Iii-semestr 1-Modul. Bolalar psixologiyasi va psixodiagnostikasi faniga kirish

Taraqqiyot darajasi haqida xulosa chiqarish; 10 bail — juda yuqori
8- 9 ball — yuqori
4 - 7 ball — o‘rtacha 2- 3 ball — past
0-1 ball — juda past


«Yil fasUari» metodikasi
Ushbu metodika 3 yoshdan 4 yoshgacha bo'lgan bolalar uchun mo‘ljallangan. Bolaga 6-rasm ko‘rsatiladi va ushbu rasmlarga diqqat bilan qarab, rasmning har bir qismida yilning qaysi fasli tasvirlanganligi so‘raladi. Topshiriqni bajarish uchun 2 daqiqa vaqt beriladi. Berilgan vaqt mobaynida bola nafaqat yil fasllarini aytib berishi, batki nima uchun shimday ekanligini va fasllaming belgilarini ko‘rsatib bera olishi hamda ushbu qism aynan mana shu faslga tegishli ekanligini asoslab berishi kerak.

Natijalami baholash

10 ball - berilgan vaqt mobaynicki bola rasmdagi ;/il fasllarini bir- biri bilan bog‘liq holdi to‘g‘ri aytib bera olsa va har bir faslning ikkitadan belgisini ko‘rsatib bera olsa (jami bar bir faslning 8 ta belgisi ko‘rsatilsa) qo‘yiladi;
8 - 9 ball - bola rasmdagi har bir yil faslini bir-biriga bog‘liq holda to g‘ri aytib bersa va yil fasllarinirig umumiy olgaiida 5- 7 tagacha belgisini to‘g‘ri ko‘rsatib bera olsa qo'yiladi;
6-7 ball - bola yil fasllarini to‘g‘ri aniqlab, artimo o‘z fikrini tasdiqlovchi jami 3 - 4 ta fasl belgisini ko‘rsata olsa qo‘yiladi;

3-rasm
4 - 5 ball - bola faqat yil fasllariaing 2 tasini aniqlab bera olsa va o‘z fikrini tasdiqlovchi jami 1 - 2 tagacha yil fasli belgisini ko‘rsatib bersa qo‘yiladi;
0 - .3 ball - bola yil fasllarining birortasini ham to‘g‘ri aniqlay olmasa va biroita ham fiisl belgisini ko‘rsatib bera olmasa (ushbu ballar bolaning yil fasllarini topishga harakat qilganligiga bog‘liq holda) qo‘yiladi.
Taraqqiyot darajasi haqida xulosa chiqarish. 10 ball — juda yuqori
8 - 9 ball —yuqoii
6 - 7 ball — o‘rtacha
4 - 5 ball — past
0- 3 ball — juda past



«Ви erda oima ortiqcha?» metodikasi
Lshbu metodika 4 yoshdan 5 yoshgacha bo‘lgan bolalarga mo‘ljall£mgan va bundaii oldingi metodike^a o‘xshashdir. Bu metodika bolalamiing obrazli, so‘z-mantiqli tafakkur jarayonini analiz va mnumlashtirish operatsiyalarmi tadqiq qiladi. Metodikacia bolalarga hai xil predmetlar tasvirlarigan rasmlar tavsiya qilinadi va quyidagicha ko‘rsatma beriladi; «Наг bir rasmda tasvirlangan 4 ta predmetdan bin ortiqcha Diqqat bilan lasmga qarab, qaysi predmet oitiqcha va nima uchun oitiqcha ekanligini tushimtirib bei:». Topshiriqni bajarish uchmi 3 daqiqa vaqt beriladi.

4-rasm
Natijalanii baholash
10 ball - bola o‘ziga beiilgan topshiriqni 1 daqiqadan kam vaqtda bajarib, bar bir rasmdagi ortiqcha preiJmetnmg nima uchim ortiqcha ekanligiui sharhlab beta olsa qo‘yiladi;
8 - 9 ball - bola topshiriqni 1 daqiqadan 1,5 daqiqagacha to‘g‘ri bajaxa olsa qo‘yiladi;
6 - 7 ball - bola topshiriqni 1,5 daqiqadan 2 daqiqagacha to‘g‘ri bajara olsa qo‘yiladi;

4 - 5 ball — bola topshiriqni 2 djiqiqadan 2,5 daqfiqagacha to‘g‘ri bajara olsa;

2 - 3 ball - bola topshiriqni 2,5 (iaqiqadan 3 daqiqagacha to‘g‘ri bajara olsa qo‘yiladi;
0-1 ball - bola 3 daqiqa mobajTiida topshiriqni to‘g‘ri bajara olniasa qo‘yiladi.
Taraqqiyot darajasi haqida xulosa chiqarish; 10 ball — juda yuqori
8 - 9 ball — yuqori
4 - 7 ball — o‘rtacha
2 - 3 ball — past
0-1 ball — juda past


Rasmlai^a qanday predmet etishmaydi metodikasi
Bu metodika 3 yoshdan 4 yoshgacha bo‘lgan bolalaming tafakkurini diagnostik tadqiq qilish uchun mo‘ljallangan. Topshiriqni bajarishdan oldin bola bilan tushuntirish ishlari olib boriladi, ya'ni unga rasmlar ko‘rsatilib, bu rasmlarda bolalar tasvirlanganligi, ushbu tasvirlar to'liq bolishi uchun q£inday predmetning etishmasligi, bu predmetlar rasmning pastki qismida tasvirlanganligi aytib o‘tiladi.
Bolaga beriladigan topshiriqning asosiy mohiyati shundan iboratki, u iloji boricha rasmdagi tas\irlar toiiq bo‘lishi uchmi zarur predmetlami topib ko‘rsatib berishi keral:.



Natijalarni baholash.
10 ball— topshiriqqa ketgan vaqt 30 soniyadan kam bo'lsa qo'yiladi;
8 - 9 ball — topshiriqni bajarishga ketgan vaqt 31 soniyadan 49
soniyagacha bo‘lsa qo‘yiladi;
6 - 7 ball — topshiriqni bajarishga ketgan vaqt f50 soniyadan 69 soniyagacha bo‘lsa qo‘yiladi;
4 - 5 ball — topshiriqni bajarishga ketgan vaqt 70 soniyadan 89 soniyagacha bo‘lsa qo'j^ladi;
2 - 3 ball — topshiriqni bajarishga ketgan vaqt 90 soniyadan 109 soniyagacha bo‘lsa qo‘yiladi;
0 - 1 ball — topshiriqni bajarishga ketgan vaqt 110 soniya va undan ko‘p bo‘lsa qo‘yiladi.



«GuruUarga bo‘lib ko‘r-chb> metodiksisi
Ushbu metodika 4 yoshdan 5 yoshgacha bo‘lgan bolalaraing obrazli s:o‘z-mantiqli taf^ckurini baholash uchun mo‘ljallangan. Bolaga 6-rasmdagi tasvirlar ko‘rsatilib, quyidagi yo‘riqnoma beriladi;
«Diqqat bilan ushbu rasmdagi tasvirlami ko‘rib chiq va ulami iloji boricha ko‘p guruhlarga bo‘l. Наг bir guruhga, umumiy belgisi bir xil boMgan figuralarni kirit va bar bir figuraning noinini ayt hamda qanday belgilar asosida bo‘lib cMqqaninjpii tushxmtirib ber».
_О ^{< ф-} _m ♦ _Wо
^Л _■ A _A
ill 1 ^о _{□ m Л
о ▲} о
6-rasm

Topshiriqni bajarishga 3 daqiqa vaqt berilgaft.

Natijalarni baholash.
10 ball — bola hamma figuraJami 2 daqiqadan каш vaqtda gumhlarga bo‘lib ohiqsa qo‘yiladi.
Bu figuralar guruhi quyidagicha: uchburchak, aylanalar, kvadratliM, romblar, qizil figviralar (rasinda ular qoia langda berilgan), ko‘k figuralar (ular to‘g‘ri chiziq bilan shtrix qilingan), sariq figuralar (kataklaj- bilan belgilangim), katta figuralar, kichik figuralar;
8 - 9 - ball bola hanuna figuralarni 2,0 daqiqadan 2,5 daqiqagacha bo‘lib cliiqsa qo‘yiladi;
6 - 7 ball - bola hamma figuralarni 2,5 daqiqadan 3,0 daqiqagacha bo‘lib chiqsa qo‘yiladi;
4 - 5 ball - 3 daqiqa mobaynidsi bola 5 dan 7 tagacha guru bo‘lib ctiiqsa qo‘yiladi;
2- 3 ball - 3 daqiqa mobaynida bola 2 dan 3 tagacha guru bo‘lib chiqsa qo‘yiladi;



(»-1 ball - 3 daqiiqa mobaynida bola Ita guruhdcin ko‘p guruhga bo'la oiraasa qo‘yiladi.
Taraqqiyot darajasi haqida xulosa joiqoridagi metodika singari chiqariladi.


KO‘RGAZMALI - HARAKATLITAFAKKUR TURINI BAHOLASH UCHUN METODIKALAR
«Konlurlarni birlashitirish» metodikasi
Bolalarga 7- rasm ko‘rsatiladi va ushbu metodikadagi topshiriqning maqsadi tushuntirib beriladi, ya’ni qalam rochka yordamida imkoni boricha tez va aniq chap tomondagi konturlami o‘ng tomonda berilgan rasmlarga ko‘chirib chiqish zarur. Bunda bolaning chiziqlami to‘g‘ri chizganligiga va figuralanimg bmchaklarini aniq birlashlira olishiga e'tibor qaratish zarur, Topshiriq bajaiib bo‘lingandan so‘ng vazifaning toza, aniq va tez bajarilganligi baholanadi.
7-r:ism


Natijalarni baholash
T op^ riq bajarish tezligi va sifatiga qarab ballard10 ball - bola hamma topshiriqni bajarishga 90 soniyadan kam vaqt sarflab, figuralaming biirchaklarini to‘g‘ri va aniq birlashlira olsa hamda chiziqlar berilgan konturlarga aniq mos kelsa qo‘>iladi;
8 - 9 ball - topstdriqni bajarishga 90 soniyad^ 109 soniyagacha vaqt sarflansa, ammo quyidagi kamchilildaming birortasi mavjud bo‘lsa; bir ikkita chiziqning to‘g‘ri emasligi; ikki yoki uchta chiziq figura burchaklari noto‘g‘ri birlashtirilgan bo‘lsa; ikkitadan to‘rttagacha



chiziqlai konturdan tashqariga chiqib ketgan bo Isa; to'rttadan beshtags-cha figura burchaklarini birlashtirishda noaniqlikka yo‘l
bo‘lsa qo‘yilacli;
6- 7 ball - hamma topshiriqni bajarishga 105 dan 120 soniyagacha vaqt sarflausa, ammo quyidagi kamchiliklarning birortasi mavjud bo‘lsa; uch yoki to‘rtta chiziqning egriligi; to'rttadan oltitagacha figura biirchaklarining noto‘g‘ri birlashtirilganligi; beshtadan oltitagacha chiziqlai’ konturdan tashqariga chiqib ketganligi; oltitadan ettitagacha figura burchaklarini birlashtirishdagi noaniqlik bo‘lsa qo‘yil^adi;
4-5 ball - topshiriqni bajarishga 120 dan 135 soniyagacha vaqt sarflansa, ammo quyidagi kamchiliklarning birortasi mavjud bo'lsa qo‘yiladi; besh yoki oltita chiziqning egriligi; ettitadan o‘ntagacha burchaklaming noto‘g‘ri birlashtirilganligi; ettita sakkizta chiziqning konturdjin chiqib ketgJinligi; sakkiztadan o‘ntagacha burchaklaming noaniq birlashtirilganligi;
2 - 3 ball - topshiriqni bajarishga 135 dan 150 soniyagacha vaqt sarflansa, quyidagi kamchiliklardan birortasi mavjud bo‘lsa qo‘yiladi: 7 tadan 10 tagacha chiziqning egriligi; II ladan 20 tagacha burchaklaming noto‘g‘ri birlashtirilganligi; 9 tadan 10 tagacha chiziqlaming konturdan tashqariga chiqib ketganligi; 11 tadan 17 gacha burchaklaming noaniq birlashtiiilganligi;
0-1 ball - topshiriqni bajarishga 150 soniyadan ko‘p vaqt sarflansfi, bir yoki ikkita chiziqdan tashqari, qolgan chiziqlaming noto‘g‘ri chizilganligi; bir yoki ikkita burchakdan tashqari, qolgan burchaklami birlashtirishdagi xatoliklar uchun qo‘yiladi.;
Taraqqiyot darajasi haqida xulosa chiqarish. 10 ball - juda yuqori
8 - 9 ball - yuqori
4 - 7 ball - o‘rtacha
2 - 3 ball - past
0-1 ball - juda past