O’zbekiston Respublikasi Oliy va O’rta maxsus ta’lim vazirligi. Samarqand Davlat Universiteti

Biosdan xat CMOS apparat vositalarini boshqarish bo’limi (ichida joylashgan).

• Biosdan xat CMOS apparat vositalarini boshqarish bo’limi (ichida joylashgan).
• Xotira sistema platalarga BIOS nomli dastur ta’minoti yozilgan.BIOS yoki ROM BIOS nomli mikrosxema mavjud. Bu mikrosxemaga sistemani yuklovchi va qurilma drayverlari mavjud bo’ladi. Bu mikrosxemada yana past protsedurasi va sistema konfiguratsiyasi mavjud bo’ladi. Bu parametrlar batariyadan zaryadlovchi CMOS xotirani ba’zi hollarda NV RAM deb ataladi. Shunday qilib BIOS bir yoki bir nechta mikrosxemalarga dastur yuklovchilarini saqlaydi. Bu dasturlar kompyuter yuklangandan to uchguncha bagariladi. Bular ko’p hollarda BIOS PS hamkorlik kompyuterlarga ham asosiy funktsiyani bajaradi. Bios, qat’iy aytganda, OT ning emas, balki SHK ning kompanenti hisoblanadi, negaki SHK da ishlatiladigan OT almashganda o’zgarmaydi (DEQQ da joylashganligi uchun).
• BIOS ushbu vazifalarni balaradi:
• mashinani initsiallashtirish, yani mashina tok manbasiga ulaganda, uning barcha elementlarini boshlang’ich holatga keltirish: testlash, yani mashinada butlikni hamda apparatura va dasturli resurslarning ishga layoqatliligini tekshirish (protssesor, xotira, drayverlar vaboshqalar);

ROM(Read Only Hemozy)-tip tyamyati doimiy o’zida saqlaydigan xotira hisoblanadi. Bu yozilga ma’lumotlar Kompyuter uchgandan so’ng ham uning xotirasiga turadi. Analogda bo’lgan xotira BIOS si ham boshqa vidioadapterlarda ishlatiladi. E’tibor berinki ROM va tezkor xotira bir-biriga qarshi emas tushunchalar. Haqiqatdan ham tezkor xotira operasion sistemalarning bir qismini o’zida saqlaydi. Boshqacha qilib aytganda operativ xotira bir qismini ROM ga uzatadi(saqlash uchun juda muhim) Operatsion sistemani yuklash ruxsat etish ta’minotiga ruxsat etadigan dasturiy ta’minoti saqlash uchun juda zarur. Odatda birinchi adres bilan ROM sistemasi paydo bo’lgan FOOOOh joylashgan 64 yoki 128 Mbayt dan birinchi oxirgi Mbaytgacha. Shuning uchun ko’pchilik sistemalarda ROM dasturini qisqartirish uchun tezkor xotira dinamik mikrosxemalarda uni tashkil etuvchilari nusxalanadi. Romning xar xil tipi yaratilgan ROM, PROM, ERROM, EEPROM. Rom da mustaqil ravishda undagi ma’lumotlar to uchurulguncha saqlanib qoladi. Xotira PROM.Xotira PROMni tayorlashdan so’ng xoxlagan ma’lumotni ko’chirishi mumkin. U 70 yillar Texas Instri Ments kompaniyasida ishlab chiqarilgan bo’lib, uning hajmi 1 Klbaytda 2Mgbaytgacha bo’lgan jajmgacha ega edi. Bu mikrosxemalar aniqlanmas bo’lishi nomerlar ko’rinishi 27 nnnn markerda ko’rsatilgan, Prom Ti, nnn krestal hajmi Klbaytda o’lchanadi. Ko’pchilik PS yokki PROM mikrosxemada 27512 yoki 2710000, qaysilar hajmini egallab olgan, 512 Klbayt yoki Mgbaytgacha ishlatiladi.

• ROM(Read Only Hemozy)-tip tyamyati doimiy o’zida saqlaydigan xotira hisoblanadi. Bu yozilga ma’lumotlar Kompyuter uchgandan so’ng ham uning xotirasiga turadi. Analogda bo’lgan xotira BIOS si ham boshqa vidioadapterlarda ishlatiladi. E’tibor berinki ROM va tezkor xotira bir-biriga qarshi emas tushunchalar. Haqiqatdan ham tezkor xotira operasion sistemalarning bir qismini o’zida saqlaydi. Boshqacha qilib aytganda operativ xotira bir qismini ROM ga uzatadi(saqlash uchun juda muhim) Operatsion sistemani yuklash ruxsat etish ta’minotiga ruxsat etadigan dasturiy ta’minoti saqlash uchun juda zarur. Odatda birinchi adres bilan ROM sistemasi paydo bo’lgan FOOOOh joylashgan 64 yoki 128 Mbayt dan birinchi oxirgi Mbaytgacha. Shuning uchun ko’pchilik sistemalarda ROM dasturini qisqartirish uchun tezkor xotira dinamik mikrosxemalarda uni tashkil etuvchilari nusxalanadi. Romning xar xil tipi yaratilgan ROM, PROM, ERROM, EEPROM. Rom da mustaqil ravishda undagi ma’lumotlar to uchurulguncha saqlanib qoladi. Xotira PROM.Xotira PROMni tayorlashdan so’ng xoxlagan ma’lumotni ko’chirishi mumkin. U 70 yillar Texas Instri Ments kompaniyasida ishlab chiqarilgan bo’lib, uning hajmi 1 Klbaytda 2Mgbaytgacha bo’lgan jajmgacha ega edi. Bu mikrosxemalar aniqlanmas bo’lishi nomerlar ko’rinishi 27 nnnn markerda ko’rsatilgan, Prom Ti, nnn krestal hajmi Klbaytda o’lchanadi. Ko’pchilik PS yokki PROM mikrosxemada 27512 yoki 2710000, qaysilar hajmini egallab olgan, 512 Klbayt yoki Mgbaytgacha ishlatiladi.