Ijtimoiy hodisa deyiladi. Til jamiyat a’zolari yordamida shakllantirilib, rivojlantirilib boriladi. Til birliklari

a yoki i tovushi bilan tugagan so‘zlarga –v yoki –q qo‘shimchalari qo‘shilsa, so‘ra-so‘roq, o‘qi-o‘quv, sovi-sovuq, tanla-tanlov tarzida o‘qiladi va shunday yoziladi.

Fe’l nisbatlari qo‘shilgan so‘zlar qanday eshitilsa, shunday yoziladi. Bular fonetik yozuvdadir: kuldir, o‘tkaz, eshittir kabi.

Ko‘makchi fe’lli so‘z qo‘shilmalari (KFSQ)ning ayrimlari ajratib ham, talaffuziga ko‘ra qo‘shib ham yozilaveradi: ishlay ber (ishlayver), kela oldi (keloldi).

Sentabr, oktabr, budjet, rejissor kabi so‘zlar ham fonetik yozuvdadir.

Xullas, so‘zni qanday talaffuz qilsak, shunday yozish fonetik yozuv hisoblanadi.
MORFOLOGIK YOZUV.

Bu o‘zak va qo‘shimchalarning aynan yozilishi demakdir. Bu yozuvga asosan so‘z qanday talaffuz qilinishidan qat’iy nazar uni o‘z holicha yozish talab etiladi.

Eshitilishi yoki talaffuzidan qat’iy nazar bir xil yoziladigan so‘zlar ro‘yxati
TALAFFUZI (ESHITILISHI) YOZILISHI

ketti, aytti, o‘qipti ketdi, aytdi, o‘qibdi

Toshkentta, ishta Toshkentda, ishda

maktabtan, parktan maktabdan, parkdan

boshka, ishka, toqqa boshqa, ishga, tog‘ga
Eslatma: dalada, eldan, terakka, qishloqqa, tindi, yondi so‘zlari fonetik yozuvdadir.
Guluston, uchunchi Guliston, uchinchi

kulub, kuyunmoq kulib, kuyinmoq

burulmoq, kulush burilmoq, kulish

urushdi, kulumsiradi urishdi, kulimsiradi

kuyundi (ot) kuyindi (fe’l)

har vaxt, qp-qzl, ertalabki har vaqt, qip-qizil, ertalabgi

dastlabki dastlabgi
Eslatma: Lekin urush (ot), yuvundi (ot), kuyundi (ot), quyulmoq (yaxshi tomonga o‘zgarmoq), qutulmoq, tushunmoq so‘zlarining har ikki bo‘g‘inida u aytiladi va shunday yoziladi. Bular ham fonetik yozuvga kiradi.
SHAKLIY YOZUV.

Rus va boshqa tillardan kirgan so‘zlarni o‘sha tillarda qanday yozilgan bo‘lsa, shunday yozish shakliy yozuvdir. Bular: gidrometr, gramm, klub, prokuror, trolleybus, traktor, fikr, zikr, kilovatt-soat, monolog, filologiya, geologiya, zoologiya, monografiya, sentner, institut kabilar.

Bunday so‘zlarning ko‘pchiligida ikki undoshning bir joyda kelishi ham kuzatiladi. Bu esa o‘zbek tiliga xos xususiyat emas.