Microsoft Word musnad abu hanifa ziyouz com doc

www.ziyouz.com
kutubxonasi 
7
11
Hammod Abu Hanifadan (r.a.), u Abu Molik al-Asjoidan, u Rabi ibn Haroshdan, u 
Huzayfadan rivoyat qiladi. Huzayfa dedi: «Islom kuylakdagi naqshlar kabi o‘chib ketadi, 
faqat qari chol yo kampir qoladi. Ular: «La ilaha illalloh (Allohdan o‘zga iloh yo‘q), 
deydigan insonlar bor edi» deyishadi-yu, o‘zlari bu so‘zni aytmaydilar. Silo ibn Zufar 
bunday dedi: «Ularga bu so‘z foyda beradimi, ey Abdulloh! Axir ular ro‘za tutmaydilar, 
namoz o‘qimaydilar, haj qilmaydilar, sadaqa bermaydilar-ku. U aytdi: «U so‘z bilan 
do‘zzaxdan qutiladilar». U 
2
marta ovozini ko‘tarib: «Ey Silo ibn Zufar, shu kalima bilan 
o‘sha qariyalar jahannamdan qutiladilar», dedi. 
12
Abu Hanifa (r.a.) va Mas’ud Yaziddan rivoyat qiladi. Yazid: «Men xorijiylar kabi 
ishonardim so‘ng Rasulullohning (s.a.v.) bir sahobasidan so‘radim. U menga 
Payg‘ambarimizning (s.a.v.) aytganfikrlari mening aytgan fikrimga zid ekanini aytdi. 
Men unga: «Alloh taolo meni sen tufayli qutqardi», dedim. 
13
Abu Hanifa (r.a.) aytdilar: «Biz Alqama ibn Marsad bilan birga ibn Rabohning yonida 
edik. Alqama undan so‘radi: «Ey Abu Muhammad, bizning diyorda insonlar o‘zlariga 
iymonni da’vo qilishmaydi va biz xaqiqiy mo‘minmiz», deyishni o‘zlariga ma’qul ko‘rmay, 
«Inshaalloh, biz mo‘minmiz», deyishadi
U: «Ularga nima bo‘lgan? Nega «Biz mo‘minmiz» demaydilar», dedi. Alqama: «Ular agar 
biz o‘zimizga haqiqiy iymonni istasak, jannatni o‘zimizniki qilgan bo‘lamiz, deyishadi», 
dedi. U: «Subhanalloh, bu shaytonning tuzog‘i va hiylasidir. Alloh taoloning eng ulug‘ 
ehsoni - imonni rad etishga va Rasulullohning (s.a.v.) sunnatlariga xilof qilishga shayton 
ularni undamoqda. Rasulullohning (s.a.v.) sahobalari o‘zlarini haqiqiy mo‘minligini 
aytishganlarini va buni Rasulullohdan (s.a.v.) naql qilishganlarini bilaman. Ularga ayting: 
«Biz haqiqatan mo‘minlarmiz», desinlar. Faqat: «Biz shubhasiz jannatiylardanmiz», 
demasinlar. Chunki Alloh taolo ko‘k ahliga va yer ahliga azob berishni xohlasa, azob 
beradi. Bu bilan Alloh ularga zulm qilmaydi». Alqama: «Ey Abu Muhammad, hatto ko‘z 
ochib yumganchalik vaqt mobaynida ham isyon etmagan farishtalarni, Alloh azoblasa 
ularga zulm qilgan bo‘lmaydimi?» dedi.
Abu Muhammad: «Ha», dedi. Alqama: «Bu bizlarga juda katta ish, biz buni qanday 
tushunamiz?» dedi. Bunga javoban Abu Muhammad: «Ey birodarimning o‘g‘li, qadar ahli 
ham xuddi mana shu o‘rinda adashdilar. Sen ularning aytganlaridan o‘zingni tiy. Zero 
ular Alloh taoloni rad etuvchi, Alloh taoloning dushmanlaridir. Haq subhanahu taolo 
payg‘ambariga: «Eng mukammal dalillar Allohga oiddir. Shoyad Alloh xohlasa, sizlarning 
barchangizni hidoyatga solgan bo‘lardi», deya marhamat qilmadimi?»dedi. Alqama: «Yo 
Abu Muhammad! Qalblarimizdan bu shubhani ketkizadigan etib sharhlang!» dedi. 
Abu Muhammad: «Alloh taolo farishtalarni toatga undab, toatni ilhom etib, ularni toatga 
rag‘barlantirib toatga buyurmadimi?» deya so‘radi. «Ha», dedi Alqama. Shunda Abu 
Muhammad aytdiki: «Bu Alloh taolo ularga bergan ne’matlardir. Agar Alloh taolo bu 
ne’matlarning shukrini ulardan talab qilsa, bunga ularning kuchlari yetmas edi. 
(Shukrda) nuqsonga yo‘l qo‘yishardi. Alloh taolo ne’matlarining shukrini to‘la 
qilmaganligi uchun ularga azob bersa, zulm qilgan bo‘lmaydi». 

---

Musnad. Imom A’zam Abu Hanifa