M. F. Ziyayeva xirurgik kasalliKlar bilan og‘rigan va intensiv terapiyani o‘tayotgan beMorlarda HaMsHiraliK parvarisHi

obyektiv  ko‘rikda:  bemor  juda  bezovta,  kuchli  og‘riqdan 
o‘zini  qo‘yarga  joy  topolmaydi,  o‘lim  vahimasiga  tushadi.  Teri, 
ko‘zga  ko‘rinarli  shilliq  qavatlar  oqargan,  akrosianoz  paydo 
bo‘lishi  ham  mumkin.  Puls  –  bradikardiya,  taxikardiya  ayrim 
hollarda  aritmiya  bo‘ladi.  Auskultatsiyada  yurak  tonlari  bo‘g‘iq 
eshitiladi.  Arterial  qon  bosimi  pasayadi.  Yurak  chegaralari 
perkussiyada chap tarafga kengaygan holatda bo‘ladi.
Miokard infarktining atipik shakllari.
1.  Abdominal  (gastral)  ko‘rinishi.  Og‘riq  epigastral  sohada 
bo‘lib,  qayd  qilish,  ko‘ngil  aynishi,  ich  ketishi,  oshqozon-ichak 
parhezi bilan kechishi mumkin. Qorin palpatsiyasi og‘riqli bo‘ladi.
2. Astmatik ko‘rinishi. Og‘ir hansirash, bo‘g‘ilish, pushti rang 
balg‘amli yo‘tal bilan kechadi.
3.  Kollaptoid  shakli.  Kardiogen  shok  belgilari  bilan  kechadi 
–  gipotenziya,  bosh  og‘rishi,  ko‘z  oldi  qorong‘ulashishi.  Sovuq 
terlash.

---

243
4.  Shishli  shakli.  Hansirash,  kamquvvatlik,  shish,  assit,  gepato-
megaliya, ya’ni o‘ng qorincha yetishmovchiligi belgilari kuzatiladi.
5.  Aritmik  shakli.  Ekstrasistoliya,  paroksizmal  taxikardiya, 
titroq aritmiya.
6. Serebral shakli. Miyada qon aylanishi buzilishi bilan kecha-
di. Bosh aylanish, ko‘ngil aynish, qayd qilish, hushini yo‘qotish.
7. Sust simptomli (klinik belgili). Kamquvvatlik, terlash.
asoratlari:
1. Aritmiyalar.
2. Kardiogen shok.
3. O‘tkir yurak yetishmovchiligi.
4. Perikardit.
5. Yurak yo‘rilishi.
6. Dressler sindromi.
Kardiogen shok
Kardiogen  shok  –  miokard  qisqaruvchanlik  qobiliyatining 
buzilishi  natijasida  yurak  zarb  hajmining  keskin  kamayishi  va 
miokard  mushaklarining  kislorod  bilan  to‘yinishining  buzilishi 
oqibatida rivojlangan patologik holat hisoblanadi.
Kardiogen  shokning  asosiy  sababi  miokard  infarktidir. 
Miokard  mushaklarining  nekrozga  uchragan  qismi  qisqarish 
jarayonida  ishtirok  etmaydi,  agarda  40%  va  undan  ko‘p  maydon 
qisqarishda ishtirok etmasa, kardiogen shok rivojlanadi. Natijada 
yurak  zarb  hajmi  kamayadi.  Bu  o‘z  navbatida  qorinchalarda 
bosim  ortishiga  va  qorinchalarning  kengayishiga  olib  keladi. 
Qorinchalar  yetishmovchiligi  arterial  bosimning  pasayishiga 
va  kichik  qon  aylanish  sistemasi  gipertenziyasiga  (o‘pka  shishi) 
sabab bo‘ladi.
Kardiogen shokning turlari:
Reflektor.
 
–
Chin (haqiqiy) shakli.
 
–
Areaktiv.
 
–
Aritmik.
 
–

---

244