Microsoft Word Moliyaviy hisob-2

Hisoblash qoidasi.
Hisoblash qoidasiga asosan aktivlar, passivlar, o’z kapitali, daromadlar, 
xarajatlar, xo’jalik muomalalari va hodisalar sodir etilgan paytda buxgalteriya hisobida 
ko’rsatiladi, ular bo’yicha pul mablag’lari yoki ularning ekvivalenti olingan yoki to’langan 
vaqt bundan mustasno. 
Buxgalteriya yozuvlari hisobda hisoblash tamoyilidan foydalanilgan holda, xo’jalik 
muomalalarining sodir bo’lish vaqtida amalga oshiriladi. Bu tamoyilga muvofiq, mahsulot 
xaridorga berilgandan keyingina realizatsiya qilingan hisoblanadi, ya’ni yuklangan 
(tushirilgan) mahsulotning qiymati realizatsiyadan olingan tushum hisoblanadi. Ijara haqi o’zi 
to’lanishi lozim bo’lgan davrdagi xarajat sifatida ijarachining buxgalteriya registrlarida mos 
ravishda aks ettirilishi lozim. Shunday qilib, hisoblash tamoyili sub’ektning daromadlari va 
xarajatlari tegishli bo’lgan kelib tushish sanasidan qat’iy nazar, hisobot davrida aks 
ettirilishini bildiradi. 
Moliyaviy hisobot, pul oqimlari to’g’risidagi hisobotdan tashqari, hisoblash qoidasi asosida 
tuziladi. 
Ikki yoqlama yozish usuli.
Ikki yoqlama yozish usuli bilan hisob yuritish qoidasi xo’jalik 
yurituvchi sub’ekt buxgalteriya muomalalarini ikki yoqlama yozish tizimi asosida yuritish 
kerakligini bildiradi. Ikki yoqlama yozish tizimi bir xil muomala bo’yicha aynan bir xil 
summani buxgalteriya hisobining ikki hisobvarag’ida – birining debeti va boshqasining 
kreditida aks ettirilishidan iborat bo’ladi. 
18

---

Uzluksizlik.
Uzluksizlik tamoyili buxgalteriya hisobini yuritish muddati xo’jalik yurituvchi 
sub’ektning faoliyat ko’rsatish muddatiga mos kelishi kerakligini, ya’ni xo’jalik yurituvchi 
sub’ektda buxgalteriya hisobi uni tugatish yoki bankrot bo’lguniga qadar olib borilishi 
kerakligini bildiradi. O’z faoliyatini tugatgan kundan boshlab xo’jalik yurituvchi sub’ekt 
buxgalteriya hisobini yuritishni taqozo qilmaydi.