Mustaqil ishi mavzu: Mavzu: fermentlar reja: Reja

2. Transferazalar Bir substrat (donor)dan - ikkinchi substratga (aktseptor)ga turli funksional guruhlarni ko’chirilishini katalizlaydigan fermentlar.

Transferazalar ko’chiradigan guruhlarga qarab 8 ta kichik sinfga bo’linadi. Transferazalar ayrim funktsional gruppalarni molekulalar o’rtasida ko’chirishni amalga oshiradi. Masalan, metiltransferazalar metil gruppalarini (-CH3), aminotransferazalar – amino gruppalarini (NH2) ko’chiradi. Geksokinaza fermenti geksoza molekulasiga fosfat gruppasini ko’chiruvchi vazifasini bajaradi. Kreatinkinaza kreatinfosfat hosil bo’lishini, xolinatsetiltransferaza atsetilxolin hosil bolishini katalizlaydi.

CH3–C~SKoA+HO-CH2–CH2-N+(CH3)3Xolinatsetiltransferaza→

║

O

Atsetil-KoA KoA+CH3– C –O–CH2–CH2–N+(CH3)3

║

O

Atsetilxolin

Transferazalar - oksidoreduktazalarga o’xshash keng tarqalgan fermentlar sinifidir. Ular turli moddalarni o’zaro hosil bo’lish reaktsiyalarida, monomerlar sintezida, tabiiy va yot moddalarni zararsislantirishda ishtirok etadilar.

Gidrolazalar – Substratdagi bog’larni H2O biriktirib olish bilan uzilishini katalizlaydigan fermentlar.

Gidrolazalar – Substratdagi bog’larni H2O biriktirib olish bilan uzilishini katalizlaydigan fermentlar.

 

 

R-CH-CO-NH-CH-COOH dipeptidaza→ R-CH - COOH + R- CH-COOH

│ │ +H 2 O │ │

CH3‌ R CH3 NH2

Dipeptid aminokislotalar

 

Mazkur sinif fermentlari molekulalar ichidagi bog’larni uzish yo’li bilan turli birikmalarning gidroliz jarayonlarini ta’minlaydi. Bunga asosan oshqozon ichak yo’li fermentlari - amilaza, pepsin, tripsin, lipaza, fosfataza, nukleazalar kiradi. Chunki ular H2O molekulasini biriktirib gidrolizlaydilar. Gidrolazalar 11 ta kichik sinfga bo’linib, bu sinfga taxminan 460 ferment kiradi.