O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta'lim vazirligi



Download 1,14 Mb.
Pdf ko'rish
bet40/78
Sana01.07.2021
Hajmi1,14 Mb.
#106084
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   78
Bog'liq
Mikrobiologiyadan amaliy va laboratoriya qollanma 31a0a214e510c5f081efe92a9659ed00

3.7. Bakteriyalar harakati 

 

Ko`pgina prokariotlarning ustki qavatida hujayralarni harakatlantiruvchi tuzilmalar bor. Bular xivchinlardir. Ular 



bir  qator  tayoqchasimon  bakteriyalarda,  ba'zi  bir  kokklarda,  spirillalarda,  vibrionlarda  va  ipsimon 

bakteriyalarda topiladi. Xivchinlarning soni 1 tadan 100 tagacha bo`ladi. Xivchinlarning qalinligi 0,01  nm atrofida, 

uzunligi 20 mkm gacha etadi. Xivchinlarni yorug`lik mikroskopi ko`rsata olmaydi, shuning uchun ular elektron yoki 

qorong`i maydonli mikroskopda ko`riladi. Bakteriyalar xivchinlarning soniga va joylanishiga qarab hujayra quyidagi 

tiplarga bo`linadi: 

1. Monotrixlar - 1 ta xivchin hujayraning bir qutbida joylashgan; 

2. Lofotrixlar - xivchinlar to`pi hujayraning bir qutbida joylashgan; 

3. Politrixlar - (amfitrixlar) - xivchinlar to`pi hujayraning har qutbida joylashgan; 

4. Peritrixlar - ko`p sonli xivchinlar hujayrani butunlay qoplagan; 

 

Bakteriyalarning harakati bilan tanishish uchun quyidagi preparatlar tayyorlanadi: 



 

1.  Pseudomonas  -  avlodining  vakillarida  monotrixial  yoki  lofotrixial  xivchinlar  kuzatiladi.  Shuning  uchun 



Pseudomonas  sp.  12  -  18  soatli  kulturasidan  "ezilgan  tomchi"  preparati  tayyorlanadi.  Mikroskop  tagida  ingichka 

harakatchan tayoqchalar ko`rinishi kerak. Ularning harakati juda tez, parmasimon va bir tomonga yo`nalgan bo`ladi. 

Hujayralar aylanma harakat qilmaydi.   

 

2. Xivchinlarning peritrixal joylanishida ularning harakati bir tekisda bo`ladi va tebranma harakatlanadi, aylanma 



harakatlanishi mumkin. Bunday tipdagi harakatni  Bacillus subtilis dan tayyorlangan "ezilgan tomchi" preparatlarida 

ko`rish mumkin. 

 

Xivchinlarni  yorug`lik  mikroskopida    kuzatish  uchun  maxsus  murakkab  bo`yash  metodlaridan  foydalaniladi, 



bunda  xivchin  qalinligi  kattalashadi.  Ularning  bir  necha  bo`yash  usullari  bor.  Bunda  har  xil  ishlov  beruvchi 

moddalaridan  foydalaniladi,  ular  xivchinning  ustki  qismida  cho`kadi  va  shu  sababli  diametri  oshadi  va  xivchinlar 

ko`rinadi 


Download 1,14 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   78




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish