O zbekiiton fayi a L l I lari 4illiy jamiyaii nashkiyol


  Qarang:  Farididdin  Attor.  Tavhid  asrori  (Attor  falsafasi).  Ilohiynoma.  Toshkent



Download 10,33 Mb.
Pdf ko'rish
bet179/412
Sana12.09.2021
Hajmi10,33 Mb.
#172143
1   ...   175   176   177   178   179   180   181   182   ...   412
Bog'liq
Inson falsafasi. Choriyev A

1  Qarang:  Farididdin  Attor.  Tavhid  asrori  (Attor  falsafasi).  Ilohiynoma.  Toshkent, 

1994,  84-bet.

2  Qarang:  Farididdin  Attor.  Tavhid  asrori  (Attor  falsafasi).  Ilohiynoma.Toshkent, 

1994,  89-bet.

187


Ishq-muhabbat,  vafo  va  jafo  muammolarini  ta ’riflashda  nafaqat 

Sharq,  balki  G'arbda  ham  mashhur  bo‘lgan  «G‘azal  mulkining 

payg'ambari»  darajasiga  ko‘tarilgan  musulmon  mutafakkirlardan 

biri  —  Sa’diy  Sheroziy  edi1.

Sa’diy  Sheroziy  asarlarida  oshiqlarning  chinakam  ishq-mu- 

habbati,  ma’shuqlarning  sadoqatli  vafosi  yuksak  badiiylik  bilan 

tasvirlandi.  Uning  fikriga  ko‘ra,  chinakam  ishq-muhabbatni, 

vafo-yu  sadoqatni,  o‘tkinchi  —  oniy,  ho-yu  havasdan  farqlay 

bilish  darkor.  Bunday  tendensiyani  shoirning  «Bo‘ston»  (1257), 

«Guliston»  (1258)  asarlarini  o‘qigan  kishi  darrov  ilg‘ab  oladi2.

Sa’diy  Sheroziyning  fikriga  ko‘ra,  inson  taqdirini  ishq-mu- 

habbatdan  tashqarida  tasawur  qilib  bo‘lmaydi.  Bunday  olijanob 

tuyg‘u  insonning  barcha  ajdodlari  va  avlodlarini  o ‘zida  qamrab 

olgan.  Xuddi  shuning  uchun  ham  ushbu  olijanob  tuyg‘u  aj- 

dodlarimizdan  meros  bo‘lib  qolganligi  rost.  Turgan  gapki,  ishq 

rashk  bilan  yonma-yon  turadi.  Ishq  —  muhabbat  va  rashk  haqida 

gapirganda  ular  orasidagi  o‘zaro  aloqadorlik,  o'zaro  ta ’sirni 

unutmaslik  darkor.  Ishq  bilan  rashk  orasidagi  mutanosiblikni 

ta ’minlashning  birdan-bir  vositasi  aqldir.  Shoirning  e’tirof 

etishicha,  ishq  aql  yordamida  boshqariladi.  Agar  ishqning  in’on- 

ixtiyori  aql  qo'lida  bo‘lsa,  unda  ishqning  mazmuni  uzluksiz 

boyib  boradi.  Lekin  aql-zakovat  qancha  qudratli  bo‘lmasin, 

ayrim  hollarda  ishq  uni  sindirib  tashlashi  ham  mumkin.  Xuddi 

shuning  uchun  ham,  Sharqning  buyuk  sA iri,  inson  xulq- 

atvorida, 

x a tti-h a ra k a tid a  

ishqning 

aq l-zak o v at 

bilan 

uyg'unlashuvi  inson  barkamolligidan  dalolat  beruvchi  mezon, 



deb  o‘ylaydi.


Download 10,33 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   175   176   177   178   179   180   181   182   ...   412




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish