Ma'ruza matni doc


Цестодларнинг биологик хусусиятлари



Download 0,83 Mb.
Pdf ko'rish
bet24/99
Sana24.02.2022
Hajmi0,83 Mb.
#200455
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   99
Bog'liq
zoologiya

Цестодларнинг биологик хусусиятлари 
Юқорида кўрсатилгандек, цестодлар хўжайин алмаштириш йўли билан 
ривожланади ва улар 2-3 хўжайинли бўлади. 
Икки хўжайин иштирокида ривожланувчи цестодларнинг бачадони ёпиқ 
типда тузилган, уларда дастлабки эмбрионал тараққиёт ички шароитда, яъни 
паразит танасида кечади, ташқи муҳитда эркин яшовчи личинкалик даври 
бўлмайди, оралиқ хўжайин организмида ривожланувчи личинкалари 
пуфаксимон шаклга эга. Цестодларнинг етилган бўғинлари биттадан узилиб 
тушади. 
Уч хўжайин иштирокида тараққий этувчи цестодларнинг бачадони очиқ, 
уларда дастлабки эмбрионал тараққиёт ташқи муҳитда, одатда сувда кечади ва 
тухум ичида биринчи авлод личинка - корацидий ривожланади, бу личинка 
тухумдан сувга чиқиб, биринчи оралиқ хўжайин танасига тушгунча сувда эркин 
яшайди, оралиқ хўжайин организмига тушгач эса чувалчангсимон шаклда 
ривожланади. Цестодларнинг етилган бўғинлари бир нечтадан лахта-лахта бўлиб 
узилиб тушади. 
Лентасимон чувалчангларнинг личинкалик тараққиёт даври нафақат 
умуртқасизларда, балки умуртқалиларда ҳам кечади. Бир гуруҳ цестодлар учун 
умуртқалилар, жумладан сут эмизувчилар ҳам оралиқ, ҳам асосий хўжайин 
вазифасини ўтайди. Демак, цестодларда паразитлик хусусияти трематодаларга 
нисбатан янада чуқурлашган. Бунинг натижасида уларнинг айрим органлари
масалан ҳазм органлари регрессга учраган, тери эпителияси юпқалашган, шу 
сабабли цестодлар асосий хўжайин организмидаги қонга сўрилишга тайёрланган 
озиқанинг ичида яшайди ва уни бутун гавда юзаси билан осмос йўли билан 
шимийди. Ҳазм органлари ўрнини жинсий система эгаллаган, яъни бу система 
прогрессив равишда тараққий этган. 
Цестодларнинг личинкалик шакллари. 
А. Пуфаксимон личинкалар: 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com


1. Цистицерк ёки финна (қорамол ва чўчқа солитёрлари личинкаси). 
Катталиги нухатдек ичи суюқлик билан тўлган пуфакча. Пуфак ичида бита 
сколекс бўлиб, у ички деворга ёпишган сўрғичларга, илмоқчаларга (чўчқа 
солитёрларида) эга. Уларда цистицеркоз ёки финноз касаллигини чақиради. 
2.Ценур-мультицепснинг личинкаси. Товуқ тухумидек ҳажмга эга, ичи 
суюқлик билан тўлдирилган пуфак, бир неча ўнлаб ички деворга бириккан 
сколексларга эга. Улар ҳайвон ва одамларда ценуроз касаллигини чақиради. 
3. Эхинококкоз – вояга етган эхинококкнинг личинкаси ҳажми коса 
шаклигача етадиган пуфак. Пуфак ичида суюқликда сўзиб юрувчи бир неча 
минглаб сколексларга ва бир неча қизлик пуфакчаларга эга. Қишлоқ хўжалик 
ҳайвонлари, одамларнинг жигар ва ўпкаларида паразитлик қилиб, эхинококкоз 
касаллигини чақиради. 
4.Цистицеркоид – мониезияларнинг личинкаси. Микроскопик ҳажмга эга, 
тупроқ каналари қорнида ривожланади. 
5. Процеркоид – сербер гижжа куракоёқли қисқичбақасимонлар яъни 
циклоп танасида ривожланади. 

Download 0,83 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   99




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish