M. T. Ahmedova tdpu pedagogika kafedrasi dotsenti, pedagogika fanlari nomzodi

Ijtimoiy hayotning tashkil etilganlik darajasiga ko‘ra konflikt turlari:

1) global;

2) mintaqaviy;

3) davlatlararo;

4) elatlararo;

5) sinflararo yoki jamiyatning turli tabaqalari o‘rtasida;

6) guruhlararo;

7) partiyalararo;

8) shaxslararo siyosiy, mafkuraviy, ma’naviy.

Agar, ishtirok etayotgan taraflar soni, ya’ni ishtirokchilar doirasi mezon sifatida olinsa, bu holda konfliktlar ikki, uch va ko‘p taraflama bo‘ladi deb aytish mumkin.

Mezon sifatida kuch bosimi darajasi olinganida, bunday hollarda konfliktlar qurolli bo‘lmagan (bojxona urushlari), hamda haqiqatda turli ko‘lamli urush harakatlarini olib borishdan iborat bo‘lgan qurolli konfliktlarga bo‘linadi.

Agar ziddiyatlar darajasi mezon deb olinsa, bunda konfliktlar ning agressiv va murosali (kompromiss) turlari mavjud deb aytish mumkin. Shuningdek, asosiy va asosiy bo‘lmagan masalalar yuzasidan ro‘y beradigan konfliktlar farqlanadi.

Ammo barcha konfliktlarni yagona universal sxemaga keltirib, jamlab bo‘lmaydi. Masalan, kurash ko‘rinishidagi konfliktlarda yechim faqat tomonlardan birining g‘alabasi bilan tugashi mumkin bo‘lsa, munozaralar toifaidagi konfliktda umumiy murosa yo‘li tanlanishi mumkin.