O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi mirzo ulug`bek nomidagi o`zbekiston milliy universiteti

Jamoaviylik, etakchiga bo‘ysinish va kattaga xurmat. Kichik kattaga minnatdorchilik bildiradi, katta kichikning xurmatini qozonadi. «Ringi» tamoyili - quyi pog‘onadagi xodimlarning fikrini bilish – an’anaviy xurmat hisoblanadi. Korporativ tamoyillar. Firma ideallariga sodiqlik, firmaning ish kiyimi, shior, madxiya, bayroq. Norasmiy munosabatlar. «Odamlarda xato qilmaslik kerak», «Yaxshi inson – ishlaydigan inson», «Biz xammamiz katta oila». Motivastiya. Jamoaviy motivastiyaning ustunligi. Xozir mexnat – pul keyin. Yaxshi bajarilgan ishdan qoniqish, uy - joy xisobiga zayomlar berish. Qo‘pol xatti-xarakat uchun jamoadan chiqarish. Mexnatga xaq to‘lash. Maosh uch elementdan iborat: asosiy to‘lov ko‘p miqdorli qo‘shimcha to‘lovlar bonuslar. Maosh xajmi yosh, lavozim va stajga bog‘liq. Boshqa firmaga ishga o‘tganda xammasi noldan boshlanadi. Prezident va ishchi o‘rtasidagi maosh tafovuti 10 martadan oshmasligi kerak. Xodimni baxolash. Tarjimai xol va shaxsiy ishni o‘rganish. Yozma vazifalarni bajarish. Og‘zaki imtixonlar, suxbatlashuv, so‘rov, bilimlarni sinash (test). «Xizmatlar yodda tutiladi, xatolar yozib olinadi». Ilmiy- texnikaviy taraqqiyot. Kashfiyotlar, listenziyalarni sotib olish. Ularni tezlik bilan tatbiq etish. «Kelajak uchun yo‘l ochish». Minimal ombor zaxiralari. «Kanban» - «aniq muddatida» tamoyili. Bir soat uchun detallar zaxirasi. Yuqori sifat. O‘qitish. Majburiy o‘qish – 9 yil. Xotirani rivojlantirish (minglab ierogliflar – 300 rang). Yaponiyada esa bitta band xodim uchun AQShga nisbatan uch-to‘rt barobar mablag‘ ko‘p sarf etiladi. Xar bir mehnat qiluvchi yapon ta‘lim olish uchun xaftasiga shaxsiy vaqtining 8 soatini sarf etadi. Yaponiyada «egiluvchan» xodimga asosiy e‘tibor qaratiladi. Kamchiliklari. Shaxsiy egoizm, agar yapon guruxdan tashqarida bo‘lsa (transprot, metro, vokzal). Xushmuomalalik ostiga yashiringan ikkiyuzlamachilik, - ayrim paytlarda xaqiqatni bilish qiyin. Erkaklarning ayollarni kamsitishi. Yuqori darajadagi ruxiy keskinliklar va kasalliklar – yaponlarning xaddan tashqari bandligi natijasi. Mastusima firmasining ma‘naviy qadriyatlari:

- millat uchun ishlab chiqarishni takomillashtirish orqali xizmat qilish;

- vijdoniylik;

- xamoxanglik va xamkorlik;

- sifat uchun kurash;

- xurmat va bo‘ysinish;

- firma bilan o‘zini uyg‘unlashtirish;

- firma uchun minnatdorchilik.