13
real;
idrok etiladigan;
*sub’ektiv.
to‘g‘ri javob keltirilmagan
7.Asliga moslik – bu...
*autentlik;
identifikastiyalangan;
o‘xshashlik.
to‘g‘ri javob keltirilmagan
8.Qaysi sifat raqobatli ustunlikka aylanib boradi?
autentlik;
identifikastiyalangan;
*o‘xshashlik.
to‘g‘ri javob keltirilmagan
9.Ayni vaqtda eng keng tarqalgan erkin operastion tizim – bu:
*Windows;
Linux;
MacOS.
to‘g‘ri javob keltirilmagan
10. Qaysi sanoatda brend muvaffaqiyatning tayanch omili hisoblanadi?
* tovarlar;
xizmatlar;
ko‘ngilocharlik.
to‘g‘ri javob keltirilmagan
4-mavzu. Brendni loyihalashtirish bosqichlari. brendning tarkibiy qismlari
Topshiriqlar
1-masala
Xalqaro segmentatsiya turlarini belgilab bering.
a) «Jiguli» avtomobili rivojlanayotgan mamlakatlarda puldoraholiga yo‘naltirilgan, Fransiyada
esa kambag‘al aholi uchun mo‘ljallangan. Mazkur xalqaro segmentatsiya qanday segmentatsiya
turini anglatadi?
b) har bir mamlakatda yuqori daromadga ega xaridorlar guruhlari bor. Ushbu xaridorlar iste’mol
qilishda obro‘li firma («Mersedes», «Nina Richchi», «Adidas» va boshq.)
tovarlarini olishga
harakat qiladilar. Bu segment universal segment hisoblanadimi yoki yo‘qmi? Qanday
segmentatsiya turiga yuqorida keltirilgan vaziyat kiradi?
v) Quyidagi jadvalda «
» belgisi bilan marketing strategiyasiga mos keladigan segmentatsiya
turini ko‘rsatib bering.
Xalqaro
marketing
strategiyasi
Segmentatsiya turlari
O‘xshash
tovarlarga
bil xil
talabga
ega
mamlakatlar
Universal
segmentga
yo‘naltirilgan
Mamlakatdagi har
xil segmentlarga
yo‘naltirilgan
Tovarni
modifikatsiyala
sh
1.
Tovar
va
marketing-miks bir
xil
2. Bir xil tovar,
marketing
miks
moslashgan
14
3.
Tovar
va
marketing-miks
moslashgan
4.
YAngi tovar va
yangi
marketing-
miks
2-masala
Ikkita xususiy kompaniyaning hisobot ma’lumotlari bo‘yicha sof buxgalteriya foydasi bir xil,
ya’ni 1200000 so‘mga teng. Birok quyidagi ko‘rsatkichlar bo‘yichafarqlar mavjud (so‘mda):
Kursatkich
1-kompaniya
2-kompaniya
1.
Umidsiz
qarzlarni
qoplashjamg‘armasiga
ajratmalarning etishmasligi.
31625
29517
2. Zaxiralar qiymatini qaytabaholash
131200
208113
3. Mehnatgaxaq to‘lash uchun sarflanuvchi sof
foyda.
4. Fiskal vaxaqiqiy
amortizatsiya ajratmalari
o‘rtasidagi farq.
91000
76015
Raqobatdagi pozitsiyalar iqtisodiy foyda miqdoriga qarabaniqlanadigan bo‘lsa, qaysi
kompaniya samaradorligi yuqori? Uning iqtisodiy foydasi qanchalik yuqori?
3-masala
Xorijiy bozorda uchta bir xil tovar ishlab chiqaradigan raqobatchi firmalar (A,V,S)
mavjud. A firmasi may oyini oxirida xaridorlarni tovarlarga ehtiyojini bilish uchun tadqiqot
o‘tkazdi. Tadqiqot natijalariga ko‘ra, quyidagi xulosalar chiqarildi, ya’ni A firmani tovar savdo
belgilarini obro‘si 40%, V – 40%, S – 20%. Iyun oyini oxirida xaridorlarni tovarlarga ehtiyojini
bilish uchun tadqiqot qaytadan o‘tkazildi va natijada quyidagi ko‘rsatichlar aniqlandi: A-42%;
V-30%; S-20%. Ushbu dinamikani ko‘rsatkichlari A firmani marketing bo‘limining
mutaxassislarini qoniqtirdi. Ammo, mazkur vaziyatda A firmani raxbariyati o‘zini
faoliyatida S
firma tovarlarini bozordagi obro‘si o‘sib borishini hisobga olish kerak, ya’ni kelajakda ushbu
tendensiya A firmani bozor ulushiga qanday ta’sir ko‘rsatishni aniqlash kerak (1-jadval).
1-jadval
Xaridorlar talab dinamikasini tahlili
Firma
May
oyiga
xarido
rlar
soni
Jalb
qilingan
xaridorlar soni
Umumiy
jalb
qilingan
xaridorlar
soni
Yo‘qotgan
xaridorlar soni
Umumiy
yo‘qotgan
xaridorlar
soni
Iyun oyiga
xaridorlar
soni
A
V
S
A
V
S
A
400
0
120
20
140
0
80
40 120
420
V
400
80
20
20
100
120
0
80 200
300
S
200
40
0
0
120
20
20
0
40
280
1-jadvaldan ko‘rinib turibdiki, iyun oyida A firmani xaridorlarni soni bo‘yicha V (120) va S (20
kishini jalb qilgan) firmalarga nasbatan eng katta. Lekin, agar xaridorlarni
har bir firmani tovar
savdo belgilariga munosabatini ko‘rib chiqsak, bunda quyidagi ko‘rsatkichlarga ega bo‘lamiz (2-
jadval).
2-jadval
Iyun oyida xaridorlarni kelish va ketish koeffitsientlarini hisobi
15
Iyun oyni oxiriga
May oyni oxiriga
A
V
S
A
280 : 400
0,7
120 : 400
0,3
20 : 200
0,1
V
80 : 400
0,2
200 : 400
0,5
20 : 200
0,1
S
40 : 400
0, 1
160 : 400
0,2
160 : 200
0,8
SHunday qilib, xaridorlarni A firmasini tovar belgisiga munosabati 70%, V firmadan
xaridorlarni ketishi 20% va V firmadan A firmaga xaridorlarni utishi 30%. SHu vaziyat
saqlangan holatda uchta firmani bozordagi ulushlarini hisoblab chiqamiz.
Do'stlaringiz bilan baham: 
