Mavzu: Daromad oshishiga ta`sir qiluvchi omillar Reja: Kirish Asosiy qism



Download 198,83 Kb.
bet5/10
Sana07.07.2022
Hajmi198,83 Kb.
#753395
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
Mavzu Daromad oshishiga ta’sir qiluvchi omillar Reja Kirish (1)

Hisoblangan foyda


Hisoblangan foyda ish xarajatlari chiqarib tashlangan holda korxona xarajatlari va daromadlarini hisobga olgan holda hisoblanadi. Bunga mehnatga haq to'lash, ishlab chiqarishning ijtimoiy va moddiy sohalarini yaxshilash xarajatlari kiradi.
Foyda ta'sir etuvchi omillar
Foyda miqdori quyidagi omillar ta'sirida shakllanadi:
Tashqi bu korxonaning o'ziga bog'liq emas, lekin foyda ta'sir qiladi:

  • Inflyatsiya

  • Qonunlarni o'zgartirish. Masalan, soliq oshadi, aktsiz solig'i.

  • Yuk tashish narxlarining o'zgarishi.

  • Shartnoma shartlarini uchinchi shaxslar tomonidan buzilishi.

Mahalliy :

  • Keng, ya'ni ishlab chiqarishda miqdoriy o'zgarishlar:

- ish rejimining o'zgarishi;
- texnik xizmat ko'rsatish darajasining o'zgarishi;
- mukofotlar miqdorining o'zgarishi.

  • Jadal - sifatli o'zgarishlar:

- xizmat ko'rsatish sifatini oshirish;
- xodimlarning malakasini oshirish;

  • Yordamchi omillar:

- mehnat sharoitlarining o'zgarishi;
- ijtimoiy ta'minot darajasi;
- mehnat intizomiga rioya qilish.
Video: korxona daromadlarini hisoblash
Keyingi videoda siz hisoblash formulalari bilan vizual tarzda tanishishingiz mumkin:
Foyda - bu korxona, uning faoliyati samaradorligining ko'rsatkichlaridan biridir. Foyda bir necha turlari mavjud - yalpi, sof, operatsion, normal. Ularning har biri o'zining asosiy hisoblash formulasiga, iqtisodiy faoliyatda ishlash xususiyatlariga ega.Foyda bu ishlab chiqarish samaradorligini, ishlab chiqarilayotgan mahsulot hajmi va sifatini, mehnat unumdorligi holatini, tannarx darajasini aks ettiradigan ko'rsatkichdir.Korxonaning yakuniy moliyaviy natijasi sifatida foyda - bu boshqa xo'jalik operatsiyalarini hisobga olgan holda mahsulot ishlab chiqarish va sotish xarajatlari (xarajatlari) ning umumiy summasi o'rtasidagi ijobiy farq. Yo'qotish, aksincha, korxonaning barcha xo'jalik operatsiyalari bo'yicha daromadlar va xarajatlar o'rtasidagi salbiy farqdir.Foyda hisobidan korxonaning ilmiy-texnik va ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi tadbirlarini moliyalashtirish amalga oshiriladi, daromadlar (dividendlar) xo'jalik egalariga (aktsiyadorlarga) to'lanadi. Bundan tashqari, iqtisodiy faoliyatni amalga oshirish jarayonida korxona nafaqat kutilayotgan foyda, balki kapitalni to'liq yoki qisman yo'qotishi mumkin. Bundan kelib chiqadiki, foyda ma'lum darajada tadbirkorlik faoliyati xavfi uchun to'lovdir. Foyda turlari ma'lum belgilarga muvofiq tizimlashtirilishi mumkin. Shakllanish manbalari bo'yicha Rossiya Federatsiyasining Soliq kodeksiga muvofiq korxonaning foydasi quyidagiga bo'linadi.

  • mahsulot, ish va xizmatlarni sotishdan olingan foyda;

  • boshqa sotishdan tushgan foyda.

Faoliyat turi bo'yicha foyda quyidagilarga bo'linadi:

Ishlab chiqarish faoliyatidan olinadigan foyda ishlab chiqarish va marketingning natijasidir, ya'ni bu tashkilot uchun uning ustaviga muvofiq asosiy operatsion faoliyatning bir turi hisoblanadi. Tashqi iqtisodiy adabiyotlardan "operatsion foyda" atamasi korxonamizning iqtisodiy faoliyatini tahlil qilish uchun bizning terminologiyamizga kirib keldi, bu aslida ishlab chiqarish faoliyatidan olinadigan foyda degan ma'noni anglatadi. Ushbu kontseptsiya daromadlar to'g'risidagi hisobotda operatsion daromadlar va xarajatlar balansidan farqlanishi kerak.Investitsiya faoliyatining natijasi qisman boshqa faoliyatdan olingan foyda, qo'shma faoliyatda qatnashishdan olingan daromadlar, qimmatli qog'ozlar va depozitlarga egalik qilishdan, qisman investitsiya loyihasidan foydalanishni tugatgandan keyin mulkni sotishdan olingan foyda ko'rinishida aks etadi. Bundan tashqari, asosiy yoki yordamchi ishlab chiqarishni kengaytirish, yangilash va modernizatsiya qilish uchun real aktivlarga investitsiyalar kiritilganda investitsiyalar natijalari ishlab chiqarish foydalarida aks etadi.Moliyaviy faoliyatdan olingan daromad deganda tashqi manbalardan kapital jalb qilishning o'rtacha bozor sharoitlariga qaraganda qulayroq bo'lishiga bilvosita ta'siri tushuniladi. Bundan tashqari, moliyaviy faoliyat jarayonida to'g'ridan-to'g'ri foyda boshqa tashkilotlarga kapital qo'yishda moliyaviy loyihalar yordamida ham olinishi mumkin.Elementlarning tarkibiga ko'ra, daromadni shakllantirish, iqtisodiy tahlilda marj (yalpi), sotishdan olingan foyda, soliqqa tortilgan foyda va sof foyda o'rtasida farq bor.Marjinal foyda (yalpi marj) sof daromad va o'zgaruvchan xarajatlar o'rtasidagi ijobiy farqdir. "Marjinal foyda" tushunchasi daromadlar to'g'risidagi hisobotda ishlatiladigan "yalpi foyda" tushunchasiga mos keladi (029, f. 2).Savdodan olingan foyda - bu korxona daromadlari, doimiy va o'zgaruvchan bo'lgan barcha operatsion xarajatlarsiz. (050-bet, 2-bet).Soliq to'lashdan oldingi foyda sotishdan tushgan foyda, boshqa operatsiyalardan olingan foyda summasiga tengdir.Sof foyda - bu daromad solig'i va undan shunga o'xshash to'lovlar summasiga kamaytiriladigan jami (korxonaning buxgalteriya foydasi).Soliqqa tortish xarakteriga ko'ra  foyda soliq solinadigan va soliq solinmaydigan daromadlarni chiqaradi. Foyda taqsimoti kompaniyaning soliq siyosatini shakllantirishda muhim rol o'ynaydi, chunki bu sizga muqobil biznes operatsiyalarini ularning yakuniy faoliyati nuqtai nazaridan baholash imkonini beradi. Soliq bazasini aniqlashda hisobga olinmagan daromadlarning tarkibi San'at qoidalari bilan tartibga solinadi. 251 ch. Soliq kodeksining 25-moddasi.Inflyatsion tozalashning tabiati bo'yicha foyda nominal va real daromadni ajratib turadi. Haqiqiy foyda tahlil qilinadigan davr uchun nominal ravishda olingan foyda miqdorini, tegishli tartibda inflyatsiya indeksiga tuzatiladigan miqdorini tavsiflaydi.Ko'rib chiqilayotgan davr uchun shakllantirishlar o'tgan davrning foydasini, hisobot davri va rejalashtirilgan foydani ta'kidlaydi.Foydalanish xarakteriga ko'ra soliqlar va boshqa majburiy to'lovlar to'langanidan keyin qolgan kapitalda kapitalizatsiya qilingan va iste'mol qilingan qismlar taqsimlanadi. Kapitalizatsiya qilingan foyda - bu aktivlarning o'sishini moliyalashtirishga yo'naltirilgan qismi va iste'mol qilingan foyda korxonaning egalariga, xodimlariga yoki ijtimoiy dasturlariga to'lashga sarflangan qismi.Moliyaviy natijalar to'g'risidagi hisobotda buxgalteriya hisobi qoidalariga muvofiq korxona foydasini olish tizimi mavjud: yalpi daromaddan sof foydaga:
Yuqoridagi tasniflash xususiyatlarining ro'yxati ilmiy terminologiyada va korxonalar amaliyotida qo'llaniladigan foyda turlarining har xil turlarini aks ettirmaydi, ammo moliyaviy natijalarni tahlil qilish uchun daromadlarni tasniflashda foydalanish mumkin.
Foyda turlari uning shakllanishi (paydo bo'lishi), ishlatilishi va taqsimlanishi jarayonlarini tartibga solishning turli jihatlarini aks ettirgani sababli, shuningdek, kompaniya foydasini samarali boshqarish zarurligini hisobga olgan holda, turli mezonlar bo'yicha tasniflash alohida ahamiyatga ega bo'ladi.
Ko'rsatib o'tilganidek L.N. Kirillova "Foyda haqida ko'p o'lchovli tushunchaga asoslanib, biz uning turli turlarini ajratishimiz mumkin." Biror mezonga yoki boshqasiga qarab kompaniyaning foydasi quyidagi turlarga va turlarga bo'linishi mumkin.Buxgalteriya hisobida aks etadigan shakllanish manbalariga qarab:
Balans;
Mahsulotlarni sotishdan;
Boshqa operatsiyalardan.
2. Soliqqa tortish xususiyatiga qarab:
Soliqsiz;
Soliqqa tortiladigan.
3. Asosiy faoliyatni shakllantirish manbalariga qarab:
Operatsion (ishlab chiqarish) faoliyatidan;
Moliyaviy faoliyatdan;
Investitsion faoliyatdan.
4. Yakuniy natijaga qarab:
Oddiy
Ijobiy;
Salbiy.
Ushbu mezonga ko'ra, bunday tasnif mavjud:
Ko'zda tutilgan (normativ);
Ruxsat etilgan;
Yo'qotilgan foyda yoki zarar.
5. Hisoblash usuliga qarab:
Bank ishi (yalpi);
Chegarali.
6. Inflyatsion tozalash xususiyatiga qarab:
Haqiqiy;
Baholandi
7. Foydalanish xususiyatiga qarab:
Tarqatilgan;
Katta harf bilan yozilgan
8. Shakllanish davriga qarab:
Hisobot davri (taqsimlanmagan);
O'tgan yillar;
Rejalashtirilgan davr.

Download 198,83 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish