Менежмент. Маркетинг

Jarayonli adolat talablariga ko‘ra qo‘l ostidagilar xarakatlari adolatli boshqarilishi lozim. Qoidalar aniq, tushunarli bo‘lishi, doimo va xolis xayotga tadbiq etilishi lozim. Tovonli (kompensatsionnaya) adolat talablariga ko‘ra, mas’ul tomon keltirilgan zararni insonlarga qoplab berishi lozim. Buning ustiga, insonlar o‘zlarining nazorat doirasidan tashqaridagi narsalar uchun javob berishi kerak emas.

Adolat konsepsiyasi qonunchilik soxasiga eng yaqin turadi (5.1-rasm), chunki u qoidalar va ko‘rsatmalarga asoslanadi. Bu nazariya utilitar yondashuvga o‘xshab murakkab xisob-kitoblarni talab qilmaydi va individual yondashuvda uchrashi mumkin bo‘lgan shaxsiy manfaatlarga xizmat qilmaydi. Bu nazariya menejerlar o‘zlari uchun tafsifnomalar-atributlarni belgilab olishini talab qiladi, ularga mos xolda xodimlarning xarakatlari baxolanadi. Bu nazariyaga muvofiq, turlicha ish xaqi to‘lash uchun asos bo‘lib yoki mansab pillapoyasidan ko‘tarilish uchun asos bo‘lib aynan bajarilayotgan ish topshiriqlari bilan bog‘liq sabablar xizmat qilishi mumkin. Inson resurslarini boshqarishni tartibga soluvchi qoida va qonunlarning (13-bob) aksariyati adolat konsepsiyasiga asoslanadi.

YUqoridagi yondashuvlar va konsepsiyalar menejerlar etik jixatdan murakkab bo‘lgan qarorlarni qabul qilishda ishlatishi mumkin bo‘lgan umumiy tamoyillarni aks ettiradi. Lekin, nazariyani faqatgina bilish kamlik qiladi, uni amaliyotda qo‘llashni bilish lozim.