«O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi»

82-mashq.
  Gaplarni o‘qing. Nutqiy ifodalilikni ta’minlash maqsadida 
qo‘llangan birliklarni aniqlang.
himmatni qarang!
Tarixchilarning yozishicha, «oqposhsho» Aleksandr Ikkinchi oliy haz-
ratlari ko‘p «adolatpesha» bo‘lgan ekanlar.
Chernyayev ayni saratonda Toshkentni qariyb ikki oy suvsiz qoldi-
rib qamal qilganini, shaharga bostirib kirgach, aholini ayovsiz qirganini 
eshitib, podshoyi olam qattiq ranjibdilar. Shu qadar xafa bo‘libdilarki, 
Chernyayevni kapitanlik unvonidan mahrum qilib, general unvonini berib-
dilar. Bandi brilliant bilan jilolangan oltin qilich hadya qilibdilar.
Bir «bechora»ni «jazolash» bo‘lsa, shunchalik bo‘ladi-da! (O‘. Hoshimov)
83-mashq.
  Berilgan she’rni ifodali o‘qing. So‘zlarni ko‘chma ma’noda 
qo‘llash orqali nutq ta’sirchanligini ta’minlashdagi o‘rnini 
izohlang.
manzara
Qora qushlar qo‘narlar 
 
Qushlar qochar, majnuntol
Majnuntolning shoxiga. 
 
Ko‘taradi boshini.
Boshin suvga egarlar, 
 
 
Bulutning orasidan
Boqmay sira ohiga.   
 
Quyosh kulib qaraydi.
Rahmi kelib bulutning, 
 
Majnuntolning yuvilgan
Yig‘lab to‘kar yoshini. 
 
Sochlarini taraydi.
(E. Vohidov)
Sh. Rahmatullayevning «O‘zbek tilining izohli frazeologik 
lug‘ati»dan olingan quyidagi iboralarning izohlarini esda tuting. Ular 
ishtirokida gaplar tuzing.