O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat sharqshunoslik instituti

2-bob bo‘yicha xulosalar
Bugungi kunda Shimoliy Afrika davlatlari o‘rtasidagi o‘zaro siyosiy kelishmovchiliklar, hududiy muammolar, iqtisodiy inqiroz va diniy ekstremizm fundamentalizm kabi qator muammolar Shimoliy Afrika davlatlari siyosiy tizimi va demokratik jarayonlarining rivojlanishiga xalaqit berayotgan asosiy sabablardan deb hisoblash mumkin.
Arab mintaqasining iqtisodiy va siyosiy rivojiga ta’sir ko‘rsatayotgan ichki va tashqi omillarni aniqlash, ularning jahon hamjamiyati siyosiy maydonida yuz berayotgan siyosiy jarayonlarga ta’sirini tadqiq qilish, qo‘lga kiritilgan tahliliy natijalar va chiqarilgan xulosalardan boshqa mintaqalarning barqaror rivojlanishida, kuchlar muvozanatini ta’minlash maqsadida foydalanish ehtiyoj tug‘ilmoqda.
Shu bilan birga, mazkur mintaqadagi xavfsizlikni ta’minlash, demokratik jarayonlarni rivojlantirish va ko‘zlangan siyosiy-iqtisodiy barqarorlikka erishish, bu yo‘lda to‘sqinlik qilayotgan har qanday sabab va omillarni chuqur nazariy-siyosiy tahlil qilishni taqozo etadi. Ularning vujudga kelishi, shakllanishi va rivojlanishi shart-sharoitlarini o‘rganish, eng avvalo, Shimoliy Afrika mintaqasida yuz berayotgan siyosiy jarayonlar rivoji va bugungi umumiy vaziyat bilan uzviy bog‘liqdir:
1. Mazkur mintaqada Yevropa Ittifoqi kabi siyosiy va iqtisodiy birlik, hamda barqarorlikni ta’minlashda muhim rol o‘ynaydigan tuzilma – Shimoliy Afrika Ittifoqining (AMI) 1989 yilda rasman tuzilganligi jiddiy voqealardan biri bo‘lganligini qayd etib o‘tish o‘rinlidir.
2. Shimoliy Afrika mintaqasida ichki va tashqi xavfsizlikni ta’minlashda tashqi tahdidlardan ko‘ra ichki tahdidlarning kuchliligi saqlanib qolmoqda.
3. “Rangli inqilob”larning eng muxim jihati ko‘plab davlatlarning xavfsizligiga, siyosiy barqarorligiga tahdid solishdir. Ekspertlarning fikricha, “ranli inqilob”lar usuli iqtisodiy rivojlangan, lekin bir muncha beqaror, o‘zini eplay olmaydigan, biroq muhim geosiyosiy mavqeni egallaydigan, har qanday tojovuzkor mamlakatni o‘z tabiiy resurslari bilan jalb qila oladigan va o‘z milliy mafaatlarini butunlay amalga oshirishga qodir bo‘lmagan mamlakatlarga nisbatan qo‘llaniladi.