O’zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik instituti

xalqning davlat 
hokimiyatidan mustaqilligidan iborat. 
Zero, faqat xalqqina ijtimoiy-siyosiy hayot 
qonunlarini belgilab beradi, davlat hokimiyati esa, uning irodasining ijrochisi bo’lishi kerak. 
Shunday qilib, xalq suvereniteti - davlat suverenitetining asosidir. Xalqaro 
huquqning chinakam sub’yekti sifatida davlat faqat xalq irodasi uning butun hayotida 
belgilovchi kuch bo’lib qolgandagana shunday bo’la olishi mumkin. Keyingi asosiy tamoyil 
qonunning ustuvorligi bo’lib, u Konstitutsiyamizda mustahkamlab qo’yilgan va shuning 
uchun ham huquqiy davlatning konstitutsiyaviy unsurlaridan biri sifatida qaraladi. 
M.R.Rahmonqulov to’g’ri ta’kidlaganidek, «demokratiya tegishli qonunlarsiz, huquqiy 
ta’minlanmay turib, mavjud bo’lishi mumkin emas... 
Fuqarolik jamiyatini shakllantirishning huquqiy masalalari, davlat boshqaruvini 
51
Karimov I.A. O’zbekiston: milliy istshklol, iktisodiyot, siyosat, mafkura. 1-Tom, T., «O’zbekiston», 39-bet.
52
Karimov I.A. Uzbekiston: milliy istiklol, iqtisod, siyosat, mafkura. 1-tom. T. «O’zbekiston» 1996, 39-bet. 

---

270 
takomillashtirish favqulodda dolzarb masalalardir»
53
. 
Boshqacha qilib aytganda, ushbu jarayonning huquqiy ta’minlovchisi bo’ladigan 
tegishli qonunlar kerak. OlshgMaj-lisning birinchi sessiyasida qilgan ma’ruzasida Islom 
Karimov qonun ijodkorligi sohasida besh yo’nalishni belgi-lab berdi: 
Birinchidan, 
jamiyatda nisbatan ijtimoiy va mulkiy teng huquqdikni ta’miyuyuvchi 
qonunlar tizimi darkor. «Odamlar o’rtasida mulkdorlik jihatidan tafovutning kuchayib borish 
tendensiyasi jamiyatimiz uchun tashvishli alomat bo’lib turmoga kerak. Bu tendensiyaning 
oldini olish uchun tegishli tarzda harakat qiladigan xlmoya mexanizmini shakllantirish 
darkor. 
Davlatimizning oliy qonunchilik organi - Oliy Majlis faoliyatining eng muhim 
vazifalaridan biri sifatida ana shunday ta’sirchan huquqiy mexanizmni vujudga keltirish deb 
bilaman»
54
. 
Davlatimiz boshlig’i ushbu masalani hamisha diqqat markazida tutib kelayotgani 
e’tiborga loyiq. Chunonchi, u Oliy Majlisning to’rtinchi sessiyasidagi ma’ruzasida bu 
muammoga yana qaytishni zarur deb topdi. Jumladan, u o’z nutqida quyidagilarni 
ta’kidladi: «...kuchli ijtimoiy siyosatni unutmaslik lozim. Ijtimoiy muhofaza vositalarini 
yanada mustahkamlash uchun aniq yo’nalishni kuchaytirish zarur. 
Men, avvalo, jamiyatimizda odamlarning ijtimoiy jihatdan keskin tabaqalanishiga yo’l 
qo’ymaslikni, ya’ni boy-badavlat odamlar bilan bir qatorda nochor va qashshoq kishilar 
paydo bo’lishiga, aholimiz sotsial toifalari o’rta-sidagi asossiz tafovut haddan tashqari katta 
bo’lishiga, ularning o’rtasida qarama-qarshilik paydo bo’lishiga yo’l qo’ymaslikni ko’zda 
tutyapman»
55
. 
«Qanchalik qiyin bo’lmasin, - deb qayd etdi Prezidentimiz Oliy Majlisning oltinchi 
sessiyasida, - davlat va jamiyat pensionerlar, serfarzand oilalar, talabalar hamda aholining 
kuchli ijtimoiy muhofazaga muhtoj bo’lgan boshqa tabaqalari xususida gamxo’rlik qilishni 
bir daqiqa bo’lsa ham unutgani yo’q... 
Buning natijasi o’laroq, biz kishilarning turmush darajasi keskin pasayib ketishiga 
yo’l qo’ymadik, ijtimoiy barqarorlik hamda aholining islohotlarga ishonchini, jamiyatda 
umummilliy totuvlikni saqlab qoldik».