―ilm-fan va ta‘limda innovatsion yondashuvlar, muammolar, taklif va yechimlar‖ mavzusidagi

 ―ILM-FAN VA TA‘LIMDA INNOVATSION YONDASHUVLAR, MUAMMOLAR, TAKLIF VA YECHIMLAR‖ MAVZUSIDAGI
4-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-ONLAYN KONFERENSIYASI
 
 
30 - SENTABR 2020 - YIL 
―UzACADEMIA‖ scientific-methodical journal
 
 
 
 
 
 
82 
www.academiascience.uz
ichiga qamrab oluvchi kitobi" X asr boshlarida Buxoroda tug'ilgan Abu Mansur 
Hasan ibn Nuh al-Kumriy tib ilminig yirik olimlaridan biri edi. 
BIOLOGIYANI O‘QITISHDA O`QUVCHILARNING MUSTAQIL 
BILIM OLISHINI TASHKIL QILISH 
 
Ergasheva Gullolaxon Murodjonovna
Andijon viloyati, Qo'rg'ontepa tumani
49- maktab biologiya fahi o`qituvchisi 
 
Annotatsiya: mazkur maqolada biologiyani o`qitishda o`quvchilarning mustaqil 
bilim olishning ahamiyati va metodlari to`g`risida fikr yuritilgan. 
Kalit so`zlar: mustaqil bilim, test metodi, o`z-o`zini nazorat qilish 
 
O'quvchilarning bilim olish va o'quv malakalarini rivojlantirish maqsadida 
o'quv topshiriqlarini bajarishga qaratilgan faoliyati mustaqil ishlarni tashkil etadi. 
Mustaqil ishlardan darsda, darsdan va sinfdan tashqari ishlar, ekskursiyalar orqali 
darslarning barcha bosqichlariga, xususan, o'tilgan mavzular bo'yicha bilimlarni 
mustahkamlash, baholash, yangi mavzularni o'rganish, qo'shimcha bilim o'rganish, 
ko'nikma va malakalar hosil qilish maqsadida foydalanish mumkin. Mustaqil ishlarni 
tashkil etish uchun ularning didaktik, tarbiyaviy va rivojlantiruvchi maqsadlari, o'quv 
topshiriqlar, ularni bajarish yo'llari, o'qish uchun zarur bo'lgan manbalar aniq 
ko'rsatilishi kerak. 
Mustaqil ishlarni o'qitish vositasi mustaqillik darajasi, didaktik maqsadi hamda 
o'quvchilarning o'quv faoliyatini tashkil etish shakliga binoan klassifikatsiya qilish 
mumkin. Mustaqillik darajasiga ko'ra mustaqil ishlar quyidagi xillarga ajratiladi. 
1. Reproduktiv darajadagi mustaqil ishlar. Darsda o'rganilgan o'quv 
materiallarini mustahkamlash, obyektlarni aniqlashtirish va tasdiqlash maqsadida 
tashkil etiladi. 
2. Izlanish xarakteridagi mustaqil ishlar. O'rganiladigan bilimlar asosida 
izlanish yo'li bilan yangi o'quv materiallarini o'zlashtirishdan iborat. 
3. Tadqiqot xarakteridagi mustaqil ishlar o'quv materiallarini mustaqil o'rganib, 
bilim, ko'nikma va malakalar hosil qilishdan iborat. 
Mustaqil ishlarni tabiiy obyektlar, darslik va o'quv qo'llanmalar ekran va 
kompyuter vositalari orqali tashkil etish mumkin. Mustaqil ishlar o'quvchi o'quv 
faoliyatining eng muhim doimiy tarkibiy qismi bo'lishi lozim. Bu, ayniqsa, hozirgi 
davrning eng dolzarb muammosi hisoblanadi. 
Fan, texnika va jamiyat taraqqiyotining misli ko'rilmagan darajada 
jadallashuvi, o'quvchi bilishi va esda saqlab qolishi lozim bo'lgan axborotning kun 

---