Ingeneriyasi

Immobilizatsiyalangan 
fermentlar. 
Immobilizatsiyalangan 
yoki 
erimaydigan  fermentlar  –  sun`iy  usulda  suvda  erimaydigan  tashuvchilar 
ishtirokida  olingan  ferment  komplekslaridir.  Immobillizaysiya  –  (lot. 
«immobilis»  -  «harakatsiz»),  erimaydigan  materialdagi  fermentning  fizik 
adsorbtsiyasi; fermentni gel katakchasiga joylashtirish; shuningdek erimaydigan 
material  bilan  fermentni  kovalent  bog`lash  yoki  ferment  molekulalarini  o`zaro 
erimaydigan  poliferment  komplekslarini  hosil  qilish  yo`llari  bilan  amalga 
oshiriladi.  

---

 
83 
Adsorbent sifatida ko`pincha shisha, silikagel, gidrosilapatit, sellyuloza va 
uning unumlari qo`llaniladi. Fermentni gel katakchasiga joylashtirishda turli xil 
gel hosil qiluvchi materiallar, ko`pincha  poliakrilamidli geldan foydalaniladi.  
Fermentni  kovalent  bog`lovchi  material  sifatida  polipeptidlar,  stirol 
unumlari, poliakrilamid, neylon, sellyuloza unumlari, kraxmal, agar shuningdek 
shisha, silikagel kabilar ishlatiladi.  
Immobilizatsiyalangan fermentlar olishda  ferment faolligini saqlash uchun 
barcha  ehtiyotkorlik  choralari  ko`riladi.  Immobilizatsiyalangan  fermentlarni 
boshlang`ich  faolligi  odatdagi  fermentga  nisbatan  kamroq,  chunki  ularning 
tashuvchilar bilan bog`lanishi substrat bilan bog`lanishini pasaytiradi.  
Hujayradagi  fermentlarni  struktura  tuzilishi  immobilizatsiyalangan 
fermentlarga  yaqqol  misoli  bo`la  oladi,  ularni  bu  xususiyati  hujayra  ichki 
strukturasi bilan bog`langan ferment xossalarini o`rganishga xizmat qiladi. Shu 
bilan  birga  immobilizatsiyalangan  ferment  odatdagi  fermentlarga  nisbatan 
ko`pgina  afzalliklarga  ham  ega.  Erimaydigan  fermentlar  reaktsiya  muhitidan 
oson  ajraladi,  ularni  reaktsiya  muhitidan  yuvib  olish  va  qaytadan  ishlatish 
mumkin.