Laboratoriya ish№11 Mavzu: t triggerlari va ularning qo`llanilishi. Ishning maqsadi



Download 1,36 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/15
Sana01.02.2022
Hajmi1,36 Mb.
#422208
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15
Bog'liq
11-15 laboratoriyalar

Laboratoriya ish№ 12 
Mavzu: JK triger 
Ishning maqsadi: 
JK trigger va ularning qo`llanilishini o`rganish. 
Hisobot mazmuni 
Talabalar yuqorida keltirilgan nazariy ma’lumotlarni o’qib o’rganib qisqacha 
xullosa va nazorat savollariga yozma ravishda javoblar yozib hisobot tayorlaydilar. 
Nazorat savollari 
1.
JK-trigerlar haqida tushuncha bering 
2.
JK -trigerning ishlash prinsipini tushuntirib bering 
3.
JK -Trigger prinsipial sxemasi keltiring 
4.
RS-trigerning avfzallik va kamchiliklari nimadan iborat? 
1.
Eng murakkab trigger ko'p 
qirraliligi tufayli raqamli 
texnologiyalarda 
keng 
qo'llaniladi. Bu JK trigger 
deb ataladi. 


2.
Rasmda JK trigerida beshta kirish, shu jumladan to'g'ridan-to'g'ri Q va 
teskari Ǭ chiqishlar mavjud. 
R (Reset) - asl holatini tiklash, S (Set) - sozlash, C - takt kiritish, yana ikkitasi 
qo'shiladi. Bular J (jump)-sakrash va K (kill)-o'ldirish kirishlari. 
Ushbu qo'shimcha krishlarning mavjudligi tufayli oddiy sxemalarlar 
yordamida qiziqarli natijalarga erishish mumkin bo'ladi. 
Asosiy kirishlarning mantiqiyligi (C, J, K) quyidagicha amalga 
oshiriladi.Agar J kirish yuqori potentsialga ega bo'lsa va K kirish nolga teng bo'lsa, 
u holda trigerC kirishda takt impulsining tuhishida bitta holatga o'rnatiladi. 
Agar kirish J nolga, K kirish esa yuqori potentsialga ega bo'lsa, u holda takt 
impulsining tushishi bilan triger nol holatiga "qayta tiklanadi". 
J = K = 0 bo'lganda, takt impulslaridan qat'i nazar, triger holati o'zgarmaydi. 
Va agar J = K = 1 bo'lsa, unda har bir taktimpulsi kelishi bilan triger holati teskari 
tomonga o'zgaradi. Bunday holda, triger chastotani ikkiga bo'luvchi sifatida ishlaydi. 
Ushbu mantig' ishi tufayli trigger algoritmini juda moslashuvchan ravishda 
sozlash mumkin bo'ladi. Ushbu ko'p qirralilik JK triggerini murakkab mantiqqa ega 
qurilmalarda ishlatishga imkon beradi. 
JK trigerlarida chastotani o'nga bo'linishni amalga oshirish oson. Agar 
kirishga 10 kHz chastotali impulslarni qo'llasak, u holda chiqish allaqachon 1 kHz 
ni tashkil qiladi. Bunday sxemalar dekadalik bo'luvchi yoki dekada deb nomlanadi. 
Turli xil koeffisent xisoblariga ega bo'linuvchilar ilgari radio havaskorlar 
tomonidan elektron soatlar va oddiy musiqa asboblarini ishlab chiqarishda faol 
foydalanilgan. Ushbu sxema juda tejamli emas va diskret elementlarga yig'ilsa, 
juda ko'p joy egallaydi, chunki u to'rtta trigger va 2VA elementidan foydalanadi. 
TTL mantig'iga asoslangan keng tarqalgan K155 seriyali universal JK-triger 
K155TV1 (KM155TV1) ni o'z ichiga oladi. Ushbu mikrosxemaning xorijiy 
analoglari SN7472N, 7472, SN7472J hisoblanadi. Ushbu triger ikki bosqichli sxema 
bo'yicha qurilgan va murakkab kirish mantig'iga ega, bu erda uchta J kirish va uchta 
K kirish mantiqiy VA sxemaga muvofiq birlashtiriladi, shuningdek, triger to'g'ridan-
to'g'ri va teskari chiqishga ega. Kirishlar sozlash va qayta tiklash (S va 
R)
va takt impulse C kirish. Bunday sxema quydagicha ko’rinishga ega. 


Uning ichki tuzilishi shunday ko'rinishga ega. Asosiy mantiq elementlari va 
eng oddiy RS-triger tuzilishi bilan tanish bo'lganlar JK- trigerni juda ko'p 
qiyinchiliksiz tushunishadi. 
3.
JK triger, diagrammada ko'rib turganingizdek, turli xil kirishlar soni 
bo'lgan VA-EMASelementlari asosida tashkil etilgan. Sxema o'z ichiga quyidagi 
elementlarini oladi: 2VA - YO'Q, 3VA - YO'Q va 6VA - YO'Q. 6VA–YO’Q 
elementlarining mavjudligi, shuningdek, ikki bosqichli tuzilish trigerni ko'p 
maqsadli va universal qiladi. Yakuniy vazifaga qarab, triger kirishlari birlashtirilishi 
yoki sxemaning boshqa mantiqiy elementlariga ulanishi mumkin. 


K155TV1 mikrosxemasida JK triger ishini aniq ko'rsatadigan oddiy sxemani 
yig'ishingiz mumkin. Ushbu ketma-ketlikdagi deyarli barcha mikrosxemalar singari 
7-chiqish bu korpus, 14-chiqish esa + 5V kuchlanishli manbadir. 12- chiqishda (takt 
impulsining kiritilishi) va to'g'ridan-to'g'ri va teskari triger chiqishlarda (8 va 6-
pinlar) yorug’likdiodlarni oqimni cheklovchi rezistorlar orqali ulash kerak. 
Quvvatni ulab bo'lgandan so'ng, chiqishdagi LEDlardan biri yonadi. Endi siz 
triggerning ishlashini kirishdagi sozlash va qayta tiklash orqali tekshirishingiz 
mumkin. Buning uchun 2 (R) va 13 (S) kirishlargalarga navbatma-navbat past 
potentsialni yoki «korpus» ni uilash(berish) kerak. 
Trigger holatini ko'rsatish uchun LEDlar navbat va navbat yonib-o’chib 
turadi. Bu bilan ishlashini tekshiriladi. Endi siz trigerning hisoblash rejimida qanday 
ishlashini ko'rishingiz mumkin. Buning uchun siz J va K kirishni birlashtirib, ularni 
+ 5V kuchlanish manbaiga qarshilik orqali ulashingiz mumkin 
Siz buni qilishingiz shart emas. Ta'rifga ko'ra, TTL mantiqiy 
mikrosxemasining har qanday chiqishi, agar u shunchaki havoda "osilib" tursa va 
hech qaerga ulanmagan bo'lsa, yuqori potentsialga ega (mantiqiy birlik darajasi). 
Mikrosxemalarning bo'sh kirishlarini quvvat manbai plyusi bilan bog'lash tasodifiy 
operatsiyalarni oldini olish, ya'ni shovqinbardoshliligini oshirish uchun amalga 
oshiriladi. 
Endi siz C kirishiga shunday chastotali impulslarni yuborishingiz mumkinki, 
bunda ular HL1 yorug’likdiodiningning ishlashidab vizula ko’rishingiz 
mumkun.Trigger chiqishiga ulangan LEDlar ikki barobar kichik chastotada ishlaydi. 
Ya'ni, ushbu rejimda JK-triger kirish signalining chastotasini ikkiga ajratadi. 



Download 1,36 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish