о‘zidan paydo bо‘lmaydi, ular tevarak-atrofni tashkil etadigan 
shaxslar  faol  harakatlari  natijasida  yuzaga  keladi.  Shu  munosabat  bilan  tegishli 
ma’lumot olgan va kasb tayyorgarligiga ega subyektga katta miqdorda mehnat, 
moliyaviy, moddiy va intellektual resurslar sarflangan bо‘ladi
1
.  
Bevosita  insonga  yо‘naltiriladigan  investitsiyalar  har  qanday  kapital  sarfi 
kabi,  pirovard  natijada,  foyda  olishni  kо‘zda  tutadi.  О‘z  navbatida,  ta’limga 
yо‘naltirilgan  barcha  investitsiyalar  iqtisodiy  natija  keltirganligi  sababli  inson 
kapitali  nazariyasini  ta’limning  iqtisodiy  samaradorligini  aniqlashdagi  tahlil 
vositasi sifatida qaraymiz. Shu bilan birga, alohida subyekt, shuningdek, jamiyat 
uchun  qilinadigan  sarflar  samarasini  bir-biridan  farqlash  lozim.  Subyektning 
umumiy о‘rta ma’lumot olishiga qilinadigan sarflari bevosita о‘quv sarflari deb, 
subyekt о‘qigan davrida olishi mumkin, lekin undan foydalanilmagan bо‘lsa, boy 
berilgani  “daromad  summasi”  deb  qaralishi  kerak.  Bunday  holat  jamiyatda 
mehnat va ta’lim bozori tizimining о‘zaro bog‘liqligini taqozo etadi. 

Download 2,21 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   171




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish