O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi navoiy davlat pedagogika instituti “tasdiqlayman”

 Ma’ruza shaklida ta’lim berishning o’ziga xos xususiyatlari 
Ma’ruza 
shakllari
O’ziga xos xususiyatlari 
Ma’lumotli Ma’ruzaning eng an’anaviy turi. 
Pedagogik vazifalar: 
o’quv ma’lumotini bayon qilish va tushuntirish 
Umumlashtir
uvchi qisqa 
ma’lumotli 
Kursni yoki uning katta bo’limlarini bayon etilgan nazorat holatlari 
negizini, avvalom bor ilmiy-tushunchaviy va konseptual asos tashkil etadi. 
Pedagogik vazifalar:
Ilmiy bilimlarni tizimlashtirishni amalga oshirish. 
Ichki va fanlararo aloqalarni yoritib berish. 
Muammoli 
YAngi bilimlar savol / vazifa / vaziyatlarni muammoligi orqali amalga 
oshiriladi. Bunda talabalar bilimi o’qituvchi bilan hamkorlikda va suhbatda 
tadqiqotchilik faoliyatiga olib kelinadi. 
Pedagogik vazifalar:
yangi o’quv ma’lumotini yoritib berish; muammoni 
aniqlash uni yechish / jamlash va an’anaviy va zamonaviy nuqtai nazarni 
tahlil qilishni tashkillashtirish 
Ko’rgazmali Bunday ma’ruzani olib borilishi ko’rilayotgan materiallarni ochiq holda 
va qisqa sharhlashga olib kelinadi. 
Pedagogik vazifalar:
ma’lumot mazmunini ta’limning texnikaviy 
vositalari yoki audio texnikalar yordamida yoritib berish 
Binarli 
Bunday ma’ruzani olib borilishi ikki o’qituvchi / 2-maktab vakillari / 
olim va amaliyotchilar, o’qituvchi va talabalar o’rtasidagi suhbatni 
namoyon qiladi
 
Pedagogik vazifalar:
yangi o’quv ma’lumotlarni ikki tomon nuqtai 
nazarlarini taqqoslash orqali yoritib berish 
Oldindan 
O’qituvchi ongli ravishda yo’l qo’ygan mazmunli, metodologik xatolarni: 

---

84 
ko’zlangan 
xatoliklar 
bilan
talabalar tomonidan topishga qaratilgan. Ma’ruza yakunida talabalarning 
tashhisi va qo’yilgan xatoliklari tahlili olib boriladi. 
Pedagogik vazifalar:
yangi material mazmunini yoritib berish; talabalarni 
taklif etilayotgan ma’lumotni doimo nazorat qilishlariga qiziqtirish 
Anjuman 
O’qituvchi tomonidan tayyorlangan dastur miqyosida, oldindan 
belgilangan muammo va ma’ruza tizimi bilan ilmiy-amaliy mashg’ulot olib 
boriladi. 
Pedagogik vazifalar: 
yangi o’quv ma’lumotini yoritib berish, talabalarni 
yangi o’quv ma’lumotini izlash va tizimlashtirishga harakat qildirish 
Maslahatli 
Turli yo’l bilan o’tkazilishi mumkin. 1. “Savol-javob”. O’qituvchi 
ma’ruza davomida butun kurs yoki bo’lim bo’yicha talabalarning 
savollariga javob beradi. 2. “Savol-javob-munozara”. YAngi ma’lumotni 
nafaqat bayon etadi, balki va qo’yilgan savollarga javob izlab topishni 
tashkillashtiradi.
Pedagogik vazifalar:
talabalar bilimini mustahkamlash, rivojlantirish, 
ularni yangi ma’lumotlar bilan to’ldirish 
n...