O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim

Lyuis ta’rifi. Luis taklifiga ko’ra kislota elektron juft akseptorlaydigan modda , asos bo’lsa elektron juft beradigan moddadir. Kislota va asosning o’zaro ta’siri donor aktseptor mexanizm bo’yicha boradi:

H₃N: + AlCl₃ =H₃N⁺-AlCl₃^-

Ammiak bo’linmagan elektronlar juftiga ega bo’lgani uchun asos bo’ladi, koordinatsion to’yinmagan molekula AlCl₃ kislota hisoblanadi.
Lyuis fikricha barcha odatdagi ligandlar ( NH₃, CN^-, F^-, Cl^-, SO₄^2- ,H₂0 va boshqalar) asoslar hisoblanib, barcha metallarning ionlari kislotalardir. Metall ionining ligandga munosabati lyuis kislotaligi deyiladi. Ayni holatda ligandning metall ioni bilan bog’ hosil qilish qobiliyati lyuischa asoslik deyiladi. Lyuisning kislotaligi va asosligi juftining tabiatiga qarab o’zgarishi mumkin.
Metall ionlarining ligandga munosabatiga qarab ikkiga bo’lish mumkin. Birinchi guruh metallar yengil ligandlar bilan donor akseptor mexanizm bo’yicha eng barqaror bog’ hosil qilishi mumkin.Bu bog’ning mustahkamligi ligandning massasi ortgan sari kamayadi (F^-, Cl^-, Br^- ,I^- , NR₂, R₃P, R₃As, R₃Sb).

1. 
   guruhga ishqoriy va ishqoriy yer metallarining ionlari kiradi, shuningdek Ti³⁺, Fe³⁺, Co³⁺,Al ³⁺. Bu guruh metall ionlari(kislotalar) kam
   

qutblanadi va yengil hamda kam qutblanadigan ligandlar (asoslar) bilan ta’sirlashadi.Bunday kislota va asoslar qattiq hisoblanadi.

2.