M. H. Ahmedov, M. R. Shermatov farg‘onaning umurtqali

Gambuziya – Gambusia affinis Bai. 
Karptishlilar turkumi, gambuziyalar oilasiga kiradi. Vatani Shimoliy 
Amerika. Kattaligi urg„ochilari 4-5 sm, erkaklari 3-5 sm, elka tomoni qoramtir, 
qorin tomoni oqish, tangachalari kattaroq, jag„ida mayda tishlari bo„ladi. 
Issiq, chuchuk 
va sho„rxob suvlarda 
keng tarqalgan. Suv 
harorati 10 gradusga 
qadar pasaysa, loy 
va 
balchiqqa 
ko„milib 
ketadi. 
Suvdagi 
mayda 
o„simliklar va hasharotlarning lichinkalari bilan ovqatlanadi. Bu baliq 30-yillarda 
bezgak chiviniga qarshi kurashish uchun keltirilgan. Hozir tez oqar suvlardan 
tashqari katta va kichik suv havzalarida uchraydi. Suv omborlari, ko„llar, kanallar, 
ariqlar va sholi cheklarida ko„plab uchratish mumkin. Hatto quriyotgan sho„rxob 
suvlarda uchraydi. Gambuziya tirik tug„uvchi baliqlardan. May, iyun oylaridan 
boshlab yoz davomida bir necha marta har safar bir necha o„nlab va yuzlab bola 
tug„adi. Bir oyda voyaga yetadi. 40-45 kunlardan keyin bola bera boshlaydi. U har 
xil mayda hasharotlarning lichinkalari, tuban qisqichbaqalar, suv o„rgimchaklari 
bilan ovqatlanadi. Bezgak chivini lichinkasini qirish bilan foyda keltiradi. Shu 
bilan birga baliqlar ikrasi va lichinkalarini yeyishdan baliqchilik xo„jaliklariga 
zarar ham yetkazadi. 
Gambuziya Farg„ona shahridan o„tadigan Marg„ilonsoy va Cheksho„ra arig„i 
bilan bog„liq hamma suv shahobchalarida ko„plab uchraydi. 

---

10