M. T. Ahmedova tdpu pedagogika kafedrasi dotsenti, pedagogika fanlari nomzodi

Konfliktogenlarning ko‘pchiligini kuyidagi turlarga ajratish mumkin:

• 
  o‘zini ustun qo‘yish;
  
• 
  agressiyaga moyillik;
  
• 
  egoizm.
  

1. 
   O‘zini ustun qo‘yish quyidagi amallarda namoyon bo‘ladi.
   

O‘zini ustun qo‘yishning ochiq ko‘rinishlari: buyruq berib gapirish, tahdid qilish, birovni niqtab turish, salbiy munosabatlar, tanqid, ayblash, birov ustidan kulish, istehzo, piching, kesatiq.

Yashiringan ustun qo‘yish hollari: tashqi ko‘rinishdan yaxshi munosabat sifatida qabul qilsa bo‘ladigan ustunlik. “Tinchlaning”, “Aqlli odamsiz-u, ammo...”, “Hayronman, nimaga hafa bo‘lasiz...”, “Shuni ham bilmaysizmi?!”, bu vaziyatlarda tashqi qo‘rinishdan mayin ohang tanlansa ham, bu holat konfliktogen holat sifatida baholanadi. Masalan, o‘qituvchi o‘quvchiga “Nihoyat darsni bajarib kelibsan-da”, - deydi. O‘quvchi hafa bo‘ladi. U “Nima hech qachon dars bajarib kelmaganmanmi?!”, - deb o‘ylaydi.

Maqtanchoqlik: o‘z marralari va yutuqlari haqida ko‘pirib gapirish, shu bilan birga o‘zgalar marralarini pastga urish, ularni “o‘z o‘rniga qo‘yib qo‘yish” istagi.