Payvandlash metallar, qotishmalar va turli materiallarni plastik deformatsiyalash yoki biriktirilayotgan qismlar orasini qizdirish biian alomlararo birikishi natijasida ajralmas birikma hosil qiluvchi texnologik jarayondir

Metallarni sovuq holatda payvandlash chuqur o'trnishdan beii qo Uanilib kelmoqda. Sovuq holatda payvandlash tarixining zamonaviy davri 1948-yilda Angliyada bajarilgan tadqiqotlardan boshlanadi. Sovuq holatda payvandlash — bu payvandlanadigan qismlarni anchagina plastik deformatsiyalagan holda, tashqi issiqiik manbalari bilan qizdirruasdan bosim ostida payvandlash. Sovuq holatda payvandlash usuli plastik deformatsiyalashdan foydalanishga asoslangan. Plastik deformatsiyalash yordamida, payvandlanayotgan yuzadagi mo'rt oksid pardasi, ya’ni metallarmng birikishiga halaqit beruvchi asosiy to ‘siq parchalab tashlanadi. Biriktirilayotgan metallar orasida metalli boglanishlar yuzaga keiishi hisobiga yaxlit metall birikma hosil bo'iadi. Ushbu bog/lanishlar biriktirilayotgan metallar yuzalari (2~ 8)10 ' mm atrofida yaqinlashtirilganda elektron bulut hosil bo‘lishi natijasida atom lar orasida yuzaga keladi. Bu bulut ikkala metall yuzaning ionlashgan atomlari bilan o'zaro ta’sirlashadi. Sovuq holatda payvandlashning afzaliiklari: — narxi arzonligi; - unumdorligi yuqori; — yong‘in portlash xavfsizligi muhitida ishlami avtomatizatsiyalashtirish imkonining mavjudligi; — izolatsiyalangan detallarni payvandlash imkonining mavjudligi.

Sovuq holatda payvandlash bilan yuqori plastik xususiyatga ega metallarni payvandlash m um kin, masalan: aluminiy va uning qotishmalari, mis va uning qotishmaiari. kadmiy, nikel, qo‘rg‘oshin, qalay. sink, titan, kumush va boshqalar. Bu payvandlash usuli turli xil metallarni payvandlashda ishlatiladi, masalan, misni alumin bilan pay vandlashda. Sanoatda, asosan, ikki xil payvvandlash usuli ishlatiladi: ustm a-ust payvandlash va uchm a-uch payvandlash. Ustm a-ust payvandlashda payvandlanayotgan detallam i ustm a-ust taxlab press ostiga qo‘yi!adi. Payvand birikma detallaming plastik deformatsiyalanish hisobiga bo'ladi. Amaliyotda quyidagi payvandlash usullari ishlatiladi; payvandlanayotgan detahii oldindan qismasdan, pay vandlanayotgan detallam i oldindan qisib, payvandlanayotgan detallami bir tomonini deformalsiyalab. 2-rasm.Detallarnii oldindan qismasdan nuqtali payvandlash