Mezolit (o’rta tosh) davri

2. Ashtarxoniylar davlatining iqtisodiy hayoti. Davlat yerlaridan o’sha joylarda yashagan dehqonlar foydalangan, ular yerni ishlatib, olingan hosildan xiroj solig’i to’laganlar. Xon davlat tasarrufidagi yerlarni, aholi yashaydigan qishloqlarni shahzodalarga, yirik din ulamolari va sayyidlarga suyurg’ol shaklida, harbiy qism boshliqlari, saroy amaldorlariga tanho shaklida in’om qilardi. Suyurg’ol qilingan katta yer egalari xon xazinasiga soliq to’lamas edi. Tanho shaklida in’om qilingan yerlar tanhodorning xususiy mulki bo’lmay, o’sha yerlarda ishlayotgan dehqonlardan soliq olish huquqi berilar edi. Xon ayrim shaxslarga hukmdorga ko’rsatgan alohida xizmatlari uchun ham yer-mulklar in’om etardi. Bunday mulklar soliqlardan ozod qilinardi va shu boisdan ular "Mulki xurri xolis" deb atalardi. Xususiy mulkchilik tobora kuchayib bordi. Xon tomonidan davlat yerlarini soliqqa tortmaslik sharti bilan yirik boylar va saroy amaldorlariga sotish hollari ham yuz berdi. Xususiy mulk egalari u yerlarda o’zlari ishlamas edi, yersiz dehqonlarga ijaraga berib, ularni zo’ravonlik bilan ishlatib, katta daromad olardilar. Diniy mahkamalarga mulki sultoniy hisobidan berilgan u yerlar, masjidlar, xonaqohlar, qabristonlar vaqf mulki hisoblanardi. Vaqf mulkidan ham soliq olinmas edi. Ko’chmanchi chorvador qabilalar ham katta-katta yerlarni egallab, o’troqlashib, dehqonchilik bilan shug’ullanadigan bo’ldilar. Natijada Qo’ng’irot, Mang’it, Nayman, Do’rmon va boshqa aholi yashaydigan yirik manzilgohlar vujudga keldi. Barcha mulk shakllariga xos xususiyat shunda ediki, ularda yersiz kambag’al dehqonlar ijara hisobiga mehnat qilganlar. Buxoro xonligidagi yerga egalik qilishning bunday tartibi oqibatda:-qishloq xo’jaligidan tushadigan daromadlarning alohida shaxslar qo’lida to’planib borishiga;-xon xazinasiga tushadigan daromadlarning kamayib davlatning kuchsizlanishiga;

3. Podsho RossiyasiningTurkistonda musUimlakacliilikni kuchaytirishiga qaratilgan madaniy va ma"rifiy siyosati.. CHorizm o'zbek xonliklarini bosib olgach, bu erda azaldan davom etib kelaetgan er ga egalik kilish shakliga luch keldi. Sgoriladigan eriarda degkoncKilikning paxta, butdoy, sholi, beda, bogdorchilik va sabzavotchilik kabi soxalari yaxshi rivojlangan edi. Lalmikor erlarga don ekinlari ekilgan edi. Bu ma'lumotlarga ega bulgan Turkiston general-gubematori 1870 yilda utrok va kuchmanchi axolidan olinadngan solikulami kupaytirdi. Suv bilan boglik bulgan, paxta bilan boglik bulgan agrar siyosat utkazildi. Eng asosiy agrar isloxotlar xarbiy kommunizm va yangi iktisodiy siyosat isloxotlari utkazilgan. Istilo kilingan erlarga rus axolnsini kuchirish tashabbuskori fon Kaufman edi U ! 875 y.da Avliyo ota tumanida dastlabki rus kishlogini tashkil ztish, uni muxofaza kilish koidalarini ishlab chikdi. Uning boshkaruvi davrida 8ta rus kishlgi tashkil topdi. Kuchirish siyosatining maksadi nima. Bu joylar Evropa Rossiyasi manufaktura sanoati extiyoj maxsulotlarini etishtirishga kodir edi. SHuning uchun raslashtirish siyosati amalga oshirildi. 1886 yilgi "Nizom" rus axolisini kuchirib keltirish yuli bilan ulkani ruslashtirish xarakatini konuniy mustaxkamladi. CHorizm Turkistonni mustamlaka ulkaga aylantirgandan sung, ulkada xar tomonlama mukammal «shlangan rejalar va tadbirlar asosida ish yuritdi. Jumladan, agrar isloxoti utkazildi, kiska vakt ichida ushbu mustamlaka ulka Rossiya xom ashyo bazasiga aylantirildi. Kuchirish siyosati, ruslashtirish siyosati utkaziidi. Faoliyat yuritayotgan madrasalami yopib tashiab, yangi rus-tuzem maktablari ochildi. Ushbu maktablarda ulka farzandlarini ukitilishi natijasida ukuvchilar chalasavod bulib chikishi ular uchun ayni muddao edi. Ular ulka farzandlaridan ziyoli, bilimli kishilar etishib chikishidan juda xam kurkar edilar. Lekin, shunga karamay, ulkada ziyolilar mustakillik uchun kurash olib borganlar. Jadidlar xarakati, istiklolchilar xarakati kabi bnr kancha xarakatlar vujudga kelgan. Achmo bu xarakatlar namoyaidalari katagon kilingan. Milliy an'analarimiz, urf-odatlarimiz yukolib ketagan. Ulka madaniy boyliklari, arxeologik lopilmalar, kadi.mgi kulyozmalar yoki markazga yuborilt-an, yoki yuk kilib tashlangan.

4. Urush yillarida O'zbekiston sanoati va qishloq xo'jaligi.. Urush Yillarida resp-ka kishlok xujaiik xodimlari oldida sanoatni xom ashe bilan, axolini ozik-ovkat, kiyim-kechak bilan uzluksiz ta'minlashdek ulkan, murakkab vazifa turaredi. Vaziyatning murakkabligi shundan iboratediki, birinchidan, respublika kishiok xujaligi asosan paxta etishtirishga ixtisoslashtirilgan bulib, ozik-ovkat maxsulotlari Ittifok fondidan keltirilar edi. Urush boshlangach, ozik-ovkat keltirish tuxtadi, axolini bookish uchn ichki mikoniyatlarni topish zarur edi. Ikkinchidan, evakuatsiya kilingan axoli xisobiga shaxarlar axolisining kupayishi ozok-ovkatga bulgan talabni yanada oshirdi. Uchinchidan, dexkonlar frontga va xarbiy sanoatda ishlashga safarbar etilgan, dexkonchilikning mashakkatli ishlari keksalar, aellar, usmirlar zimmasiga tushgan edi. Turtinchidan, MTS va sovxozlarga Garbdan yangi traktorlar, kishlok xujaiik mashinalari va ularga extiyot kismlar keltirish tuxtab kolgan, bugina. emas, xujalnklardagi traktorlar, avtomobillar, otlarning bir kismi Kizil Armiya extiyojlari uchun olib ketildi. Urush yillarida resp-ka dexkonchiligining tarkibi keskin uzgardi. Paxtachilikni asosiy tarmok sifatida saklab kolgan xolda don, kand lavlagi, kanop, pilia, sabzavot, poliz maxsulotlari etigshtirishni keskin kupaytirish tadbirlari kurildi. Birinchi navbatda ekin ekiladigan maydonlami kengaytirish, irrigatsiya kuvvatlarini oshirish yuksak sur'atlar bilan olib borildi.Don ekioladigan, sugoriladigan er maydonlari kengaytirildi. Zarang erlar, kuriklar, tukaylar, lalmikor erlardan xam unumli foydalanildi. 1942 yilda 1408,1 ming gektar, 1943 yilda 209O" 2 ming gektar erga galla va dukkakli ekinlar ekildi. Natijada maxsulotlarni etishtirish kupayib, 1941 yilgi 4,8 million sentner umiga 1943 yilda 5,3 million sentner olindi.

5. 2018 yil 28 dekabrda O'zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning Oliy Majlisga murojatnomasida turizm salohiyatini oshirish to'g'risida. Turistlar mamiakatga kelgandan so'ng yashash joyi bo'yicha 3 kun ichida ro'yxatdan o'tishi zarurligi ularga noqulaylik tug'dirayotgani qayd etildi. Sayyohlar xavfsizligini ta'minlash huquqni muhofaza qiluvchi idoralaming vazifasi bo'lishi kerakligi ta'kidlandi. "Turist sayohat qilishi, ichki ishlar idoralarida sarson bo'lmasligi kerak. Agar biz turizm hisobiga ish o'rinlari ochamiz desak, turistga shart qo'yish emas, balki sharoit yaratishimiz zarur', — dedi Shavkat Mirziyoyev. Shu bois ro'yxatga olish tizimini to'liq elektron shaklga o'tkazish, bu masalani ichki ishlar idoralari,mehmonxonalar, davolash muassasalari, xususiy uylar va shu kabi joylashtiruvchi jismoniy va yuridik shaxstaming majburiyati sifatida belgilash, turistlarni bunday tashvishdan xoli qilish yuzasidan ko'rsatmalar berildi. Yig'ilishda 2017-yildaO'zbekistonga qariyb 2 million 700 ming turist tashrif buyurgani aytildi. Bu ko'rsatkich sifat jihatidan tahlil qilinib, qarindoshlarini ko'rish, davolanish, o'qish yoki tijorat kabi maqsadlarda kelayotganlar ko'pchilikni tashkil etishi ta'kidlandi.

Turizm salohiyatini oshirishda aviaqatnovlarning tutgan o'miga alohida e'tibor qaratildi.

Yig'ilishda qayd etilganidek, 30 kungacha viza ofish bekor qilinganidan keyin ikki kun ichida Isroildan

O'zbekistonga kelish uchun iyun oyigacha bo'lgan aviachiptalar sotib bo'iingan. Shu bois viza rejimi bekor bo'lgan davlatlardan qatnovlar soni oshiriladi, Toshkent shahridan tashqari Buxoro, Samarqand, Urganch, Navoiy va Qarshi shahariariga ham to'g'ridan-to'g'ri reyslar ochiladi.

Prezident sayyohlarning kayfiyatiga ta'sir qiladigan eng kichik jihatlargacha e'tibor qaratdi. Aeroportlar zallaridagi chiroqlar xiraligi, pasport nazorati kabinalari to'liq ishlamasligi, uzundan-uzoq sun'iy navbatlar, taksi xizmati ko'rsatuvchi xususiy avtomobil egalarining tartibsizligi kabi holatlami yaxshilash bo'yicha ham topshiriqlar berildi. Yig'ilishda yangi xizmat va savdolar tashkil etish orqali valyuta tushumini ko'paytirish masalasiga alohida ahamiyat qaratildi. Xususan, suvenirlar ishlab chiqarish va ularni maxsus kiosklarda sotish, aeroportlarda faoliyat yuritadigan "Dyuti fri", "Taks fri" tizimidagi savdo shahobchalarini turistik shaharlarda ham ochish, tadbirkorlik subyektlarini jalb qilgan holda avtomobil ijarasi markazlari va Wi-Fi zonalar tashkil etish zarurligi ta'kidlandi.

Qadimiy shaharlarda tunu kun ishlaydigan sayyohlik hududlari, "Qadimiy Buxoro" va "Samarqand siti" turistik zonalari tashkil etish bo'yicha olib borilayotgan ishlar yuzasidan mutasaddilaming hisoboti tinglandi. Videoselektor yig'ilishida ichki turizmni rivojlantirish masalalari ham muhokama qilindi.

O'zbekiston turizm brendini xorijda targ'ib qilish masalasi ham tahlil qilindi.

Investitsiya, savdo va turizm salohiyatini o'zaro muvofiqlashtirib, yagona brend ostida reklama qilish zarurligi ta'kidlandi. Mitliy teleradiokompaniya hamda Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalami rivojlantirish vaziriigi zimmasiga O'zbekistonning turizm salohiyatini kecha-kunduz targ'ib qiluvchi, sayohatga oid turli qiziqarli ko'rsatuvlar namoyish etib bomvchi xalqaro telekanal tashkil etish vazifasi yuklandi. Soha mutasaddilari, mamlakatning xorijiy davlatlardagi elchilari va joylardagi rahbarlaming hisobotlari tinglandi

1598746

1.Qadimgi Sug'd (Sug'diyona) davlati va uning hududi. Qadimgi Sug'd arxeoiogik va yozma manbalarda Sugdiyona Urta Osiyodagi kadimiy, tarixiy, madaniy viloyat xisoblanadi. Ilk marta axamoniylar sulolasi vakillarining koyatosh xotirot bitiklarida Sugudi shaklida kad.eron saltanatiga tobe kil n gan satrapliklardan biri mamlakatning nomi sifatida kayd etil gan. Sugdiyona 3 ta tarixiy geografik xududni birlashtirgan: Samarkand Sugdi, Buxoro Sugdi va Kesh Naxshab Sugdi. Xar 3 kismi uzaro tabiiy geografik uzaro

tabiiy chegaraga xali ega edi. Buyuk Ipak yulinnng markaziy tarmokdari Sugdiyona orkali utgan. Natijada Sugdiyona xaikaro savdo munosabatlarida muxim urin tutadi. Buyuk ipak yuli builab savdogarlaming kishlokdari, shaxarlarida esa uning maxallalari paydo bulgan. Sugd tili xaikaro til rolini ui nagan. Bu xol xitoy sayyoxlari tomonidan notugri tasvir uygotgan. Sugdiyona mil.aw.6-2 asrlarda avval axamoniylarga, sungra makedoniyalik Aleksandr tuz gan saltanatga, uning davomchisi Salavka davlatiga, YUnon-Baktriya tobe bulgan. Mil.avv. 2-1 aerlardan boshlab Sugdiyona uz musta uilliginn tiklashga kirishgan. Uning markaziy va maxalliy tangalari zarb kilina bo shla gan. Sugdiyona a sta sekin xar uch kiem chegaralarini uz atrofiga yiga boshlagan va konfederativ davlat uyushmasiga aylanib borgan.Mi. I ming у ill i kn ing 1 chi yarmida Sugdiyona kushonlar, xioniylar, abdaltar, kidarlar ta'sir i da bulgan. Arab istilosining boshlangich davridan to Sugd podshosi Turgar davri oxirigacha Sugdiyona uzining konfederativ xususiyatini saklashga xarakat kilgan. Turgardan keyin Sugdiyonada ixshidlar siyosiy xokimiyat tugab mam-t xalifatik tarkibiga kirgan

2. XV1-XIX asrning birinchi yarmida Qoraqalpoqlar. 1924 yi!i milliy davlat chegaralanishi natijasida Urta Osiyo kartasida ittifokdagi respublikalar bilan birga muxtor, ya"ni avtonom tuzilmalar xam paydo buadi.Ular orasida Korakalpogiston (avtonom) viloyati xam bor eli. Uning tarkibiga volostlarga bulinadigan Turtkul. CHimboy, Xujayli, fCungirot okrutlari kirdi. 1925-yi] 12-13 fevrat kunlari Turtkulcia bulib utgan Sovetlarning 1 ta'sis kurultoyi Korakalpogiston muxtor viloyatining Kozogiston ASSR tarkibida tuzilganim konun yuli bilan rasmiylashtirdi va davlat xokimiyati ni ng raxbar organini - Korakadsh^ston muxtor viloyati Ijroiya Komitetini sayladi.Muxtoriyatning vakolatli va ijroiya organlari viloyatning^A beshkaruv soxdlarida xujatik va madaniy xayotida xokimiyat vayulatiga ega edi.Korakatpogiston muxtor viloyati Ijroiya Kshileti Kozogiston ASSR Markaziy Ijroiya Komiteti Prezksh^ida иг vakil i ga ega bulib, viloyat uchun muxim masalazaming xammasi bevosita Butunrossiya Markaziy Ijroiya Kamiteti Prezidiurnida xal kilinar edi.Korakalpogistonda yaiiydigan asosiy ellatlar kbrakalpoklar (38,5), o'zbeklar {28,7%), kozoklar (22,6%) bulib, ruslar 1% dan xam kamrokni tashkil etardi (shaxar axolisini xisobga olmaganda)

3. Kaufmanning Buxoroga yurishi Samarqandning zabt etilishi. Bizga ma'Iumki CHor Rossiyasi Toshkent, Xujand, Jizzaxni bosib olgach asosiy yurishni Samarkandga boshladi. Bu yurish 1868 yil I CHuponota tepaligida bulib ugadi. Bu joyda Amir Muzaffar bilan Fon Kaufman uchrashadi. 1868 yili 1 - mayda Samarkand olinadi. SHundan keyin, 1864 y. 22 sentyabrida CHimkent, 1865 y, Toshkent, 1866 y. Xujand va Jizzax -bosib olinib, barcha bosib olingan erlar birlashtirilib, 1867 y. Turkiston general- gubernatorligi va xarbiy okrugi tashkil kilindi. 1868 y. general-gubemator kilib tayinlangan Kaufman Buxoro amirligiga karshi uruslini davom ettirib, shu yili Samarkand va Kattakurgonni egaliadi, amir kushinlarini Zirabulok dashtlarida maglubiyatta uchratdi. 1868 y.ning 23 iyunida Buxoro va Rossiya urtasida sulx shartnomasi tuzilib, Rossiya kushinlari tomonidan bosib olingan erlar Turkiston general-gubernatorligining Zarafshon okrugiga kiritildi.

4. Rossiyada 1917 yil fevral burjna - demokratik inqilobi, uning o'lkamizga ta"siri. 1917 yilning boshida Sankt-Peterburgda bulib ulgan vokualar ta'sirida Turkistonda xam yangi jamiyatni shakllantirish uchun xarakatlar boshlanib ketdi. Turkiston ijtimoiy-siyosiy xayotida asosiy masala muxtoriyat makomini olishdan iborat buldi. Bu goyalami il gari surishda Turkiston jadidlari katta rol uynadilar. CHunki bu vaktga kelib ushbu xarakat ma'rifatchilikdan siyosiy xarakat darajasigacha allakachon kutarilgan edi. 1917 yilning uzidayok Bututurkiston musulmonlarining turt marotaba kurultoyi utkazildi. Ularda Turkiston muxtoriyati tashkil etish goyasi ilgari surilgan edi. 1917 yil mart oyida tashkil topgan "SHuroy Islomiya" jamiyat atrofida birlashgan jadidchilar xam kelajakda Rossiyada tashkil kilinadigan federativ-demokratik respublika tarkibida Turkiston muxtor jumxuriyatini barpo etishdan iborat edi. 1917 yilning dastlabki oylarida muxtoriyat tizimi xakida ochik suzlashlar bulmadi. CHunki bu mavzu fakat Markaziy SHuro doirasida kilinar edi. 1917 yil may oyining boshida Moskvada bulib utgan 1 Butunrossiya umummusulmon s'ezdidan keyin muxtoriyat masalasi kun tartibiga faolrok kuyila boshlandi. SHaxarning xamma daxalaridan kup knshilik organ saylanib, bu organni "SHuron islomiya" deb atashga karor kilindi. 14 martda bulib utgan yigilishida "SHuroy IslonV'ning 15 kishi dan iborat rayosati tuzildi. Uning xayatiga Abdurauf Fitrat, Munavvar Kori, Ubaydulla Xujaev va b. kirdi. 1917 yil nyun oyida rouxoniylar va ulaming tarafdorlari "SHuroy Islomiya" tashkilotidan chikib, "SHuroy ulamo" deb atalmish tashkilot tuzishlariiii bilan ifodalandi. "Ulamochilar" bilan "SHuroy islomchilar" urtasidagi uzok va kizgin baxslarga karamay, s'ezd kelishish yullarini topishga muvaffak buldi. "SHuroy Isiom", "Turon", "SHuroy Ulamo" va boshkalarni birlashtirish yuli bilan butun Turkiston va Kozogiston uchun umumiy bulgan "Ittifoki rauslimin" degan siyosiy partiya tuzishga karor kilindi. Turkiston musulmonlarining birinchi partiyasi, ya'ni "Turk odami markaziy federalist firkasi" xam mana shu siyosiy masalalarga uz munosabatini belgilab berdi.

5. Umumxalq saylovida I.A. Karimovning O'zbekiston Respublikasi Prezidenti etit) saylanishi. 1991 yil 29 dekabrda Uzb-da bulib utgan referendum va Prezident saylovlari. 1991 yil 29 dekabr Uzb-n xududida bulib utgan referendum va Prezidentlik saylovlari Mustakilligimiz yutuklaridan biri edi. Mustakil UzR uzining birinchi Prezidentlik saylovlarini xalk referendumbi orkali uzini birinchi yurtboshisiga saylovlar utkazdi. Bu utkazilgan saylov referendum va odil yul bilan olib borildi va xalkimiz bir ovozda I.A. Karimovga saylov berishda Uzb-n xududida utkazilgan saylovlar tuda konunlarga moe xolda konun chegarasidan chikarilmagan xolda saylov utkazildi. 1991 yil 29 dekabr kuni utkazilgan prezidenlik saylovlari uziga xos xususiyatlariga ega. Bu tarixiy vokea juda katta mexnat, siyosiy faolliqmilliy yaxlitliq goyalar va maksadlar mushtarakligi maxsuli buldi. Bu sharafli ishni Markaziy saylov komissiyasi, 13 saylov okrugi va kariyb 7 mingta uchastka saylov komissiyasi amalga oshirdi. Asosiy vazifa UzR Prezidentini saylash xakidagi konun talablarini ogishmay amalga oshirish, bir tomondan, millionlab fukarolarga uz konstitutsiyaviy xukuklaridan foydalanishga, xoxish-irodalarini erkin bildirishga sharoit ya rau' b berildi. I.A Karimov - Uzb-ning umumxalk tomonidan mukobillik asosida saylangan birinchi Prezidenti. Markaziy saylov komissiyasi okrug komissiyalari majlis baenlarini kurib chikib, UzR Prezidenti saylovi tutrisidagi konunning 35-moddasiga asosan Isloirt Abduganievich Karimovnn 1991 yil 29 dekabrda UzR Prezidenti I.A.Karimov uz vazifasini bajarishga kirishdi. Uzb-n Oliy Kengashining 1992 yil 4 yanvarda bulgan navbatdan tashkari IX sessiyasida Prezident Islom Karimov kasamyod kildi: «Uzb-n Resp-si Prezidenti lavozimini bajarishga knrnshar ekanman, Resp-miz xalklariga s ad okat bilan xizmat kilishga, fukarolaming xuku к va erkinlariga kafolat berishga, Uzb-n Resp-si Konstitutsiyasiga kat'iy rioya etish ga, zimmamga yuklangan yuksak vazifalami vijdondan bajarishga kasamyod kilaman». SHuni aloxida ta'kidlash joizki, Rssp-ning barcha xududlariga saylov uyushkoklik bilan, konunlarga ka'tiy amal kilipgan xolda saylovchilarning yuksak faolligida utdi. Saylov puxta tashkil etilgandi

5647747

1. Yunon-makedon qo‟shinlarining Aleksandr Makedonskiy boshchiligida O‟rta Osiyoga yurishi.Markaziy Osiyo xududining axamoniylar asoratidan batamom ozod bulishi bu ulkaning makedoniyalik Iskandar Zurkarnayn tomonidan egallanishi bilan boglikdir. Mil.avv. 330-329 yillarda Urta osiyoga yurish boshladn. U mil.avv. 327 yildagina juda katta va daxshatli janglardan sung Baktriya, Sugdiyona, Margiyona va boshka xududlarni egallay oldi. Uning zuklmidan kutulish uchun Sugdiyona xalklariga 150 yil, Baktriya xalklariga esa 200 yil kerak buldi. Unga karshi baktriyaliklar, sugdiyonaliklar xalk kasoskorlari Spitamen, Oksiard raxbarligida jasorat kursatdilar. Iskandar xiyla-nayranglar va shafkatsiz kirginlar evazigagina uz maksadini ruyobga chikara olganu Jumladan, Samarkandda Spitamen boshchiligida kutarilgan kuzgolonni Iskandar ikki yildan sunggina - mil.avv.328 yilda bostira oldi. Kuzgolonni bostirish chogida samarkandliklardan 120 ming yishi shafkatsizlarcha kirib tashlangan. Ustrushonada Samarkand bilan xujand oranigidagi togliklar bilan bulgan jangda tub yerli 30 ming axolidan 22 minggi kilichdan utkazilgan. Ammo vatanparvarlar taslim bulmagandar. Iskandar xiyla ishlatib, maxachliy xukmdorlardan Sugd kat’asininng xokimi Oksiardning kizi Roxshanaga uylandi, maxalliy xalkka uzini yakin tutio, uning milliy urf~odatlarini kabul kiladi, milliy kiyiilarini kiyib yuradi. Shundan sunggina maxalliy xukmdorlarving bir kismi uning tomoniga utadi va Iskandar uz niyatlarini ruyobga chikarali.

2. Eftaliylar davrida ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy hayot.Mamlakatimiz xududida ilk urta ayerlar davrida tashkil topgan yirik davlatlardan dastlabkisi Eftaziylar davlatidir. "Eftal" suzi eftalimylar shoxi Vaxiunvor Eftalon nomi bilan boglik. U 457 yildan e’tiboran Choganiyon, Toxariston va Badaxshonni xam uziga buysundirib Urta Osiyoda katta davlatga asos soldi. Bundan taxlikaga tushgan Erom shoxi Peroz eftaliylarga karshi uch marta yurish kilgan va u uch marta tor-mor keltirilgan. Eftaliylar Marv, Kobul .Ishjob vodiysi Karashar, Kuchu, Kashkar va Xutoshsh egallaydilar. Eron uzok yillar eftaliylarga xiroj tulab turgan. Fakat 563-567 yy.da turk xokoni Silsnvul tomonidan bernlgan zarbadan sung eftaliylar inkiroz sari yuzlandilar va turk xokoni ta’siriga tushib koldilar. Dexkonchiliq chorvachiliq xunarmandchilik. Ja.miyatda yer egaligi munosabatlari shakllana boshlangan bulsada, kul mexnatidan foydalanish davom ettan. Oliy tabaka vakillarija xatto patriarxal tuzum koldiklari (kupxotinlilik) xukm surgan. Eski tartibdagi shaxarlar urniga shaxar-kal’alar karor topgan. Eron-Vizantiya, Xitoy, Xindiston bilan savdo. Sugd tilidan keng foydalangan. Madaniyat yukori darajada.

3. Podsho Rossiyasi tomonidan Qo'qon xonligining bosib olinishi va xonlikning tugatilishi. 1875 yil katta kuzgolon kutariladi. Undan oldin Pulatxon raxbarligida kuzgolon kutarilgan edi. Xalk kuzgolonidan kurkkan Xudoyorxon kochadi va taxtga uning ugli Nasridinbek utiradi. Xalk xarakati kuchayadi. General Kaufman va Skobelov Pulatxon kuzgolonini bostirish chorasnni kuradi. Bu 2 suv orasi operatsiyasi deb ataladi. Kuzgolon bostnriladi. 18 fevralda Pulatxon xoinlar tomonidan ushlab beriladi va 1876 yil 1 martda osib uldiriladi. Natijada Kukon xonligi tutatiladi.Kukon xonligining tugatilishi xisobiga Turkiston general gubematorligiga buysunuvchi Fargona viloyati tashkil etildi.

4. Sovetlar hokimiyatining iqtisodiy tadbirlari va uning oqibatlari. Turkiston axolisining 80 foizdan edpigini dexkonlar tashkil kilardi. SHuning uchun er-suv (afar) munosabatlari va ular bilan boglik bulgan sanoat uchuk xom-ashyo, ozik-ovkat muammolari jiddiy axamiyat kas'S etdi. Rossiyada okryabr tuntarishi kuniyok yirik er egaligshi yuk kilish tugrisida dekret e'lon kilindi. Erlar «ashshok dexkonlar ga taksimlab berildi. 19I7y.9dek. Turkistsn XKS erni sotish vasotib olishni mayakiluvchi emiyukaraga berishni cheklovchi karor kabul kildi. Ammou kogozdakoldi. 1918 y. boshidan XKS xamda er ishlari komissarliga uzi mexnat kilmagan egalar ixtiyoridagi bog va uzumzoYOsharni natsionalizatsiya kilish xachda bunnday shaxslaming er-sxvi, uy-joy sharoitlari, koramollarini ruyoxatga olish tugriskda buyruk va kursatma chikardi. Bu ishlarni amalga oshirish uchun er-suv komitetlari tuzilib, ular tarkibiga kambagal dexkonlar, batraklar knritilishi kuzda tutilgan. 19(8 y. avgustida Sirdaryo va Samarkand viloyatlarida 74ta volost ег-suv komitetlari ish kurgan. Yil oxirida bular kambagallar komitetlari va kambagallar uyushmalari deb ataldi. Leki i yirik dexkonlar er egaligini surunkaln tugatishga karatilgan xarakatlar natiea benmadi. Dexkonlar ommasi bungakat'iykarshi chikdi. 19.18Y.11 yanvarda Kuylikda Toshkent uezdi vakillarining kurultoyi buldi, unda 586 vaki! katnashdi. Kurultoy sovet xokimiyatiga er-suv komitetlarining tuzilishiga karshi chikdi, inkilobiy agrar tadbirlarni rad etdi.

5. O'zbekistonda sud hokimiyati islohotlari. Oliy Majlisning 1995 yil fevraldagi 1-chi, 1995 y. dekabrdagi 4-chi va 1996 y. avgustdagi 6-chi sessiyalarida sud xokimiyati uchinchi mustakil xokimiyat ekanligi tasdiklandi.UzR sud tizimi 5 yil muddatga saylanadigan UzR Konstitutsiyaviy Sudi, UzR Oliy sudi, UzR Oliy Xujalik sudi va shu muddatda saylanadigan viloyat sudlari, Toshkent shaxar sudi, tuman, shaxar xujalik sudlaridan iborat. 1996 yildan boshlab sud isloxatlarining ikkinchi boskichi boshlandi. Oh"y majlisning 1996 Yil 26 dekabrda bulgan VII sessiyasidajnnoyat kodeksi va jinoyat ijroiya kodekslarida jiddiy uzgartiriuj.lar kiritildi. Sud xokimiyati Konstitutsiya va xalk tomonidan sudga berilgan jinoyat, fukaralik va ma'muriy xamda xujalik ishlar buyicha xukuk va adolat, konun ustuvorligi tamoyiliga amal kilish topshirilgan ish uchun javobgarlik asos id aod il sudlovni amalga oshirish imkonini beruvchi vakolatlar majmuidir