|
Fanlararo aloqadorlik: Matematika, astronomiya, biologiya, kimyo.
Darsning jihozlari: darslik, qo`shimcha adabiyotlar, tarqatma materiallar.
Asosiy tushuncha va atamalar: Radioaktiv yemirilish qonuni
Darsning blok chizmasi:
№
|
Dars bosqichlari:
|
Vaqti:
|
1
|
Tashkiliy qism
|
3 minut
|
2
|
O`tilganlarni takrorlash
|
10 minut
|
3
|
Yangi mavzuni bayoni
|
25 minut
|
4
|
Darsni mustahkamlash
|
5 minut
|
5
|
Uyga vazifa
|
2 minut
|
Darsni o`tish metodi: joriy, baxs munozara, savol- javoblar.
Darsni borishi:
Tashkiliy qism: O`quvchilar bilan salomlashish, davomatini aniqlash, navbatchilikni nazorat qilish.
O`tilgan darsni takrorlash: 10-sinfda o`tilganlarni takrorlash.
Yangi mavzu bayoni:
1-masala: uzunligi 30 cm bo`lgan o`tkazgichdan 2 A tok o`tmoqda. O`tkazgich induksiyasi 1,5 T bo`lgan bir jinsli magnit maydonning induksiya chiziqlariga 30º burchak ostida joylashgan. O`tkazgich Amper kuchi yo`nalishida 4cm ga ko`chganda qanday ish bajariladi?
Berilgan:
l=30cm =0,3m
I=2A
B=1,5T
α=30º
d=4cm=4*10-2m
|
Formulasi :
A=I*B*l*d*sin α
[A]=A*(N/A*m)*m*m=N*m=j
|
Yechilishi :
A=22*1,5*0,3*4*10-2*1/2 J=
=18*10-3 J
Javob :A=18*10-3J
|
Topish kerak :
A=?
|
2-masala: orasidagi masofa 1,6 m bo`lgan qo`sh ( ikki) simli o`zgarmas elektir toki uzatish liniyasi simlarining har bir metr uzunligiga to`g`ri keluvchi o`zaro ta’sir kuchini toping. O`tkazgichlardan o`tayotgan tok kuchining qiymatini 40 A ga teng deb oling.
Berilgan:
I1=I2= 40A
d=1,6m
µ0=4π*10-7N/A2
l=1m
|
Formulasi :
F= µ0*(I1*I2/2 π*d)*∆l
[F]=N/A2*(A*A/m)*m=N
|
Yechilishi :
F=4π*10-7*(40*40/2 π*1,6)*1N=
=2*10-4N
Javobi: F=2*10-4N
|
Topish kerak :
F=?
|
3-masala: elektron magnit maydon induksiyasi 12 mT bo`lgan maydon induksiya chiziqlariga tik uchib kirib, u qanday tezlik bilan maydonga uchib kirgan?
Berilgan:
B=12mT=12*10-3 T
e=1.6*10-19C
R=4cm=4*10-2m
α=90º
m=9,1*10-31kg
|
Formulasi :
F=q* ʋ*B*sin α
Fmik=m* ʋ2/R
FL=Fmik
ʋ=e*B*R/m
[ʋ]=C*T*m/kg=m/s
|
Yechilishi :
ʋ=(1,6*10-19*12*10-3*4*10-2)/9,1*10-31 m/s=
=8,4*107m/s
Javob : ʋ =8,4*107m/s
|
Topish kerak :
ʋ=?
|
Mustahkamlash:
1-masala: radiusi 10cm, oramlar soni 500 a bo`lgan g`altakdan qanday tok o`tganda uning markazida 25 mT magnit maydon induksiyasi hosil bo`ladi? (Javob: 8 A)
2-masala: radiusi 10 cm bo`lgaqn tokli halqa induksiyasi 20 mT bo`lgan bir jinsli magnit maydonga joylashgan. Agar halqadan 2 A tok o`tayotgan bo`lsa magnit maydon tomonidan unga qanday maksimal kuch momenti ta`sir qiladi? (javob: 1,26 mN*m)
Uyga vazifa: 148- betdagi 9- va13- masalalar.
VI. Baholash: dars davomida baholab jurnalga qayd qilish.
Ko`rildi:O`IBDO`: _______________ /___________________________/
Fizika fani, sinf: 11- __, ___, ___. Vaqti____ __________ 201__y.
63- Mavzu: Yadro reaksiyalari. Siljish qonuni
Darsning maqsadi:
Ta`limiy: O`quvchilarga Yadro reaksiyalari. Siljish qonuni haqidagi bilimlarni boyitish va mustahkamlash.
Tarbiyaviy: O`quvchilarni vatanga muhabbat ruhida tayyorlash.
Rivojlaniruvchi: Mavzuni ko`rgazmali qurollar va qo`shimcha adabiyotlardan foydalanib o`quvchilarni bilim, ko`nikma va malakalarini oshirish.
Darsga oid kometensiya:
Tayanch va fanga oid kompetensiya: Fizika fani va qonunlari kompentensiyasi, fizik kattaliklar kompentensiyasi...
Fanlararo aloqadorlik: Matematika, astronomiya, biologiya, kimyo.
Darsni ng jihozlari: darslik, qo`shimcha adabiyotlar, tarqatma materiallar.
Asosiy tushuncha va atamalar: Yadro reaksiyalari. Siljish qonuni
Darsning blok chizmasi:
№
|
Dars bosqichlari:
|
Vaqti:
|
1
|
Tashkiliy qism
|
3 minut
|
2
|
O`tilganlarni takrorlash
|
10 minut
|
3
|
Yangi mavzuni bayoni
|
25 minut
|
4
|
Darsni mustahkamlash
|
5 minut
|
5
|
Uyga vazifa
|
2 minut
|
Darsni o`tish metodi: joriy, baxs munozara, savol- javoblar.
Darsni borishi:
Tashkiliy qism: O`quvchilar bilan salomlashish, davomatini aniqlash, navbatchilikni nazorat qilish.
O`tilgan darsni takrorlash: uyga vazifani tekshirish orqali o`tilganlarni takrorlash.
Yangi mavzu bayoni:
Radiaktiv izotoplar katta energiyaning ixcham nurlantirish manbai sifatida fanda, medisinada va texnikada keng qo’llaniladi. -nurlar manbai sifatida asosan radiaktiv kobal’t va boshqa izotoplar qo’llaniladi.
Radiaktiv izotoplar atom reaktorlarida va elementar zarrachalar tezlatgichlarida tayyorlanadi. Hozir sanoatning katta sohasi izotoplar tayyorlash bilan mashg’ul. Butun atom industriyasida radiktiv izotoplarni olish va ulardan foydalanish juda katta ahamiyatga ega.
Radiaktiv izotoplarning sanoatda qo’llanilishi. Buning yorqin dalilidan biri ichki yonuv dvigatelida porshen halqalarining yeyilishini tekshirishning quyidagi usulidir. Porshen halqasini neytronlar bilan nurlantirib, unda yadro reaksiyalari vujudga keltiriladi va uni radiaktiv qilinadi. Dvigatel’ ishlaganda xalqadagi zarralar surqov moylariga tushadi. Dvigatel’ ma’lum vaqt ishlaganidan so’ng moyning radiaktivlanish darajasini tekshirib halqaning yeyilishi topiladi.
Radiaktiv izotoplar metallar diffuziyasi, domna pechlaridagi jarayonlarning borishi va boshqa shunga o’xshash jarayonlar haqida fikr yuritishga imkon beradi. Radiaktiv preparatlarning kuchli nurlanishidan metall quymalar ichidagi nuqsonlarni aniqlash maqsadida quymalarning ichki strukturasini tekshirishda foydalaniladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
